6_-_sprzet_powietrzny_i_dodatkowy.pdf

(1612 KB) Pobierz
6
SPRZĘT
POWIETRZNY
I
DODATKOWY
ZESTAW BUTLOWY
Butla
Butle nurkowe to cylindry zakończony z jednej strony wypukłym denkiem a z drugiej szyjką z
gwintem. Wykonywane na ciśnienie pracy 200at, 220at lub 300at. Pojemność butli może być 10l, 12l, 15l,
18l, są spotykane również butle mniejsze o pojemności 4l, 7l, 8l. Butla zakończona jest zaworem oraz
wyposażona jest w szereg innych elementów.
Butle wykonuje się z stali węglowej lub stopowej oraz stopów aluminiowych.
Butle aluminiowe
posiadają
płaskie dno
oraz grubszą
ściankę,
z tego powodu są
znacznie większe od butli stalowych,
przy tej
samej objętości. Posiadają również
większą wagę
np. butle stalowe o pojemności 10l ważą około 11,5kg,
kiedy taka sama butla aluminiowa waży 13,5kg, czyli o dwa kilo więcej.
W wodzie
sytuacja zmienia się
drastycznie, to
butla aluminiowa jest lżejsza,
można powiedzieć,
że
pusta butla aluminiowa ma pływalność
dodatnią (pływa), napełniona powietrzem do 200at posiada pływalność lekko ujemną. Właśnie z powodu
neutralnej pływalności butle aluminiowe doskonale nadają się na stage, czyli dodatkową butlę z czynnikiem
oddechowym. Butle stalowe posiadające pływalność ujemną (mniejsza wyporność przy tej samej wielkości),
zmniejszają ilość obciążenia niezbędną do zanurzenia, sumaryczny ciężar butli i systemu balastowego będzie
mniejszy. Przekładając to na kilogramy nurek o masie około 80kg w mokrej piance 5mm będzie
potrzebował około 10kg balastu aby zanurkować z butlą stalową 10l, do nurkowania w butli aluminiowej 10l
będzie potrzebował przynajmniej 12kg. W przypadku mocowania całego balastu
na pasie, nasz kręgosłup
boleśnie odczuje różnicę.
W wodach zimnych o słabych własnościach korozyjnych, gdzie nurkowie stosują grube pianki
powszechnie stosuje się butle stalowe, na wody słone (duże własności korozyjne) i ciepłych (cieńsze pianki)
stosuje się butle aluminiowe.
Gwint w szyjce butli może być:
walcowy M25 uszczelniany przy pomocy
o-ringu.
To rozwiązanie jest powszechnie obecnie
stosowane.
stożkowy uszczelniany na specjalnej taśmie, szczelność uzyskuje się przez odpowiednio mocne
skręcenie. Rozwiązanie stosowane w butlach technicznych, sprzęcie strażackim, bardzo rzadko w
sprzęcie nurkowym.
Butle aluminiowe o pojemności 7l, 10l, 11,1l, różnią się grubością oraz wysokością.
Zestaw butlowy nurkowa składa się:
butli jednej lub dwóch - zestaw dwu butlowy to Twinset. Twinset stosowany jest głównie przez
nurków technicznych do nurkowań głębokich (dekompresyjnych), jaskiniowych, wrakowych.
Obecnie Twinset coraz częściej jest stosowany przez nurków rec nawet w bardzo płytkich
nurkowaniach. Główną zaletą twinseta jest możliwość zdublowania sprzętu co wpływa na
bezpieczeństwo nurkowania. Więcej informacji znajdziesz na stronie twinset.
zaworu i manifold
siatki
stopy
uchwytu
urządzenia rezerwy. Rezerwa nie jest obecnie stosowana, wynika to z faktu,
że
bardzo podnosi opory
oddechowe w przypadku zestawów jedno butlowych.
W Europie najczęściej spotykamy butle stalowe. Wykonane są one z jednego kawałka metalu jako jednolity
zbiornik (bez szwu). Na butli znajduje się szereg oznaczeń, z których dla użytkownika najważniejsze to:
1. Data ważności atestu. Wszystkie butle przed dopuszczeniem do użytku poddawane są
atestacji. Po pozytywnym wyniku próby butla otrzymuje atest o maksymalnie pięcioletnim
okresie ważności (w Polsce). Po upływie tego czasu atestację należy powtórzyć.
2. Ciśnienie pracy. Maksymalne ciśnienie do jakiego można napełnić butlę wyrażone w [at] lub
[MPa].
3. Ciśnienie próby. Ciśnienie jakie wytworzono w butli w czasie atestacji. Jest ono o 50%
wyższe od ciśnienia roboczego butli i wynosi 225 at dla butli o ciśnieniu roboczym 150 at, a
dla butli na 200 at wynosi 300 at.
4. Pojemność butli podawana w litrach [ l ] lub [ dm3 ].
5. Ciężar butli. Parametr istotny przy transporcie szczególnie dla osób słabszych.
Na butli znajduje się dodatkowo oznaczenie: gazu - którym można napełniać butlę, znak wytwórcy, numer
fabryczny, daty wcześniejszych atestów.
Siatka butli
Chroni butlę przed uszkodzeniem. Wykonana jest z nici o odpowiedniej grubości, w postaci siatki o
oczkach ok. 5mm. Siatka powinna być dobrana do
średnicy
i długości butli, jeżeli jest za długa to należy ją
skrócić. Siatka powinna być dobrze naciągnięta,
nie może być luźna.
Aby założyć siatkę należy zdjąć z butli doniczkę i następnie nałożyć siatkę. Siatkę naciągamy przy
pomocy sznurków znajdujących się na obu końcach siatki, a nadmierną długość odcinamy. Po tych
czynnościach zakładamy doniczkę.
Siatki są robione najczęściej w kolorze: czarnym, niebieskim,
żółtym.
Siatka w trakcie eksploatacji
niszczy się, powstają przecięcia i rozdarcia, więc co kilka lat należy ją wymieniać, jeżeli nie nurkujemy zbyt
intensywnie i dbamy o siatkę, będzie nam służyła przez wiele lat.
Stopy butli
Plastikowy element umożliwiający stawianie butli w pozycji pionowej, chroni również spód butlę
przed uszkodzeniami zewnętrznymi. Może być wyposażona w rolkę umożliwiającą ciągnięcie butli (ale
myślę
że
to już przesada), ale tylko po płaski i równym terenie. Doniczka jest montowana tylko na butlach
stalowych, których spód jest półokrągły, butle aluminiowe nie potrzebują doniczki, mają spód butli płaski.
Uchwyt
Element służący do ułatwienia noszenia butli. Wbrew pozorom jest ważnym elementem, szczególnie
w przypadku, kiedy butle należy przenieść kilka, kilkanaście metrów. W nurkowaniach z łodzi, gdzie
praktycznie nie występuje potrzeba przenoszenia butli jest elementem zbędnym. Uchwyt powinien zapewnić
wygodę noszenia, a jednocześnie nie przeszkadzać przy montażu kamizelki ratowniczo-wyrównawczej czy
automatu oddechowego. Wybór rozwiązań jest bardzo duży. Brak uchwytu powoduje,
że
przenosimy butlę
trzymając ją za zawór, przeważnie nie jest to zbyt wygodne.
Atest butli
Atest butli to informacja o ważności przeglądu technicznego polegającego na sprawdzeniu wagi butli
oraz wykonaniu próby ciśnieniowej - wodnej na ciśnienie 150% ciśnienia pracy. Dla przykładu butla na
ciśnienie 200at, ma ciśnienie próby 300at. atest obecnie wydawany jest na 2 lata (wcześniej był wydawany
na 5lat). Atest butli jest wybijany na jej powierzchni, poniżej szyjki.
Nabito nowy atest do 10.10.2012, poniżej wcześniejszy atest do 16.04.2008 przed datą nabita pieczęć inspektora UDT
PRZECHOWYWANIE
Krótkotrwałe przechowywanie butli
Nurkujemy przez cały rok, butle między poszczególnymi nurkowaniami są przechowywane w pozycji
pionowej i powinny być zabezpieczone przed wywróceniem, z dala od otwartych
źródeł
ciepła, oraz miejsc
wilgotnych. Nie należy przechowywać butli pełnych, preferowane ciśnienie 10-40at. Napełniaj je przed
nurkowaniem.
Długotrwałe przechowywanie butli
Butle należy przechowywać w pozycji leżącej, ciśnienie w butli powinno wynosić od 10-40at (duże
ciśnienie jest czynnikiem zwiększającym korozję). Dodatkowo należy rozkręcić butlę, sprawdzić jej część
wewnętrzną, osuszyć w
środku
oraz usunąć zgromadzoną rdzę.
W przypadku zaolejenia należy umyć wodą z detergentem, a następnie bardzo dokładnie wypłukać
detergent, butlę ususzyć. Zakręcić zawór i napełnić powietrzem do ciśnienia 10-40at (butlę napełniamy aby
o-ringi znajdujące się w zaworze cały czas "pracowały", w przeciwnym razie po długotrwałym
przechowywaniu mogą nie powrócić do pozycji "pracy" - należy je wymienić na nowe).
Warto również sprawdzić stan zewnętrzny butli i w razie
śladów
rdzy należy dokładni oczyścić
zardzewiałe miejsca, a następnie zamalować farbą (farby kauczukowe lub olejne a najlepiej lakiery
samochodowe w aerozolu)
Zgłoś jeśli naruszono regulamin