Technika Wojskowa - Historia (59) 2019-5.pdf

(98973 KB) Pobierz

DOPANCERZONE T-34

WRZESIEŃ–PAŹDZIERNIK Nr 5/2019

Cena 16,99 zł

w tym 5% VAT

INDEX 258-903 ISSN 2080-9743

Mokra 1939 –

podwójny mit

Zagłada 9. MDL

Grodno 1939

Następcy „Tura”

NEXTO : OrderID: 2949540

NEXTO : OrderID: 2949540

Rys. Krzysztof Haładaj

W założeniu dwutonowy PZInż. 603W

miał być pojazdem bardziej terenowym

niż jego większy odpowiednik, zdolnym

do długotrwałej jazdy terenowej i osiągającym

prędkość maksymalną do 50 km/godz.

Ciężarówki PZInż.

– następcy „Tura ”

DowBrPanc. proponowało

aby ciężkie kolumny

samochodowe uzupełniać

pojazdami typu 713

o nośności 3180 kg

w wariancie z kabiną

nad silnikiem i dłuższą

przestrzenią ładunkową

W NUMERZE 5/2019 (59)

Numer regularny 5 (59)

Wrzesień–Październik 2019 r.

INDEX 258-903

ISSN 2080-9743

Cena: 16,99 PLN (VAT 5%)

Nakład: 14 500 egzemplarzy

Okładka:

malował Jarosław Wróbel

BITWY I KAMPANIE

Mokra

– podwójny mit

www.magnum-x.pl

www.facebook.com/twhistoria

Redakcja

Zbigniew Lalak –

redaktor naczelny

e-mail: zbigniew.lalak@magnum-x.pl

Szymon Tetera –

zastępca redaktora naczelnego

e-mail: szymon.tetera@magnum-x.pl

Robert Kluczyński –

redaktor techniczny

e-mail: robert.kluczynski@magnum-x.pl

Mariusz Skotnicki –

korektor

Współpracownicy:

Norbert Bączyk, Marcin Bryja, Marius Emmerling,

Wojciech Holicki, Tomasz Kwasek, Robert Michulec,

Grzegorz Nowak, Tomasz Nowakowski, Jacek Pukropp,

Mariusz Skotnicki, Tomasz Szlagor, Waldemar Waligóra,

Jarosław Wróbel, Robert Wróblewski, Przemysław Skulski,

Andre Zbiegniewski, Paweł Żurkowski

KAROL RUDY

Ciężarówki Państwowych

Zakładów Inżynierii

– następcy „Tura”

JĘDRZEJ KORBAL

WOJSKO POLSKIE 1918–1939

„Sztubak na tanku!”

Środki przeciwpancerne

w bitwie miejskiej

o Grodno w 1939 roku

PAWEŁ JANICKI

BITWY I KAMPANIE

WRZESIEŃ 1939

Wydawca

Magnum X Sp. z o.o.

al. Stanów Zjednoczonych 51, 04-028 Warszawa

tel.: (22) 810 05 24, (22) 810 05 37, (22) 810 05 67

e-mail: magnum@magnum-x.pl, www.magnum-x.pl

Marketing

Elżbieta Zychowicz

tel. (22) 810 05 37

e-mail: marketing@magnum-x.pl

Dystrybucja i prenumerata

Robert Sawicki – tel. (+48) 607 989 922

e-mail: biuro@magnum-x.pl

Reklamacje

tel. (+48) 607 989 922, e-mail: biuro@magnum-x.pl

Dubno 1941 (2)

KRZYSZTOF CIEŚLAK

Niedziela 22 czerwca

1941. Zagłada 9. Mieszanej

Dywizji Lotniczej

ROBERT WRÓBLEWSKI

WOJNA W POWIETRZU

Prenumerata realizowana przez RUCH S.A:

Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania

można składać bezpośrednio na stronie

www.prenumerata.ruch.com.pl

Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail:

prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się

z Telefonicznym Biurem Obsługi Klienta pod numerem:

801 800 803 lub (22) 717 59 59 – czynne w godzinach 7.00–18.00.

Koszt połączenia wg taryfy operatora.

Przedruk, kopiowanie oraz powielanie na inne rodzaje mediów bez pisemnej zgody Wydawcy jest zabronione.

Materiałów niezamówionych, nie zwracamy. Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów w tekstach,

zmian tytułów i doboru ilustracji w materiałach niezamówionych. Opinie zawarte w artykułach są wyłącznie opiniami

sygnowanych autorów. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych ogłoszeń i reklam.

Messerschmitt Me 264

– transatlantycki

bombowiec Luftwaffe

SZYMON TETERA

MONOGRAFIE LOTNICZE

JEDNOCZEŚNIE

W SPRZEDAŻY

CZWARTY NUMER

SPECJALNY 2019

TW HISTORIA

Historia ekranów,

czyli dopancerzone T-34

BROŃ PANCERNA

PRZEMYSŁAW SKULSKI

WRZESIEŃ–PAŹDZIERNIK 2019

NEXTO : OrderID: 2949540

Mokra

BITWY I KAMPANIE

KAROL RUDY

– PODWÓJNY MIT

Bitwa pod wsią Mokra nieopodal Kłobucka,

stoczona 1 września 1939 roku przez żołnierzy

Wołyńskiej Brygady Kawalerii z niemiecką

4. Dywizją Pancerną, stanowi od dawna jeden

z symboli kampanii obronnej. Już we wrześniu

1939 roku za walkę tę wielu polskich żołnierzy

zostało wskazanych do wysokich odznaczeń,

zaś w 1975 roku Krzyż Walecznych nadano

samej wsi Mokra. Paradoksalnie także Niemcy

starali się w czasie wojny wykorzystać

bitwę w celach propagandowych, wskazując

iż doszło w niej do szaleńczych szarż

polskich ułanów na czołgi. W rzeczywistości

starcie pod Mokrą było jedynie epizodem

wojennym, dla nas emocjonalnie ważkim,

wręcz heroicznym, ale i tak przegranym,

a jednocześnie w całej rozciągłości

ukazującym słabość ówczesnej polskiej

armii. Szybko więc realny opis zdarzeń pod

Mokrą zastąpiony został mitem o 100 rzekomo

spalonych tam niemieckich czołgach.

Wojsk Lądowych. Stąd w marcu 1938 roku sztab korpusu zarządzał mar-

szem jednostek szybkich na Wiedeń, we wrześniu był przewidziany ja-

ko grupa uderzeniowa do zajęcia Pragi, podobnie w marcu 1939 roku

sztab XVI KA koordynował działania jednej dywizji pancernej i jednej lek-

kiej w czasie ostatecznego zajęcia Czech. Dowództwo to uchodziło za

„nadrzędne” względem wszystkich wojsk szybkich, mając w czasie poko-

ju wobec dywizji pancernych kompetencje inspekcyjne.

W planie inwazji na Polskę XVI KA otrzymał „doborową” 1. Dywizję

Pancerną generała porucznika Rudolfa Schmidta, a ponadto 3. Dywizję

Lekką oraz 14. Dywizję Piechoty (wystawione w tajnym rozwinięciu).

NEXTO : OrderID: 2949540

niemieckim planie inwazji na Polskę rejon Częstocho-

wy i położonego na północ od niego Kłobucka, w po-

bliżu którego w łuku miejscowych lasów leży Mokra,

odgrywał kluczową rolę. Tam bowiem, a szerzej mię-

dzy Wieluniem na północy i Częstochową na południu,

umiejscowiony został Schwerpunkt, czyli punkt ciężkości uderzenia, ca-

łej niemieckiej 10. Armii, najsilniejszego związku operacyjnego Wojsk

Lądowych (Heer) Wehrmachtu wystawionego do inwazji w 1939 ro-

ku. To właśnie rozwijana na Dolnym Śląsku 10. Armia (sztab w Opolu),

której dowodzenie powierzono fanatycznemu narodowemu socjaliście

i zaufanemu człowiekowi Hitlera, generałowi artylerii Walterowi von

Reichenau, otrzymała zadanie uderzenia – przez Radomsko, Piotrków

Trybunalski i Tomaszów Mazowiecki – wprost na Warszawę. Z racji klu-

czowego zadania w ramach całego Fall Weiss, czyli Planu „Białego”, von

Reichenau otrzymał „to co najlepsze” z całego Wehrmachtu, tak z Heer,

jak i Luftwaffe. Uderzenie na Warszawę wykonać miały wojska szybkie

– zupełnie nowe, nie testowane jeszcze w walce, choć użyte już w prak-

tyce w Austrii i Czechach, związki taktyczne oparte o pełną mechaniza-

cję pododdziałów – dywizje pancerne i dywizje lekkie. Dowódca 10. Armii

otrzymał do dyspozycji dwie dywizje pancerne (1. DPanc i 4. DPanc), trzy

dywizje lekkie (1. DLek, 2. DLek, 3. DLek) oraz dodatkowo dwie dywizje

piechoty plus dwie zmotoryzowane dywizje piechoty. Plan zakładał za-

skakujące uderzenie bez wypowiedzenia wojny i w warunkach braku peł-

nej mobilizacji przeciwnika. Niemieckie dywizje szybkie miały gwałtownie

przekroczyć granicę i wedrzeć się w głąb państwa polskiego. Zadanie

szpicy natarcia powierzono m.in. XVI Korpusowi Armijnemu (zmotory-

zowanemu) generała kawalerii Ericha Hoepnera. XVI KA był specjalnym

związkiem operacyjnym „szybkiego reagowania” (w jego skład wchodzi-

ły oddziały zmechanizowane i zmotoryzowane zdolne do działania już

w 12 godzin od otrzymania rozkazu, ich stopień ukompletowania w cza-

sie pokoju w praktyce równy był temu w czasie wojny). Powołano go zi-

mą 1938 roku w Berlinie, nie jako dowództwo o charakterze terytorial-

nym, lecz jako specjalne dowództwo w gestii najwyższych władz woj-

skowych przeznaczone do dowodzenia dywizjami zmechanizowanymi

WRZESIEŃ–PAŹDZIERNIK 2019

BITWY I KAMPANIE

Zgodnie z planem, który zakładał inwazję 26 sierpnia o godz. 4.30, dywi-

zje te zajęły o czasie pozycje wyjściowe do ataku. Hitler odwołał jednak

uderzenie w ostatniej chwili. Zamiast nagłej inwazji bez własnej, jak i prze-

ciwnika powszechnej mobilizacji, co zakładał Plan „Biały”, zdecydowano

się jeszcze przed wykonaniem uderzenia zmobilizować cały Wehrmacht, li-

cząc się z ryzykiem, że wojna z Polską z konfliktu lokalnego może przero-

dzić się w wojnę europejską. Dla 10. Armii oznaczało to wzmocnienie do-

datkowymi, mobilizowanymi już jawnie dywizjami piechoty.

Ponowny termin uderzenia został wyznaczony na 1 września. I znów

rola XVI KA miała być w tym uderzeniu kluczowa. Ostatecznie kor-

pus jeszcze wzmocniono, bo obok 1. DPanc i 14. DP przydzielono mu

4. DPanc w miejsce 3. DLek (ta przeszła do XV Korpusu Armijnego)

w pierwszym rzucie i dopiero co zmobilizowaną 31. DP jako odwód.

Ponadto dowódca korpusu otrzymał solidne wsparcie artyleryjskie (kil-

ka dywizjonów artylerii) i co najważniejsze – lotnicze. To w pasie natarcia

10. Armii, a zatem także na korzyść wojsk z korpusu Ericha Hoepnera,

działać miał specjalny związek taktyczny Luftwaffe – dowództwo do za-

dań specjalnych – koordynujące działania przydzielonych na ten kieru-

nek dywizjonów lotnictwa szturmowego i bombowców nurkujących. Rolą

tego związku było udzielanie bezpośredniego (bliskiego) wsparcia po-

wietrznego nacierającym na lądzie dywizjom Heer. Jego dowódcą był

gen. mjr Wolfram von Richthofen, dowódca lotnictwa do zadań specjal-

nych (Fliegerführer zur besonderen Verfügung), jeszcze kilka miesięcy

wstecz dowódca Legionu Condor w Hiszpanii. Agresywny, wręcz awan-

turniczy dowódca z dużym doświadczeniem bojowym. Nurkowce Ju 87

oraz szturmowe Hs 123 otrzymały zadania m.in. bliskiego wspierania

natarcia XVI KA oraz pozostałych korpusów armii (10. Armia atakowa-

ła w ugrupowaniu: XI KA na Wieluń i Działoszyn, XVI KA na Krzepice

i Kłobuck, IV KA na Lubliniec i Częstochowę, a XV KA na południe od

Częstochowy). Wolfram von Richthofen nie wiedział jednak dokładnie,

gdzie znajdują się związki taktyczne Wojska Polskiego, które miały stać

się celem dla jego Stukasów (Ju 87 Stuka). Stąd oczekiwał, że w kilka go-

dzin po wybuchu wojny stosowne cele wskażą mu oficerowie naprowa-

dzania lotnictwa, po tym, jak tylko własne dywizje natkną się na polskie

jednostki. Pierwsze uderzenie musiał jednak zaplanować sam, uznał za-

tem, że należy spopielić miasta i miasteczka nadgraniczne, stanowiące

potencjalną pierwszą linię obrony i punkty oparcia oraz magistrale drogo-

we przeciwnika w bezpośrednim zapleczu bitwy. Zniszczone, nie mogły-

by zostać przekształcone w długotrwałe punkty oporu, a tym samym nie

opóźniłyby rajdu własnych dywizji szybkich. Fliegerführer zur besonde-

ren Verfügung celował jednak „w ciemno” – godząc się na prewencyjne

zniszczenie celów o charakterze cywilnym, jedynie potencjalnie stano-

wiących zagrożenie. Jako pierwszy cel wskazane zostało miasto Wieluń,

leżące na północ od rejonu natarcia XVI KA. Ale i w pasie tego korpu-

su, wedle powyższego scenariusza, porażone miało zostać miasteczko

Krzepice, leżące 6 km od granicy, przez które prowadziła linia kolejowa

i ważna droga na Kłobuck.

Innymi słowy m.in. w kierunku na Panki, Krzepice, Kłobuck, a następ-

nie Częstochowę i dalej Radomsko wyjść miało natarcie, jakiego historia

wojen jeszcze nie widziała. Oto bowiem tylko w pasie wzmiankowane-

go korpusu po raz pierwszy w walce użyte miało zostać potężne zgrupo-

wanie związków zmechanizowanych, przeszło 700 czołgów i samocho-

dów pancernych, które miało nacierać na przełaj, i w ciągu mniej niż do-

by wedrzeć się na głębokość 40–60 km w głąb terytorium przeciwnika,

forsując po drodze wszystkie napotkane przeszkody, tak stworzone ludz-

ką ręką, jak i o charakterze terenowym (rzeki, lasy). Napotkany opór miał

być łamany potężną siłą ognia i bezwzględnością własnego działania, ze

stałym wsparciem bombowców nurkujących i szturmowców na linii stycz-

ności wojsk, korygowanych radiowo przez przydzielonych wojskom na-

ziemnym oficerów naprowadzania lotnictwa. Piechota, saperzy i artyleria

miała towarzyszyć czołgom, zasada działania broni połączonych powin-

na bowiem zostać zachowana. Niemiej pododdziały i oddziały zmecha-

nizowane winny były nacierać z maksymalną szybkością, bez oglądania

się na własne skrzydła, nie pozwalając przeciwnikowi na uporządkowany

Niemiecka kolumna zmechanizowana w marszu.

Już 26 sierpnia 1939 roku Niemcy byli gotowi do

uderzenia na Polskę. Wówczas jednak w ramach

XVI KA do natarcia w kierunku na Mokrą

przewidziana była 3. Dywizja Lekka, dopiero

później zamieniona na 4. Dywizję Pancerną.

WRZESIEŃ–PAŹDZIERNIK 2019

NEXTO : OrderID: 2949540

Plik z chomika:

Hope_and_love_

Inne pliki z tego folderu:

Technika Wojskowa - Historia (60) 2019-6.pdf (45782 KB)
Technika Wojskowa - Historia (spec 46) 2019-4.pdf (46616 KB)
Technika Wojskowa - Historia (spec 47) 2019-5.pdf (46445 KB)
Technika Wojskowa - Historia (spec 48) 2019-6.pdf (47916 KB)
Technika Wojskowa - Historia (58) 2019-4.pdf (94296 KB)

Technika Wojskowa - Historia (59) 2019-5.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: