Jerzy Topolski - Wprowadzenie do historii.pdf

(47409 KB) Pobierz
JERZY
TOPOLSKI
WPROWADZENIE
<
-
H IS T O R II
W Y D A W N IC T W O
P O Z N A Ń SK IE
Jerzy Topolski
WPROWADZENIE
DO HISTORII
W y d a w n ic tw o P o zn a ń sk ie • P o z n a ń 1 9 9 8
© C o p y ri g h t b y Je rz y T o p o l s k i 1 9 9 8
© C o p y ri g h t b y W y d a w n i c tw o P o z n a ń s k i e s p . z o .o .
Po z n ań 1998
R e d ak cj a i k o re k ta : M a g d a l e n a O w c z a rz a k
R e d a k to r te ch n i c z n y : Ja c e k G rz e ś k o w i a k
P ro j e k t o k ł ad k i : Ja c e k P i e trz y ń s k i
IS B N 8 3 - 8 6 1 3 8 - 8 0 - 7
W y d a w n i c tw o P o z n a ń s k i e s p . z o .o .
6 1 - 7 0 1 P o z n a ń , u l . F re d ry 8
N a ś w i e tl a n i e : „ S C R I P T U S " s p . z o .o .
6 1 - 6 1 4 P o z n ań , u l. Ł u cz an o w s k a 9
D ru k i o p ra w a : Z a k ł a d P o l i g ra f i cz n y A B E D I K
6 1 - 3 1 1 Po z n ań , u l. Ł u g ań s k a 1
S P IS T R E Ś C I
W s tę p ........................................................................................................
Co to jest histo ria? Czy p rzeszło ść jest jed na i czy m a kształt? . . . .
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
D w a ro zum ienia histo rii i czy rzeczy w iście d w a? ....................
Co to jest narracy jne tw o rzenie (m alo w anie) p rzeszło ści? . . .
„ W szy stkieg o " z p rzesz ło ści nie da się o p o w ie d z ie ć ..............
Ró żne ro zum ienia p rzeszło ści w histo rio grafii. „ W ielkie
te o r ie " ...............................................................................................
O d w o luntary zm u do d e te rm in iz m u ..........................................
H isto ry cy a p ro p o no w ane ro zum ienia p rz e sz ło śc i.................
Kształt p rzeszło ści a ko herencja narracji h isto ry c z n e j...........
M inim alna charaktery sty ka p rzeszło ści. Ko nstruo w ać prze­
szło ść nie znaczy ją tw o rz y ć ...........................................................
7
9
10
12
14
16
18
20
24
26
Ź ró d ła histo ryczne nie są zw ierciad łem , w któ ry m „ o d bija się"
p rzeszło ść. Jak je w y ko rzy sty w ać? ........................................................
1. Ź ró d ła histo ry czne nie „ o d bijają" p rzeszłej rzeczyw isto ści, nie
są także jej „ ślad am i"....................................................................
2. Info rm acje p o tencjalne i e f e k ty w n e ..........................................
3. Info rm acje m ó w iące bez p o śred nio i p o śred nio o faktach (inte­
resujących h isto ry k a)....................................................................
4. Info rm acje źró d ło w e p o śred nie i bezp o śred nie o raz info rm a-
q'e źró d ło w e ad reso w ane i niead reso w an e...............................
5. Głów ne linie krytyki źródeł: „ w yłuskiw anie" info rmacji bazo -
33
34
37
39
43
5
w y ch („ o d siew anie" interpretaq'i i reto ry ki). Tw ó rcza ro la
h is to r y k a .......................................................................................
Czy histo rio g rafia jest literaturą i sztuką? Lo g ika, gram atyka, teo ria
i m etafo ra w ko nstruo w aniu narracji h isto ry c z n e j............................
1. N arzęd zia ko nstruo w ania narracji histo ry cznej: lo g ika . . . .
2. N arzęd zia ko nstruo w ania narracji histo ry cznej: gram atyka .
3. W jaki sp o só b histo ry k tw o rzy cało ści narracy jne? Praca histo ­
ryka a p raca p isarza i m alarza ...................................................
4. N arzęd zia ko nstruo w ania narracji histo ry cznej: g eneralizacje,
teo rie, m e ta f o r y ...................................................................... .. .
5. N iektó re p o jęcia w iążące (teo retyczne i m etafo ry czne): naró d ,
nacjo nalizm , p aństw o , rew o lucja, kultura, c y w iliz ac ja...........
Jak histo ry cy p rzeko nują? A rgum entacja, w yjaśnianie,
reto ry ka.....................................................................................................
46
57
58
64
69
74
82
91
92
1. N arracja i argum entacja in d u k c y jn a..........................................
2. N arracja i arg um entacja d ed ukcyjna. W y jaśnianie d ziałań. Z a­
ło żenie o rac jo n aln o śc i...................................................................
100
3. N arracja i arg um entacja d ed ukcy jna. W y jaśnianie faktó w hi­
storycznych nie będ ących działaniami lud zkimi. M o d el deduk-
cy jno -no m o lo g iczny .......................................................................
106
4. Co to jest reto ryka? Figury s ł ó w ...................................................
112
5. Figury m yśli. Tro p y reto ryczne. Ram y reto ryczne narracji . .
117
Ró żne książki h isto ry kó w .........................................................................
123
1.
2.
3.
4.
Ro d zaje narracji histo ry cznej. Perio d y zacja ...............................
124
M o no grafie, sy ntezy , histo ria naro d o w a, histo ria regio nalna .
129
M ikro histo ria....................................................................................
132
H uizing a, Fo g el, Le Ro y Lad urie, H unt, Sło w iński, Price i inni
136
0 praw d zie, id eo lo gii, o biektyw no ści i ety ce w narracji histo rycznej
1 pracy histo ry ka ......................................................................................
145
1. Id eo lo gia w p racy h isto ry ka...........................................................
146
2. Etyka, o biekty w no ść, neutralno ść w p racy histo ry ka ..............
149
3. N iektó re kateg o rie filo zo ficzne: racjo nalizm , em p iryzm , re­
alizm , ko nstru kty w iz m ....................................................................
153
4. Praw d a narracji h isto ry c z n e j........................................................
157
Literatura (w jęz y ku p o ls k im ) .................................
161

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin