124.Przedstaw na czym polega ocena bólu przewlekłego.
Ból- to nieprzyjemne doznanie czuciowe i emocjonalne związane z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek lub w kategoriach takiego uszkodzenia.
Rodzaje bólu:
· nocyceptywny: czyli receptorowy, jest łatwy do opisania, zlokalizowany do narządu, możebyć stały lub narastający, może nasilać się przy zmianie pozycji ( np. bóle trzewne, somatyczne );
· neuropatyczny: trudny do opisania, występuje nagle, pierwotnie zlokalizowany w jednym lub dwóch dermatomach. Charakterystyczne są objawy towarzyszące tj.: mrowienie, hiperestezje, drętwienie, allodynia ( ból, pieczenie, parzenie na skutek działania bodźców, które u zdrowych ludzi nie wywołują bólu ), zaburzenia czucia powierzchniowego;
· totalny:
- fizyczny; związany z jego natężeniem oraz inne jego objawy tj. uboczne objawy leczenia, bezsenność, wyczerpanie,
- psychiczny; złość z powodu np. późnej diagnozy, niepowodzenia w leczeniu, lęk przed bólem; śmiercią; poczucie bezradności; zmianą wyglądu ciała;
- socjalny; lęk o rodzinę; finanse, utratę pracy; dochodów; ważności; pozycji społecznej, poczucie opuszczenia, izolacja;
- duchowy; „ dlaczego ja?, Dlaczego Bóg pozwala mi cierpieć?”
· wszechogarniający; kiedy chory zostaje całkowicie opanowany przez ból jeśli tygodniami lub miesiącami nie był właściwie kontrolowany. Chory nie potrafi dokładnie określić lokalizacji i charakteru swych dolegliwości, często mówi, że wszystko jest bólem, a objawy nasilają się gdy długotrwałemu bólowi towarzyszy bezsenność, zmęczenie, wyczerpanie psychiczne, brak zaufania opiekunów.
Ocena bólu przewlekłego
· samoocena ( u dorosłego i dziecka )
· u dorosłych:
- skala wizualno- analogowa VAS ( Visual Analog Scale ); oznaczanie na linii jak silna jest dolegliwość bólowa ( od braku bólu do bólu nie do zniesienia ),
- numeryczna; samoocena od 0- brak bólu do 10- ból nie do zniesienia
- słowna; które słowo najlepiej opisuje twój ból:
brak bólu, łagodny, umiarkowany, silny, bardzo silny-nieznośny,
straszliwy
· u dziecka: skala „ twarzy” ( Wong- Baker )
graficzna ( McGrath )
Wg Outcher
W ocenie bólu przewlekłego zwracamy uwagę na:
· usytuowanie; gdzie jest zlokalizowany?
· promieniowanie; czy gdzieś jeszcze się rozprzestrzenia?
· utrzymywanie; obecnie od…? Jak długo jest odczuwany?
· postęp; czy staje się gorszy?
· ciężkość; jak jest silny?
· jakość; jak wygląda jakościowo?
· częstotliwość; jak często się pojawia?
· okres trwania; jak dług trwa?
· czynniki przyspieszające; co aktywuje ból/ przynosi ból?
· czynniki nasilające; co czyni ból gorszym?
· czynniki przynoszące ulgę; co obniża ból/ pomaga na ból?
( źródło: materiały z wykładów dr E. Kądalskiej )
216. Zdefiniuj pojęcie „ chory o niepomyślnym rokowaniu” i wymień problemy pielęgnacyjne dotyczące takiego chorego.
Chory o niepomyślnym rokowaniu: to nieuleczalnie chory człowiek, u którego przewiduje się niepomyślny przebieg procesu chorobowego i nie ma szans na powrót do zdrowia ( zazwyczaj chorzy onkologiczni, choroby genetyczne )
Proces chorobowy ma charakter postępujący i mimo leczenia nie można go powstrzymać.
Choroby o niepomyślnym rokowaniu ze względu na szybkość rozwoju procesu chorobowego dzielą się na: ostre i przewlekłe.
Czas choroby o niepomyślnym rokowaniu może trwać od kilku godz, do kilku lat w zależności od intensywności rozwoju proesu chorobowego i stopnia dysfunkcji podstawowych układów.
Problemy pielęgnacyjne:
· deficyt samoopieki ( od częściowego po całkowity ),
· cierpienie psychiczne i fizyczne,
· nudności i wymioty,
· odwodnienie,
· zaparcia,
· zmiany patologiczne w jamie ustnej,
· ból,
· zmęczenie, osłabienie mięśni,
· niepokój,
· depresja,
· rany i zmiany odleżynowe
217. Podaj jakie działania na rzecz osób niepełnosprawnych realizuje pielęgniarka?
Osoba niepełnosprawna: osoba, u której obniżona sprawność funkcjonalna ( sensoryczna, fizyczna, psychichiczna ) trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia codzienne funkcjonowanie, spełnianie ról społecznych zgodnie z normami prawnymi i zwyczajowymi.
Działania pielęgniarki:
· pielęgniarka jest członkiem zespołu terapeutycznego sprawującego opiekę nad osobą niepełnosprawną:
· świadczy opiekę instytucjonalną i nieinstytucjonalną pracując w placówkach państwowych, w stowarzyszeniach, organizacjach i systemach wsparcia działających na rzecz niepełnosprawnych,
· podejmuje działania higieniczni- pielęgnacyjne oraz diagnostyczno- lecznicze,
· realizuje funkcję rehabilitacyjna poprzez:
- współudział w uzyskaniu przez pacjenta niezależności w kształtowaniu umiejętności radzenia sobie w zmienionej sytuacji życiowej powstałej z przyczyn rozwojowych, z powodu choroby; urazu o charakterze fizycznym; psychicznym, społecznym,
- wykonywanie zabiegów usprawniających funkcje biologiczne, psychiczne i społeczne zgodnie z ustalonym zespołem terapeutycznym tj. zabiegi fizykoterapeutyczne ( oklepywanie, drenaż ułożeniowy ), wykorzystanie różnych technik przenoszenia i asekuracji, pionizacja chorego, nauka chodu, wykorzystanie sprzętu rehabilitacyjnego,
- ocenę postępów niepełnosprawnego w zakresie usprawniania,
· aktywizuje niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem integracji społecznej,
· realizuje zadania promocji zdrowia
· edukuje chorego niepełnosprawnego i jego najbliższe otoczenie nt. jego praw i przywilejów,
· bierze udział w doskonaleniu samoobsługi niepełnosprawnego,
· wspomaga proces adaptacji do życia dziecka niepełnosprawnego
szwagiero1