Podrecznik_rosyjskiego_slangu_i_popkultury_s_2x04.pdf

(282 KB) Pobierz
-1-
PODRĘCZNIK
ROSYJSKIEGO SLANGU
I POPKULTURY
Copyright © 2012 Jakub Łoginow
Wszelkie prawa, włącznie z prawem do reprodukcji tekstów
w jakiejkolwiek formie – zastrzeżone
Jakub Łoginow
2012
www.porteuropa.eu
To jest bezpłatny fragment ebooka. Zachęcamy do zakupu pełnej wersji.
-2-
Kup książkę
SPIS TREŚCI
Wstęp ……………………………………………………………………….. 4
Rozdział pierwszy. Od hipisów do padonków ……………………………….. 7
Rozdział drugi. Świat rosyjskich wulgaryzmów ……………………………. 23
Rozdział trzeci. Zjadanie sylab i rosyjskie imiona ….………………………. 30
Rozdział czwarty. Subiektywny leksykon rosyjskiej popkultury i stylu życia 34
Rozdział piąty. Sytuacja języka rosyjskiego na Ukrainie i Białorusi ……….. 47
Rozdział szósty. Słowniczek rosyjskiego slangu ……………………………..53
-3-
Kup książkę
WSTĘP
Slangi, dialekty i wyrażenia niecenzuralne (wulgarne) są tak stare, jak sam język
– a nawet starsze od jego literackiej wersji. Chcemy tego czy nie, ale w życiu
codziennym z językiem literackim możemy się spotkać chyba tylko w
komunikatach zapowiadających kolejne stacje metra czy ewentualnie w audycji
radiowej (a i to coraz rzadziej). W wielu przypadkach różnice między językiem,
którego uczymy się w szkole, a tym którym posługują się zwykli ludzie, nie są
wcale aż tak wielkie. Jednak w przypadku ogromnego i zróżnicowanego kraju,
jakim jest Rosja, jest zupełnie inaczej. Różnice między językiem „szkolnym” a
„prawdziwym” są tak duże, że często nawet osoby otrzymujące z rosyjskiego
same piątki mają kłopoty ze zrozumieniem Rosjanina, a nasza „polska”
(wyuczona ze szkoły lub kursów) wersja języka rosyjskiego może wprawić
Rosjan w niezłe rozbawienie.
Te wszystkie różnice wynikają z tego, że Rosjanie są generalnie ludźmi
impulsywnymi, ekspresyjnymi, którzy lubią bawić się słowem i potrafią wiele
wyrazić za pomocą samej intonacji czy elementów slangowych – jednym
słowem tego, czego nie uczą nas w szkołach. Nauczenie się wszystkich tych
niuansów z książek jest niemożliwe i nie miałoby sensu, można jednak poznać
pewne podstawy rosyjskiego slangu i wyrażeń niecenzuralnych, w czym
pomoże Państwu ten podręcznik.
Niniejsza publikacja nie rości sobie prawa do bycia publikacją naukową, nie jest
ona też napisana przez osobę o wykształceniu filologicznym. Wręcz przeciwnie,
prezentujemy właśnie to, co z różnych względów nie może trafić do oficjalnych
podręczników czy kursów języka rosyjskiego. Cóż, filologowi po prostu nie
wypada uczyć swoich studentów języka ulicy, tym bardziej, że jest on
niejednokrotnie nasycony wulgaryzmami. Tym niemniej należy pamiętać, że
wyrażenia o nieco niecenzuralnym charakterze (odpowiedniki polskich słów
k…, j..ać, ch… i ich pochodne) mają w języku rosyjskim nieco inny wydźwięk,
niż w polskim czy innych językach. Prawdziwy Rosjanin, nawet kulturalny, lubi
od czasu do czasu soczyście zakląć – tak się po prostu historycznie
ukształtowało i to, co nas może szokować, u naszych sąsiadów jest po prostu
normalne. Wie o tym każdy, kto czytał rosyjską klasykę w oryginale –
Bułhakowa, Gogola, Gorkiego i innych.
-4-
Kup książkę
Jednak należy pamiętać, że wyrażenia slangowe to nie tylko wulgaryzmy.
Najciekawszym zjawiskiem socjokulturowym ostatnich lat, które jeszcze nie
doczekało się profesjonalnego opisu naukowego, jest tzw. „język padonków”,
nazywany też prześmiewczo „językiem olbańskim” czy „albańskim” (nie mylić
z prawdziwym językiem albańskim – po prostu Rosjanie nazywając tak swój
slang młodzieżowy, nabijają się z tego biednego i prowincjonalnego
bałkańskiego kraju, podobnie jak z wielu innych). „Język padonków” to
współczesny język rosyjskiej młodzieży, wywodzący się ze slangu
komputerowego i zaadaptowany przez szersze warstwy społeczeństwa.
Współczesny slang młodzieżowy jest wypadkową kilku innych żargonów
środowiskowych: języka więziennego, dresiarskiego, studenckiego i
informatycznego (a konkretnie – języka pierwszych pasjonatów komputerów i
Internetu z lat 90-tych i pierwszej dekady XXI wieku). Przejmowanie
elementów slangowych jednej szczelnej grupy (np. więziennej) przez inną, o
wyższym statusie społecznym (studenci) często odbywa się na zasadzie
wyśmiewania sposobu, w jakim mówią „ci inni”. Dana grupa (uważająca się za
lepszą) nabija się ze specyficznego sposobu mówienia innej grupy i z takim
zaangażowaniem przedrzeźnia „tych gorszych”, aż w końcu sama przejmuje od
nich pewne słowa i zwroty, oczywiście w zniekształconej formie. Najczęściej to
zniekształcenie polega na zapisie fonetycznym danego słowa, np. słowo вообще
jest w wersji slangowej zapisywane (i rzecz jasna wymawiane) jako вапшэ.
Innymi zjawiskami językowymi, które omówimy w tym ebooku, są także
dialekty rosyjskie na terenie Ukrainy i Białorusi. Dobrze Państwo zrozumieli –
nie chodzi o języki ukraiński i białoruski, które nie są aż tak podobne do języka
rosyjskiego, ale o specyficzny język, jakim posługuje się np. rosyjskojęzyczna
mniejszość we wschodniej Ukrainie (Donieck, Charków, Odessa) lub
zrusyfikowani Białorusini. Wbrew pozorom, nawet w najbardziej
zrusyfikowanych obszarach Donbasu czy Krymu praktycznie nie uświadczy się
„czystego“ języka rosyjskiego. Rosyjskojęzyczni Rosjanie siłą rzeczy poddają
się wpływom języka ukraińskiego, który jest jedynym językiem urzędowym
Ukrainy – i dotyczy to nawet tych, którzy do ukraińskiego mają bardzo
negatywny stosunek. Przejawia się to chociażby w specyficznym dla Ukrainy
i Białorusi wymawianiu rosyjskiej litery g jako h – rosyjskojęzyczny
-5-
Kup książkę
Zgłoś jeśli naruszono regulamin