08_03.pdf

(1186 KB) Pobierz
Forum Czytelników
F
ORUM
C
ZYTELNIKÓW
Forum Czytelników ma służyć celom edukacyjnym, wymianie doświadczeń i pomysłów.
Zasady są następujące:
− publikujemy wyłącznie projekty opracowane samodzielnie i nigdzie dotychczas nie publikowane (należy dołą−
czyć stosowne oświadczenie z własnoręcznym podpisem);
− oprócz tekstu i rysunków, prosimy przysłać działający model lub jego fotografie (model odeślemy);
− publikacja projektu nie oznacza jego pozytywnej oceny przez redakcję EdW, lecz stanowi punkt wyjścia do
publicznej dyskusji nad proponowanym rozwiązaniem. Etap dyskusji nazywany “Dogrywką”, trwa dwa miesią−
ce. W tym czasie oczekujemy nie tylko listów z uwagami krytycznymi, ale przede wszystkim propozycji innych,
lepszych rozwiązań (tym razem wystarczy schemat z opisem działania układu);
− nagroda za opublikowany projekt wynosi 100 zł (brutto) za stronę artykułu w EdW. Nagroda nie zostanie przy−
znana, jeśli “Dogrywka” wykaże, iż projekt stanowi plagiat. Jeśli w ”Dogrywce” zostaną zaproponowane lepsze
rozwiązania, wówczas część nagrody (w proporcji uznanej przez redakcję EdW) zostanie przyznana autorom
lepszych rozwiązań.
Prosimy też o załączenie do projektu fotografii paszportowej i kilku zdań życiorysu.
Prosimy nie przysyłać opisów urządzeń, które powstały tylko na papierze, a nie zostały zrealizowane w prakty−
ce. Znamy się trochę na elektronice i wiemy, że większość takich układów nie będzie działać. Stąd nasza prośba
o model lub przynajmniej fotografię modelu.
W wakacyjnym numerze EdW, niejako w ramach remanentu, prezentujemy krótko pięć projektów o różnej
wartości użytkowej. Dwa pierwsze opracowania mogą znaleźć zastosowanie w praktyce, dlatego podajemy ich
schematy ideowe. Trzy pozostałe opracowania przedstawiamy mniej szczegółowo, w ramach przeglądu twór−
czości naszych Czytelników.
Próbnik kwarców
Proszę o zamieszczenie na łamach
Waszego pisma mego własnego projek−
tu.
Jestem
elektronikiem−hobbystą
i przez te parę lat uzbierało się wiele cie−
kawych pomysłów, którymi chciałbym
się podzielić z innymi Kolegami.
Częste uszkodzenia rezonatorów
kwarcowych skłoniły mnie do przedsta−
wienia poniższego próbnika. Jest on zbu−
dowany z generatora samowzbudnego
w.cz. i multiwibratora z układem NE555.
Sprawdzany element przykładamy do za−
cisków X, Y. Jeżeli kwarc jest sprawny,
to na rezystorze R2 pojawi się napięcie
w.cz, które jest prostowane przez diody
germanowe. Napięcie stałe w punkcie
A wzbudza drgania multiwibratora 555,
i migająca dioda LED informuje o spraw−
nym kwarcu.
Dudziński,
Waldemar Dudziński Lesko
Rys. 1. Próbnik kwarców.
16
E
LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/96
Forum Czytelników
Syrena z podwójną modulacją
Jest to opracowanie znanego już z ła−
mów EdW Andrzeja Adamczyka z Ost−
rowca Świętokrzyskiego.
Generatorem dźwięku alarmowego
jest wzmacniacz operacyjny US3, pracu−
jący jako generator przebiegu prostokąt−
nego. Generator ten jest sterowany od
strony wejścia nieodwracającego prze−
biegiem prostokątnym, dostarczanym na
przemian przez dwa generatory ustalają−
ce rytm sygnałów alarmowych, o róż−
nych częstotliwościach, złożone z bra−
mek B1,B2 i B3,B4 układu US1.
O tym, który generator jest aktualnie
czynny, decyduje stan wyjścia Q3 (nóżka
14) licznika US2. Po zliczeniu ośmiu im−
pulsów podawanych na jego wejście
CLK (nóżka 9), zmienia się stan wyjścia
Q3. Powoduje to, że kolejno, co osiem
zliczonych impulsów, włączany jest ge−
nerator o innej częstotliwości. Daje to
swoistą modulację dźwięku. W praktyce
słyszymy 7 dźwięków dłuższych i 7
dźwięków krótszych.
Potencjometr montażowy PR służy do
regulacji siły głosu. Steruje on układem
Darlingtona T2, T5, który służy jako
wzmacniacz prądu. Z uwagi na znaczne
straty mocy, w roli radiatora zastosowa−
no odpowiednią kształtkę aluminio−
wą.
Układ posiada też zabezpieczenie
przed uszkodzeniem w przypadku zwar−
cia głośnika Służą temu elementy
RS,T3,T4.
Dla włączenia syreny należy podać na−
pięcie zasilające UCC (9...15V), oraz po−
dać stan wysoki na wejście sterujące ST
(zewrzeć je do plusa zasilania).
Autor pisze ponadto:
Próby wykona−
łem obciążając syrenę głośnikiem o im−
pedancji 8W . Tranzystor T5 po około 30
minutach pracy był ciepły, ale nie gorący.
Myślę, że można też stosować obcią−
żenie 4W , włączając syrenę na kilka... kil−
kanaście minut.
Wartości elementów podane na wy−
kazie nie są krytyczne − można np. zmie−
niać R1C1 i R2C2, czy elementy peryfe−
ryjne układu US3 − otrzymamy wtedy
różne brzmienia dźwięku.
Układ nie wymaga żadnego urucho−
miania.
Adamczyk,
Andrzej Adamczyk
Ostrowiec Świętokrzyski
Rys. 2. Syrena z podwójną modulacją.
E
LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/96
17
Forum Czytelników
Czujnik poziomu cieczy z sygnalizacją dźwiękową
Na fotografii obok pokazany został
czujnik poziomu cieczy z sygnalizacją
dźwiękową autorstwa Radosława Sad−
łowskiego z Ostrowii Mazowieckiej.
Układ został zbudowany z użyciem
trzech układów cyfrowych serii 74XX
i kilkunastu elementów dyskretnych.
W założeniu ma służyć do nadzoru pozio−
mu cieczy np. w chłodnicy samochodo−
wej, w basenach, w akwarium. Układ mo−
delowy działa według założeń Autora, ale
ze względów omówionych w rozwiąza−
niu zadania ze “Szkoły konstruktorów”,
nie będzie działał niezawodnie przez dłu−
gi czas, właśnie z powodu elektrolizy.
Sam układ elektroniczny został opra−
cowany i wykonany poprawnie, dlatego
zasługuje na wzmiankę w ramach Fo−
rum.
Zasilacz
regulowany
Piotr Gryglas z  Węgrowa wykonał
swój zasilacz przy użyciu trzech tranzys−
torów i kilkunastu innych elementów
dyskretnych.
Naszą uwagę zwróciła oryginalność
projektu. Choć dziś do budowy takiego
zasilacza należy użyć kostki LM317, któ−
ra zapewni nieporównanie lepsze para−
metry stabilizacji, na pochwałę zasługuje
samodzielnie opracowany układ.
Układ do nauki alfabetu Morse’a
Nazywam się
Marek
Dłucik,
mam 15 lat. Skoń−
czyłem pierwszą
klasę Technikum
Samochodowego
w Pszczynie. Od
dawna interesuję
się
elektroniką,
oraz samochoda−
mi. Wszelką wiedzę elektroniczną zdoby−
łem poprzez czytanie różnych czasopism
i książek. A później było montowanie
układów, począwszy od tych najprost−
szych do coraz bardziej skomplikowa−
nych.
Marek wykonał swój generator tonu
na trzech tranzystorach w sposób poka−
zany na fotografii. List Autora i model
rozczuliły nas, redaktorów EdW, niemal
do łez. Oczywiście nie polecamy takiej
metody montażu (na tekturce), ale Autor
wykazał się dużą systematycznością.
Starannie wykonał model, dołączył do te−
go jasny i bezbłędny opis − sporządził na−
wet prawdziwą netlistę, dlatego bez wąt−
pienia zasługuje na wyróżnienie.
Dwa ostatnie układy są autorstwa na−
szych bardzo młodych Czytelników.
Przedstawiamy te modele, aby zachę−
cić wszystkich do samodzielnego wyko−
nywania układów elektronicznych. Po−
ziom wykonania i przyjęte rozwiązania
układowe pozostawiają oczywiście wiele
do życzenia, ale przecież od czegoś trze−
ba zacząć swą elektroniczną praktykę.
W obu projektach dostrzegliśmy spo−
rą inwencję i pracowitość Autorów, dla−
tego w ramach przeglądu przedstawia−
my także te dwa modele.
18
E
LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/96
Zgłoś jeśli naruszono regulamin