Demostenes, Mowa przeciw Afobosowi I-II.pdf

(6795 KB) Pobierz
ANNA-
MĄCZAKOWA
WYBÓR
ŻRÓDEŁ
· ·
no
.DZIEJÓW.
.
STAROZYTNE
J..
.
.···.
.GRECJI
.
·
I HELLENIZMU
·.
'
.
.
WYDAWNICTWA
-
.
UNIWERSITETU
WARSZAW~KIEGO
WARSZAWA
1983
.
·'
·
~
13.
DEMOSTENES, PIEB.WSZA
MONA
PRZECW
AFOBOSONI
W
PROCESIE O NAD-
UZYCIE OPIEKI
Przełożyły
M.
Borowska
i
K.-łłolzman
wg: Demosthenis
Orationes, wyd.W.Rennie,
Oxford 1939
Afobos,
:
sędziowie, chciał postąpić
uczciwie albo prze-
kazać
_
przedmiot naszego sporu do
rozsądzenia
ludziom
bliskim,moż­
na by
było uniknąć kłopotliwej
·
procedury
sądowej. Wystarczyłoby
bowiem
przeetrżegać
ich
postanowień,
a
wszelka niezgoda
między
nami
zostałaby usunięta.
Lecz
ponieważ
Afobos
wykręcił się
od od-
dania sporu w
ręce
ludzi, którzy dobrze
znają
moje sprawy i sta-
nął
przed wami,
choć
niczego na mój temat
dokładnie
nie wiecie,
muszę
za waszym
pośrednictwem spróbować dochodzić
tego, co mi
się
od niego prawnie
należy.
2.
Wiem
przecież, sędżiowie, że
dla
człowieka młodego
i
z
te-
-
go powodu
całkowicie
pozbawionego
doświadczenia,
trudno jest wazczy'•
nać
·
proces
o
całe
mi. nie
z
ludźmi biegłymi
w sztuce wymowy
i
zdol-
e
nymi do tego,
że
by
się należycie przygotować.
Niemniej, chociaz
bardzo im
ustępuję, żywię
jednak
mocną nadzieję, że dojdę
tu przed
wami
sprawiedliwości
i
że, je~li_
idzie o
przebieg wypadków, przed-
stawię
go dostatecznie
wyczerpująco, żebyście się szczegółowo
zorientowali
w-
syfaacji i dobrze wiedzieli,
w
jakich sprawach prz·y j-
dzie wam
oddać głos
•
.
3.
Proszę
was,
sędziowie, abyście
mnie
życzliwie wysłuchali
i
wsparli w moich
sł~sznych dążeniach, jeśli
uznacie,
że spotkała
mnie krzywda. Postaram
się mówić
jak
najzwięźlej,
a
zacznę
w takim
punkcie, od którego
będzie
wam
najłatwiej poznać całą sprawę.
4.
Ojciec mój, Demostenes,
pozostawił majątek wartości
mniej
więcej
14 taient6w i
rodzinę złożoną
ze mnie, siedmioletniego
chłopca,
moJej
pięcioletniej
siostry i naszej matki, która
·
wniosła
w
posagu jeszcze 50 min. Bliski
śmierci wydał
w
związku
z nami
naetępuJące
dyspozycje:
powierzył
wszystko temu oto Afobosowi
-
oraz Demofontowi, synowi Demona, swoim krewnym, to jest bratankowi
i
siostrzeńcowi,
a
także
Therrippidesowi z demu Pajania, z którym
1. Gdyby
.
.
217
-
-
go wprawdzie
żadne więzy
_pokrewieństwa,
ale za to
przyjaźń datująca się
od
dzieciństwa.
5.
Udzielił
mu prawa czerpania procentów od
7d
min,przez
cały
okres
dzieiący
mnie od
osiągnięcia dojrzałości
.(doklmasia)
,po to,
aby
ogarni~ty żądzą
zysku nie
-
zarządzał
nieuczciwie moim
majątkiem.
Demofontowi
oddał moją siostrę
i
dwa
talenty
posagu,
który
miał
być wypłacony
natychmiast, Afobosowi -
moją matkę
i
posag
w
wyso-
kości
80 min, a
także
prawo
korzys·fańia
z mego domu
i
wyposażenia.
Sądził,
-
że jeśli zwiąże
ich
ze
mną ściślej, będą się mną
opieko-
wać
z
większą troską
/z
uwagi
na
powstałe
dodatkowe
_
więzy
I.
6.
A oni zabrali
sobie
najpierw
zapisaną
im
część
mienia
oraz
przejęli resztę. w
_
dągu dziesięcioletniej
opieki
.pozbawili
nas
wszystkiego.
9ddali
tylko
dom,
czternastu niewolników
i
30
min
w
srebrze,
wszystko
-
raze~wartości
70
min.
7.
Oto,
sędziowie,
istota
wyrządzonych
mi krzywd
ujęta
jak
najkrócej.
Orii
sami stali
się
najlepszymi
świadkami,
jaka
była
-
wartość odziedzicżonego
przeze mnie mienia. Zadeklar()wali bowiem
w
moim imieniu
w symmorii
wpłatę
po 500
drachm od
każdy~h
25 min,
tyle, ile
wpł_acd.ł
Timotheos, syn Konona
i
obywatele o
najwyższym
cenzusie.
Trzeba
jednak,
abyście się szczegółowo
dowiedzieli,jaka
część
spadku
prŻynosiła
zysk,
a
co -
nie,
i
jaka
była wartość
każdej rżeGzy.
Wt.edy
-
dopiero
będziecie
mogli
stwierdzić, że
nigdy
jeszcze opie·kunowie w
spos~b bardżiej bażwstydny
i jawny nie
ra-
bowali
powierzo:riego
im
majątku, niż
oni rabowali
mój.
8. Po
pierwsze -
przedstawię świadków, że
ustanowili
w
moim
-·-
imieniu
w
·
symmorii wspomniany podatek,
abyście
dowiedzieli
się,
że
oj
ciec
niec
pozostawił
mnie ani
nędzarzem,
-
a11i spadkob-ierc{\
mi~.,.
nia o
wartości
jedynie
70 min,
ale
włagcicielem
takiego
majątku,
że
go
ze
względu
na
jego
wielkość
nie
mogli
ukryć prz~d
miastem.
__
weź
to
świadectw- o
i
odczytaj je.
nie
łączyły
Świadectwo
--
15
_talentów
--łatwo
zatem
·
określić
na
tej
podstawie,
że tytuł~m
podatku
(timemaJ
postanowili
w-płacać
sumę
3 talentów.
·
Poznacie to
jeszcze
dokładniej, jeśli wysłu-cha­
cie
opisu
samego
majątku.
Ojciec
pozostawił
w
spadku 2 ergaste-
ria;
produkcja
każdego
z nich
była
znaczna.
w
jednym
pl'.'acowało
Jo
~
iewolników -
-płatnerzy,
2 lub 3
war~ych
5-6 min,
a
każdy
z
po-
zostałych
nie mniej
niż
3 miny llf,ak, ed. fr. ;32
lub
-
33
niewolni~
ków,
większość wartośCi
po 5-6
min,
a
żaden
nie mniej
niż3
miny
9.
Wiel:kość
·majątku
- ed.angll.
·•
..
.
218
-
Przynosili ojcu 30 min czystego zysku rocznie. Niewolnik6w
robią­
cych sofy
było
20,
stanowili oni zastaw
długu
o
wysokośc
i
40
min
i
przynosili 12 min czystego dochodu.
·
Do tego jeszcze docllodzi
·
kwota
około
talentu
pożyczona
na procent
według
stawki:
l
drachma
/od miny
na
mi~siąc/,
co
dawało
rocznie
powyżej
7-
min. Wszystko
to
przynosiło
zysk,
co
sami
z
resztą przyznają.
10 •.
Obrotowy
kapitał.
zasadniczy wynp si
więc
4
talenty
i
5000
drachm, a uzyskiwane
wpływy
-
50
min rocznie. Pr6cz tego
kosć sło­
niowa i
żelazo stanowiące
su:rowiee,
.t:l
także
drewno O.o wyrobu sof
·
warte
około
80
min, galasówka
i
brąz
zakupione za
70
min. Sam dom
miał
nad to
wartość
3000
drachm,
.
a
sprzęty,
puchari,
złote
ozdoby,
ubrania i
biżuteria
ma'tki -
około
10 OOO
drachm. Srebra
były
war-
te
80
min.
11. Wszystko to
pozostało
w
~nniu.
Opr6cz .tego
pożyązka
na bu-
dowę okrętu
na
sumę
70
min u Ksutosa,
;2490
drachm w banku Pasiona,
600 -
w·
banku Pyladesa,
1600 -
u Demomelesa, syria Demona,
·
a da-
lej - blisko 1 talent
pożyczony
.w
kwotach po
200
i
300
drachm.
Daje
tow
sumie ponad 8 talentów,
50
min~
a
jeśli
.
dodacie
po kolei
wszystkie pozycje, otrzymacie
około
14:
talen t6w.
12.
Taka
była, sędziowie, wartość
pozostawionego spadku. O tym,
jaka
część została
z tego rozgrabiona,
jaką każdy przywłaszczył
sobie- na
własną rękę
i
jaką
ukradli- wspólnie - nie
zdołam
powie-
dzieć
w czasie
określonym
przez
ilość
"ody
.
w
klepsydrze.
Muszę
jednak
om6wić
przypadek
każdego
z nich z
.
osobna. Pomijam
na razie,
aż
do chwili
wn~esienia
skargi przeciw Demofontowi
i Therippidesowi,
tę część majątku,
kt6ra jest w ich posiadaniu.
Pawiem
_
wam o tym, co nalezy teraz
.
do Afobosa:
ujawniają
to
wsp6ł­
opiekunowie
.
i ja sam wiem dobrze,
że
to
zagarnął·.
Po pierwsze
więc
-
wykażę„ że
A.foboa
dostał
80
min posagu, a potem
omówię
inne
sprawy najkr6cej
jak
będę mógł.
13.
Zaraz po
śmierci
mego ojca Afobos, zgodnie z testamentem
zmarłego, wprowadził się
do domu
i
objął
w
posiadanie
złote
oz. oby
d
matki
i
naczynia
wartości okołci
50 min.
Otrzymał również
od Theri-
ppidesa i
D~mofonta
dochód
·
ze
sprzedaży
niewolników tak,
żeby
uzys-
krć
w
sumie
kwo.tę
80
min, czyli
wysokosć
posagu.
..
.
·
14. Kiedy to
otrzymał,
a
wybierał się
wówczas na
Korky.rę
w charakterze
trierarcłzy,
pisemnie
potwierdził
?herippideeowi,
że
posiada· wspomniane sumy
i
że otrzymał
posag.
świadkami
tego
-
są
Pl"Zede wszystkim sami
wep6łopiekunowie
9
Demofont
i
Therippidea,
-
219
a poza tym
.zarówno
Demochares z demu
Leukon~e, mąż
mojej ciotki,
jak i
w~~le
innych osób
mcże poświadczyć, iż
-Afoboa
pokwitował
otrzymane
pieniądze.
15. Kiedy b- wiem pomimo
że wziął
posag, nie
troszczy·ł
-
się
o
wcale
·
o
utrzyma~:lie
mojej matki,ani nie
chciał
_
oddać
w
dzierżawę
mego mienia, lecz
wolał rozporządzać
nim wraz z
~ozoeta~ym~opie­
·
kunami, Demóchares
zwrócił się_ ~o
niego w tej sprawie. Afobos wy-
fiłuchał
go
i
·
ani nie
zaprzeczył, że
ma
pieniądze'~
ani
też
nie
-
uniósł się
oburzeniem, jak
postąpiłby
w wypadku gdyby ich nie
otrzymał. Przyznał, że
ma i
powiedział, że między moją matką
a nim istnieje jeszcze
jakieś małe
nieporozumienie na temat
zło•
tych· ozdób.
Zapewnił, że
po
rozwiązaniu
tego
s~oru
·zadba
o
·żywność
1
resztę
w
sposób, k.t óry mnie w
pełni
zadowoli.
_
16. Jednak,
jeśli się okaże, ~e
Afobós
przyznał się
wobec
Democharesa i innych
obe~ny_ch
w6wczae osób,
że
posag jest
w
jego
rękach, że przyjął
od Demofonta i Therippidesa
pieniądze
uzyskane
że
-
sprzedaży niewolników~-·
a
stanowiące równowartość części
.
posa-
gu
i
że złotył współopiekunom
potwierdzenie na
piśmie• że
go otrzy-
mał,
·
a wreszcie,
że zamieszkał
w domu od razu
po
-
śmierci
ojca,
czyż
nie- stanie
się rzeczą zupełnie oc_zywietą, że_ wziął
80 min po-
-
sagu, a zaprzecza temu teraz jak najbezwstydniej?
17.
Żeby
~
udowodnić, że
to co
m6wię
jest
prawdą, weź
·
świadectwa
i
odczytaj je.
je
świadectwa
Afobos posiada
~at~m
w ten sposób zdobyty posag mojej matki.
Ponieważ
jej jednak nie
poślubił,
jest, zgodnie z prawem,
zobowią­
zany do zwrócenia tej eumy
cwraz .
z
'
procentem9 na warunkach -
9
obo-
.
u
-
[O_d miny na
miesiąc].
Ja
·
mogę
nawet
obliczyć wysokość
odset-
ków
.
tylko na
1
drachmę
["od minyJ. Suma
kapitału
i procentów za
okres 10 lat wynosi mniej
więcej
3
talenty.
·
18.
W
ten
sposóbwykaz~ję
wam,
że zagarnął pieniądze
i
przyznał
się
do ich posiadania w obliczu wielu
świadków~ Przywłaszczył
so-
'bie
ponad to
kwotę
30 min - dochód z
_ergas
teriop,
·
którego
starał
się
mnie pozbawi9
z
·
niespoty~~ną
ludzi
b~zczelnością.
Ojciec
pozostawił
mi w
ąpadku
ergaster_
ion
przynoszący
30
_min
dochodu.
Ponieważ
opiekunowie sprzedali
połowę niewolników~
powinienem
był
otrzy~wać
-15
min.
19.
Tymczasem Therippides, który przez 7 lat
miał piec~ę
nad
niewolnikami~
>wciągał
do
ksiąg
11 min rocznego dochodu,
-licząc
po
'
u
.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin