Historyczne Bitwy 210 - Culloden Moor 1746, Jarosław Wojtczak.pdf

(4804 KB) Pobierz
HISTORYCZNE BITWY
JAROSŁAW WOJTCZAK
CULLODEN
MOOR 1746
BELLONA
WARSZAWA
Bellona Spółka Akcyjna prowadzi sprzedaż wysyłkową
swoich książek z rabatem,
www.ksiegarnia.bellona.pl
Nasz adres: Bellona Spółka Akcyjna
ul. Bema 87
01-233 Warszawa
Dział Wysyłki tel.: (22) 457 03 02,22 457 03 06,457 03 78
faks (22) 652 27 01
Internet: www.bellona.pl
e-mail: biuro@bellona.pl
Ilustracja na okładce: Daniel Rudnicki
Redaktor merytoryczny: Tomasz Kompanowski
Redaktor prowadzący: Zofia Gawryś
Redaktor techniczny: Andrzej Wójcik
Korektor: Sylwia Piecewicz
© Copyright by Jarosław Wojtczak, Warszawa 2012
© Copyright by Bellona Spółka Akcyjna, Warszawa 2012
ISBN 978-83-11-12324-3
WSTĘP
Pod koniec XVII w. Szkocja była biednym krajem, wy­
niszczonym gospodarczo przez lata wojen religijnych.
Drogi były podłe, transport lądowy prawie nie istniał,
a rozwój handlu morskiego hamował brak floty handlo­
wej i dogodnych portów. Kraj dzielił się zasadniczo na
bardziej rozwiniętą południową część nizinną (
Lowlands
)
i zacofaną górzystą północ (.
Highlands
). W okresie niepo­
kojów religijnych rolnicze południe ucierpiało wyjątko­
wo, podczas gdy północ, często uważana przez bardziej
cywilizowanych mieszkańców nizin (.
Lowlanders
) za bar­
barzyński kraj bezprawia, pozostawiono samą sobie poza
obszarem głównych konfliktów. Południe i północ Szkocji
dzieliły różnice daleko większe niż tylko geograficzne.
Południe było w dużej mierze zanglicyzowane i gospodar­
czo związane z Anglią. Większość jego mieszkańców była
protestanckimi prezbiterianami. Górale z północy
(Hi-
ghlanders)
mówili raczej starymi dialektami gaelickimi
(celtyckimi) niż po angielsku, zachowali odwieczną spo-
łeczno-militarną organizację klanową, pielęgnowali też
odrębne stroje i tradycje, a wielu z nich wciąż wyznawało
wiarę rzymskokatolicką. Chociaż Szkocja była odrębnym
królestwem, od roku 1603 łączyła ją z Anglią unia perso­
nalna, gdyż oba kraje miały wspólnego króla.
6
W 1688 r. w Anglii doszło do bezkrwawego przewro­
tu zwanego Wspaniałą Rewolucją
(Glorious Revolution),
w wyniku którego obalono katolickiego króla Jakuba II
z dynastii Stuartów. Jego miejsce na tronie Anglii i Szkocji
zajęła para protestanckich monarchów, Wilhelm III Orań-
ski i jego żona, Maria II. Warto zaznaczyć, że Wilhelm
był siostrzeńcem Jakuba i od 1677 r. mężem jego, wycho­
wanej w wierze protestanckiej, córki Marii. Po ucieczce
Jakuba z królestwa i nieudanej próbie odzyskania koro­
ny w wojnie w Irlandii w latach 1689-1691, wypędzony
monarcha spędził resztę życia we Francji, pozostając na
skromnym utrzymaniu swego sojusznika Ludwika XIV.
W 1696 r. zwolennicy Stuartów podjęli próbę przywró­
cenia mu korony poprzez zamordowanie Wilhelma III.
Spisek się jednak nie powiódł. W tym samym roku Lu­
dwik XIV zaproponował Jakubowi kandydowanie na tron
polski po śmierci króla Jana III Sobieskiego. Jakub od­
rzucił tę ofertę, ponieważ obawiał się, że będąc królem
Polski, straci szansę na odzyskanie korony angielskiej.
Obraził tym Ludwika, który przestał mu pomagać. Jakub
żył od tej pory w biedzie na dworze w Saint-Germain pod
Paryżem, poświęcając czas na polowania, modlitwy i ży­
cie rodzinne. Zmarł 6 września 1701 r. w swoim pałacu
w wieku 67 lat. Pochowano go w Paryżu.
Sprawa Stuartów nie umarła wraz ze śmiercią Jaku­
ba II. Ludwik XIV ogłosił publicznie jego najstarszego
syna, księcia Jakuba Franciszka Edwarda, jedynym pra­
wowitym królem Anglii, Szkocji i Irlandii, jako Jakuba III
angielskiego i Jakuba VIII szkockiego. Szkoci byli jednak
podzieleni w swych sympatiach monarchistycznych od
czasu wygnania Jakuba II w 1688 r. Większość mieszkań­
ców wyżyn była katolikami i pragnęła powrotu dynastii
Stuartów. Poparcie dla Stuartów wynikało u nich z przy­
wiązania do tradycji i nacjonalizmu, Stuartowie byli bo­
wiem dziedziczną dynastią szkocką i rządzili w Szkocji

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin