Historyczne Bitwy 192 - Salamina - Plateje 480-479 p.n.e., Grzegorz Lach.pdf

(4111 KB) Pobierz
HISTORYCZNE BITWY
GRZEGORZ LACH
SALAMINA-PLATEJE
480-479 p.n.e.
BELLONA
Warszawa
Bellona SA prowadzi sprzedaż wysyłkową wszystkich swoich książek
z rabatem.
www.ksiegarnia.bellona.pl
Nasz adres:
Bellona SA
ul. Grzybowska 77
00-844 Warszawa
Dział Wysyłki tel.: (22) 45 70 306, 652 27 01
fax (22) 620 42 71
Internet: www.bellona.pl
e-mail: biuro @bellona.pl
Ilustracja na okładce: Daniel Rudnicki
Redaktor prowadzący: Kornelia Kompanowska
Redaktor merytoryczny: Tomasz Kompanowski
Redaktor techniczny: Andrzej Wójcik
Korektor: Sylwia Piecewicz
© Copyright by Grzegorz Lach, Warszawa 2010
© Copyright by Bellona Spółka Akcyjna, Warszawa 2010
ISBN 978-83-11-11939-0
OD AUTORA
Wojny perskie
były jednym z najdramatyczniejszych
kon-
fliktów, jakie oglądał świat grecki. Ich
znaczenie, zarówno
dla starożytnych Greków, jak i całej zachodniej cywilizacji,
jest niebagatelne. Była to walka garstki niepodległych
poleis
o przetrwanie przeciwko potężnemu imperium pers-
kiemu, dysponującemu nieograniczonymi zasobami ludz-
kimi i materialnymi.
Starcie to miało znacznie głębszy
sens, gdyż w istocie stanęli naprzeciw siebie ludzie miłujący
nade wszystko wolność oraz bezwolni słudzy despotycznej
monarchii. Doszło do walki dwóch całkowicie odmiennych
cywilizacji, przy czym wszystko wskazywało
na to, że
stosunkowo nieliczni Grecy będą musieli ulec prącej
naprzód potędze perskiej, tak jak wcześniej stało się to
z innymi narodami.
Podstawowym źródłem w studiowaniu przebiegu wojen
perskich są oczywiście
Dzieje
Herodota, zwanego ojcem
historii. Urodził się on w latach osiemdziesiątych V w.
p.n.e. w Halikarnasie
na wybrzeżu Azji Mniejszej. Przez
całe życie podróżował, zbierając informacje do swego
jedynego dzieła, w którym przekazał
opis genezy konfliktu
grecko-perskiego i jego przebieg do roku 479 p.n.e. Jednak
dzieło
Herodota budzi mieszane uczucia
wśród
badaczy
6
wojskowości antycznej. Opisy działań wojennych są za-
zwyczaj mało precyzyjne i rzadko pozwalają na dogłębną
analizę, poza tym nie objęły całości konfliktu. Braki te
muszą być zatem uzupełniane przez inne źródła, mimo że
mają znacznie więcej wad i luk. Na pierwszym miejscu
należy wymienić ateńskiego historyka Tukidydesa, autora
Wojny peloponeskiej,
tworzącego w okresie ostatniego
trzydziestolecia V w. p.n.e. W pierwszym rozdziale zamieś-
cił on pobieżny opis wydarzeń, które miały miejsce po
odparciu najazdu Kserksesa. Relacja z tych wydarzeń
zachowała się również w
Bibliotece historycznej
Diodora
Sycylijskiego, jednak musimy
pamiętać, że nie był on
autorem samodzielnym, gdyż ograniczał się jedynie do
streszczania i kompilacji dzieł innych historyków, bez
poddawania ich krytyce. Innym, istotnym źródłem pisanym
jest
Persica
Ktezjasza z Knidos,
która zachowała się do
naszych czasów w streszczeniu
Biblioteka
Focjusza. Ktez-
jasz był nadwornym lekarzem króla perskiego Artakserk-
sesa II. Przebywał na jego dworze na przełomie wieków
V i IV p.n.e., dzięki czemu, siłą rzeczy, miał dostęp do
źródeł i ustnej tradycji perskiej, które zapewne
wykorzys-
tywał, pisząc swoje dzieło. Stan jego twórczości, delikatnie
mówiąc, nie zachował się u Focjusza wystarczająco.
Należałoby również wspomnieć o innym streszczeniu,
odnoszącym się do niezachowanego dzieła historycznego
Pompejusza Trogusa. Streszczenia
dokonał Marek Junianus
Justynus w II w. n.e., jednak zawiera ono dużo błędów
i przeinaczeń, a opisy w nim zawarte są zazwyczaj bardzo
powierzchowne. Nie bez znaczenia dla badań nad okresem
wojen perskich pozostaje także antyczna biografistyka. Do
naszych czasów zachowały się bowiem dwa zbiory biografii
zawierających żywoty wodzów oraz mężów stanu, żyjących
i działających w interesującym nas okresie. Pierwszym
zbiorem pod względem chronologicznym są
Żywoty wybit-
nych mężów
pióra Korneliusza Neposa,
pochodzące
z I w.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin