Krystyna Skarżyńska - Podstawy psychologii politycznej(1).pdf

(51598 KB) Pobierz
PODSTAWY
POYCHOLOGI!
POLITYCZNEJ
PODSTAWY
PSYCHOLOGII
POLITYCZNEJ
Pod redakcją
Krystyny Skarżyńskiej
Copyright © by Zysk i S-ka Wydawnictwo s.j., Poznań 2002
All rights reserved
Redaktor
Aleksandra Springer
(WL> 05590
ISBN 83-7298-145-0
Zyski S-ka Wydawnictwo
ul. Wielka 10, 61-774 Poznań
tel. (0-61) 853 27 51, 853 27 67, fax 852 63 26
Dział handlowy, ul. Zgoda54, 60-122 Poznań
tel. (0-61) 864 14 03, 864 14 04
e-mail: sklepGzysk.com.pl
nasza strona: www.zysk.com.pl
Dnk i oprawa: Poznańskie Zakłady Graficzne SA
oz| 20 | 4
SPIS TREŚCI
Przedmowa(Krystyna Skarżyńska) 7
WSTĘP
Psychologiapolityczna: główne tematy, ważniejsze dokonania
i fazy rozwoju (Krystyna Skarżyńska) 11
Bibliografia 21
Część pierwsza
Aktywność i biernośćpolityczna(Krystyna Skarżyńska) 26
Formyaktywności politycznej 27 * Związki między różnymitypamiaktywności politycznej 31 *
Psychologiczne uwarunkowania aktywnościi bierności politycznej 33 * Sytuacyjne
uwarunkowaniapartycypacji politycznej: rola interesów 41 * Aktywność i bierność wyborcza
42 + Bibliografia 50
Autorytaryzm i jego psychopolityczne konsekwencje (Krzysztof Korzeniowski) 59
Wprowadzenie 59 * Autorytaryzm — wprowadzenie pojęciowe 60 * Podstawowe metody pomiaru
autorytaryzmu 63 * Autorytaryzm w Polsce czasów transformacji 65 * Źródła autorytaryzmu
67 * Poglądy społeczno-polityczne osób autorytarnych 70 * Preferencje polityczne osób
AKTORZY POLITYCZNI: CZYM JEST POLITYKA DLA JEDNOSTKI
autorytarnych 71 * Autorytaryzm a zachowania wyborcze 72 * Komentarzei kontrowersje 75
Bibliografia 79
Przywództwopolityczne(Urszula Jakubowska) 82
Przywództwopolityczne — cechy charakterystyczne 84 * Style politycznego przewodzenia86 *
Teorie wyłaniania się politycznego przywódcy 90 * Osobowość przywódców politycznych 87 »
Cechyrelacji między potencjalnym przywódcą a jego zwolennikami 100 * Podsumowanie
i komentarz 105 * Bibliografia 106
Część druga
MECHANIZMY POLITYCZNEGO FUNKCJONOWANIA
Myśleniepolityczne(Janusz Reykowski) 110
Co to jest myślenie polityczne 110 * Przebieg procesów myślenia politycznego 114 * Podstawy
myślenia politycznego 118 * Poziom myślenia politycznego 122 * Systematyczne źródła błę-
dów 126 * Bibliografia 138
Władza: wymiary, funkcje oraz społeczne przekonania najej temat (Marek Ziółkowski) 140
Wstęp — różne sposoby ujmowania władzy 140 * Władza jako „moc sprawcza”, jako zdolność
uzyskiwaniaefektów. Aktywne podmiotowe sprawstwo czy bezosobowe medium? 142 * Władza
w sytuacji konfliktu 145 * Władza do czegoś i władza nad kimś jako dwanieodłączne elementy
stosunku panowaniapodległości 157 * Obiektywne uwarunkowania i subiektywne aspekty
podporządkowaniasię władzy państwowej. Problem władzy prawomocnej 158 + Bibliografia 162
Czynnikiograniczające racjonalność poglądów i zachowań politycznych
(JoannaMandrosz) 164
Jak dalece racjonalnyjest proces dokonywania wyborów politycznych 165 * Jak schematy
i stereotypy ograniczają racjonalność poglądów politycznych 170 * Afekt jako przyczyna
5
nieracjonalności poglądów politycznych 175 * Nieracjonalność symbolicznych ideologii 179 *
Racjonalni czy nieracjonalni 182 * Bibliografia 184
Ekstremizm polityczny (Urszula Jakubowska) 187
Pojęcie ekstremizmu politycznego 187 * Ekstremizm polityczny w badaniach psychologów 189 *
Charakterystyki osobowościowe189 * Właściwościintelektualnei rozwój moralny 197 Czynni-
fia206
Ki psychopatologiczne 198 * Czynniki społeczne 200 * Podsumowaniei komentarz 204 * Bibliogra-
Konflikty polityczne(Janusz Reykowski) 208
Pojęcie konfliktu 208 * Genezasytuacji konfliktowych 211 * Dynamika konfliktu 219 *
Czykonflikty są nieuchronne228 * Czynniki wpływającenaprzebiegkonfliktów 230 * Sposoby
rozwiązywania konfliktów 233 * Bibliografia 235
Psychospołeczene uwarunkowania zachowań wyborczych
(Krzysztof Korzeniowski) 237
Q specyfice zachowań wyborczych 237 * Zachowania wyborcze — czym są 239 * Klasyczne
próby wyjaśnienia zachowań wyborczych 240 * Wyborca racjonalny 241 * Identyfikacja z partią
243 » Głosowanie tematyczne(issue voting) 247 * Ocena kandydata a preferencje wyborcze
250 Absencja wyborcza a preferencje wyborcze 253 * Zakończenie 255 * Literatura polska
proponowanazainteresowanym 257 * Bibliografia 257
Część trzecia
PSYCHOLOGICZNE PROCESY TOWARZYSZĄCEZMIANIE SYSTEMOWEJ
Okrągły Stół jako mechanizm rozwiązywania makrospołecznych konfliktów
i zmiany systemu(Janusz Reykowski) 262
Ujęcie narracyjne 262 * Społeczny i polityczny kontekst porozumieńprzy Okrągłym Stole 263 *
Czy rozmowy musiały się udać? 267 * Zasady prowadzenia negocjacji 269 * Czy Okrągły Stół
był potrzebny? 271 * Uwagakońcowa 273 * Bibliografia 278
Nacjonalizm i patriotyzm: orientacje ideologicznei postawyjednostek
(Krystyna Skarżyńska) 275
Nacjonalizm jako ideologia 276 * Nacjonalizm jako ruch polityczny 277 * Nacjonalizm jako
proces budowania państwowości 278 * Orientacje narodowejednostek: nacjonalizm i patriotyzm
280 * Uprzedzenia i stereotypy narodowe(etniczne)jako zjawisko społecznie podzielane 288 *
Bibliografia 290
Utrata i poszukiwanie społeczno-politycznegosensu. Anomia i paranoja polityczna
(Krzysztof Korzeniowski) 293
h
Wprowadzenie 293 * Anomia; co to takiego? 293 * Źródła anomii 297 * Konsekwencje anomii
304 » Spiskowateoria dziejów 305 * Zakonspirowane, głęboko uknute spiski. Kategoria paranoi
politycznej 311 * Podsumowanie320 * Bibliografia 321
Dlaczego reformatorzy tracą poparcie społeczne(Janusz Czapiński) 324
Teoria społecznej niewdzięczności 325 * Dowody empiryczne 327 * Podsumowanie 342 *
Bibliografia 342
PODEJŚCIA, PROCEDURY, METODYI TECHNIKI BADAWCZE
Część czwarta
Podejścia, procedury, metody i techniki badawcze (Urszula Jakubowska) 346
Podejście idiograficzne i nomotetyczne. Badania poprzeczne oraz podłużne 346 * Procedury
badawcze 347 * Studium przypadku (psychobiografie) 349 * Proceduralustracji 354 Procedura
korelacyjna 356 * Procedury eksperymentalne 357 * Quasi-eksperyment 369 * Eksperyment
naturalny 360 * Eksperyment laboratoryjny 361 + Symulacja eksperymentalna 363 * Pod-
sumowaniekomentarz 365 » Bibliografia 366
369
INDEKS
Zgłoś jeśli naruszono regulamin