WYKŁAD 3 GINEKOLOGIA 10.10.2013r
Prof. Wielgoś
T:
1. ..
2. TERMIN PORODU
· Do 1 dnia Ostatnia Miesiączka (czas trwania ciąży 280 dni)
· …
· 12 miesięcy + tydzień – 3 miesiące
3. ROZWÓJ ZARODKA I PŁODU
· Organogeneza – okres zarodkowy, czyli od 3 do końca 8 tygodnia rozwoju – z trzech listków zarodkowych rozwijają się typowe dla nich tkanki i narządy à embriopatie
· Rozwój płodu (feto geneza) – okres płodowy, czyli od 9 tygodnia rozwoju ciąży do porodu – szybki wzrost organizmu oraz dojrzewanie narządów – fetopatie
4. CIĄŻA FIZJOLOGICZNA
· Układ immunologiczny
· Układ krzepnięcia
· Gospodarka węglowodanowa
· Skóra
· Układ nerwowy
· Układ endokrynny
A. UKŁAD KRĄŻENIA
· Zmiany hemodynamiczne
o Wzrost objętości wyrzutowej (o 40%) serca spowodowany przerostem lewej komory
o Przyśpieszenie czynności serca
o Wzrost pojemności minutowej serca
o Spadek ciśnienia tętniczego w pierwszej połowie ciąży (czynnik rokowniczy dla prawidłowego rozwoju ciąży!)
o Wzrost ciśnienia żylnego w dolnej połowie ciała
· Zmiany w EKG
o Trudności w interpretacji zapisu EKG
o Powiększenie serca – przewaga lewej komory w zapisie EKG
o Zmiana położenia serca – przemieszczenie ku górze i skręt wokół osi dużych naczyń – odwrócony załamek T w odprowadzeniu V2 i V3
· Hemodilucja (rozcieńczenie krwi)
o Wzrost objętości krwi krążącej o 30 – 85%
o Wzrost liczby erytrocytów o 18%
o Wzrost liczby leukocytów
o Wzrost liczby płytek krwi
o Nieproporcjonalny wzrost objętości osocza do elementów morfotycznych powoduje zjawisko rozcieńczenia krwi, czyli hemodilucji tzw. „fizjologiczna niedokrwistość”
· Ryzyko wystąpienia niewydolności krążenia w ciąży
o Maksymalny wzrost objętości krwi krążącej i maksymalne obciążenie serca między 28 a 34 tygodniem ciąży
o Szczególnie duże ryzyko u kobiet z niewydolnością krążenia i wadami serca
o Po 34 tygodnia ciąży stopniowy spadek objętości krwi
B. UKŁAD MOCZOWY
· Wpływ hormonów na mięśniówkę układu moczowego: Estrogeny – przerost, Progesteron – zwiotczenie
· U ciężarnej macicy na pęcherz moczowy
· Glikozuria i laktozuria – obniżenie progu nerkowego na skutek niewydolności mechanizmów resorpcji zwrotnej
· Zwiększone ryzyko rozwinięcia infekcji układu moczowego (W tym bezobjawowa bakteriuria)
· Wzrost przepływu przez nerki (RPF) ok. 40%
· Wzrost filtracji kłębkowej (GFR) – większa objętość moczu i zwiększone wydalanie substancji rozpuszczonych w wodzie (spadek stężenia kreatyniny i mocznika w surowicy)
· Wzmożona resorbcja w kanalikach nerkowych (większe wchłanianie zwrotne)
· Spadek os molarności moczu
· Wzrost retencji wody
C. UKŁAD POKARMOWY
· Zwiotczenie mięśniówki, osłabienie perystaltyki pod wpływem progesteronu – zaparcia, zastój żółci
· Zgaga (refluks treści żołądkowej) – spadek napięcia zwieracza przełyku, wzrost ciśnienia śródbrzusznego
· Pobudzenie układu wegetatywnego – ślinotok, nudności, wymioty (I trymestr rano), 0,1% ciężarnych – niepowściągliwe wymioty ciężarnych
· Zmiana topografii narządów jamy brzusznej
D. UKŁAD ODDECHOWY
· Wzrost pojemności wdechowej płuc o 10 – 20%
· Wzrost wentylacji pęcherzykowej ok. 50%
· Spadek objętości zalegającej
· Zmiana toru oddychania na przeponowy
· Niezmieniona liczba oddechów na minutę
· Zasadowica oddechowa
E. CZYNNOŚĆ TARCZYCY
· Powiększenie tarczycy
· Wzrost całkowitego stężenie T3 i T4
· Wzrost stężenia TGB (globuliny transportującej tyroksynę) – brak objawów nadczynności tarczycy
· Wzmożone wychwytywanie jodu
· Zwiększenie o 50 – 100% jodu związanego z białkiem
· Stężenie TSH – norma
· Prawidłowa czynność tarczycy jest bezwzględnym warunkiem dla prawidłowego rozwoju płodu!
· Szczególnie niebezpieczna jest niedoczynność tarczycy!
· Wywiad w kierunku przebytych chorób tarczycy
· Współpraca z endokrynologiem
· Suplementację jodu (150 mcg)
F. UKŁAD IMMUNOLOGICZNY
· Spadek odporności typu komórkowego
· Spadek stężenia gamma-globulin
· Ciążą jest szczególnym stanem immunologicznym (płód – przeszczep allogeniczny ze względu na antygen ojca)
G. UKŁAD KRZEPNIĘCIA
· Wzmożona aktywność układu krzepnięcia to mechanizm obronny przed przedwczesnym odklejeniem łożyska oraz zatrzymanie krwawienia z miejsca łożyskowego podczas porodu
· Zahamowanie fibrynolizy
o Wzrost stężenia plazminogenu i inhibitorów aktywacji
o Spadek aktywatorów aktywacji
· Wzrost osoczowych czynników krzepnięcia
o Fibrynogenu
o Protrombiny
o Czynników VII, VIII, X, XII
H. GOSPODARKA WĘGLOWODANOWA
· Poziom glikemii na czczo są niższe niż przed ciążą (transport glukozy do płodu)
· Zmiana schematu wydzielania insuliny w ciąży
· Stopniowy wzrost czynników hiperglikemizujących – ryzyko wystąpienia cukrzycy ciężarnych
· Transport glukozy do płodu – dyfuzja ułatwiona; różnica stężęń między matką a płodem 20 – 30 mg% (1,11 – 1,67 mmol/l); tzw. przyśpieszone głodowanie – ciągłe pobieranie substancji energetycznych przez płód
5. CZYNNIKI POWODUJĄCE ZMNIEJSZENIE SKUTECZNOŚCI DZIAŁANIA INSULINY
· Rozwija się Insulinooporność
· Podkreśla się rolę hormonów o działaniu antagonistycznym do insuliny, działanie diabetogenne – ciąża sprzyja ujawnieniu się cukrzycy (kortyzol, prolaktyna, progesteron, laktogen łożyskowy)
· Dodatkowo łożysko produkuje insulinazy, które degradują insulinę
6. HORMONY ŁOŻYSKOWE
· Hormony białkowe
o Gonadotropina łożyskowa (HCG)
o Laktogen łożyskowy (HPL)
o Tyreotropina łożyskowa (HCT)
· Hormony steroidowe
o Estrogeny (E)
o Progesteron (P)
· ...
szwagiero1