Aneks - 1974 - 4 (m.in. A. Sołżenicyn, Żyć bez kłamstwa).pdf

(4179 KB) Pobierz
4
kwartalnik
polityczny
LESZEK
KOŁAKOWSKI:
O
duchu
rewolucyjnym.
ZYGMUNT
BAUMAN,
LESZEK
KOŁAKOWSKI,
LANE,
FRANK
PARKIN,
RAYMOND
ARON:
Europa
Wschodnia:
szanse
na
rewolucje.
WASYLI
GROSSMAN:
judosze
i
ofiary.
DAVID
ALEKSANDER
SOŁŻENICYN:
Żyć
bez
kłamstwa!
aneks.kulturaliberalna.pl
”AN
EKS”
kwartalnik
polityczny
Nr
4
Zima
1974
SPIS
TREŚCI
Str.
Leszek
Kołakowski:
O
duchu
rewolucyjnym
....
3
EUROPA
WSCHODNIA:
SZANSE
NA
REWO­
LUCJĘ:
.................................................................
16
Zygmunt
Bauman:
Konflikty
społeczne
we
wschodnioeuropejskim
systemie
politycznym
17
Leszek
Kołakowski:
Obrona
rewolucji
.........
54
David
Lane:
Niezadowolenie
i
aprobata
w
kra­
jach
państwowego
socjalizmu
...................
68
Frank
Parkin:
Sprzeczność
systemowa
i
prze­
miany
polityczne
.........................................
79
Raymon
Aron:
Przyczynek
do
dyskusji
.........
106
Wasyli
Grossman:
Judasze
i
ofiary...................
126
Aleksander
Solżenicyn:
Zyć
bez
kłamstwa!
....
139
Kwartalnik
ANEKS
wydawany
jest
przez
Polskie
Koło
Naukowe
przy
Uniwersytecie
w
Uppsali.
Redaguje
zespół.
Zamówienia
ANEKSU
oraz
listy
do
redakcji
prosimy
kierować
na
adres:
ANEKS,
box
230
57
750
23
Uppsala
23,
Sweden.
„Aneks”
ukazuje
się dzięki
bezinteresownej
pracy
tłumaczy
i
redakcji,
nie
da
się
jednak
uniknąć
kosztów
związanych
z
drukiem
i
transportem.
Każda
pomoc
jest
nam
bardzo
potrzebna.
'«■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■I
■kB
RRBRRBBRIRBRBBRRRBRBBBBRBRBIIEBEB
*
■B
■■
S1BBBBBBBBBBBBBIBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB.
"Zaprenumeruj
ANEKS
■
■
Powiększ
fundusz
wydawniczy
pisma
■■
zapewni
to
dalsze
regularne
ukazywanie
“
się
ANEKSU
oraz
jego
docieranie
do
■■
nieposiadajqcych
dewiz
czytelników.
II
■■
I I
I I
I
I
I
B
B
I
I
I
I
I
B
I I
I
I I
1
B
I
B
B
R
I
B
I
R
I I
111
■■
-4
Należność
za
prenumeratę
oraz
na
fundusz
wydawniczy
„Aneksu”
prosimy
przesyłać
w
formie
przekazu
pocztowego
na
konto:
Sweden,
Post
giro
Nr.
87-42
56-1,
lub
czeku
bankowego
(International
Money
Order)
wystawionego
na:
ANEKS,
Box
23057,
S-750
23
Uppsala
23,
Sweden.
Imprimerie
Porćba,
59,
rue
Meslay
Paris-3
LESZEK
KOŁAKOWSKI
O
DUCHU
REWOLUCYJNYM
*
Nie
chodzi
mi
o
klasyfikację
rewolucyj
albo
rewo­
lucjonistów.
Nie
zamierzam
równie
ż
zastanawiać
się
nad
tym,
czy
i
w
jakich
okolicznościach
rewolucja
jest
mo-liwa
albo
pożądana.
Chclałbym
rozważyć
pewne
szczególne
cechy
czegoś,
co
można
nazwać
mentalnością
rewolucyjną,
a
co
odnaleźć
mo-na
w
ruchach
społecznych
najróżnorodniejszych,
nieko­
niecznie
zasługujących
na
miano
rewolucyjnych
w
swoiście
marksistowskim
sensie.
Słowo
„rewolucja”
w
słowniku
marksistowskim
oznacza,
jak
wiadomo,
akt,
w
którym
władza
w
drodze
przemocy przechodzi
w
ręce
innej
klasy.
Tak
rozumiane
pojęcie
rewo­
lucji
zakłada
niemal
całą
marksowską
filozofię
historii
wraz
ze
swoistymi
dla
niej
znaczenia­
mi
takich
kategorii,
jak
„władza”
i
„klasa”.
Nie
zamierzam
jednak
wdawać
się
w
tej
chwili
w
ana­
lizę
sensu
i
prawomocności
tych
kategorii.
To,
co
*)
Prof.
Leszek
Kołakowski
do
1968
roku
kierownik
katedry
Historii
Filozofii
Nowożytnej
na
Uniwersytecie
Warszawskim.
Usunięty
ze
stanowiska
i
z
uczelni
w
okre­
sie
marcowych
studenckich
demonstracji.
Od
1969
r.
znajduje
się
poza
Krajem.
Wykładał
w
Kanadzie,
w
Sta­
nach
Zjednoczonych
a
obecnie
jest
profesorem
w
All
Souls
College
w
Oxfordzie.
Jest
on
m.
in.
autorem
książek:
„Jednostka
i
nieskończoność”;
„Świadomość
religijna
i
więź
kościelna”;
„Kultura
i
fetysze”;
„Filozofia
pozyty­
wistyczna”;
„Obecność
mitu”.
Jest
on
ponadto
autorem
szeregu
prac
literackich.
Tekst
powyższy
ukazał
się
w
tłumaczeniu
na
język
nie­
miecki
w
zbiorze
artykułów
L.
Kołakowskiego
pod
tym
samym
tytułem.
4
można
nazwać
swoiście
rewolucyjną
mentalnością
w
teorii
marksistowskiej
i
w
jej
późniejszych
otb
mianach
widoczne
jest
nie
tylko
w
ogólnej
teorii
rewolucji,
ile
w
przeciwstawieniu
wszystkich
rewOż
lucjl
minionych
—
przyszłej,
antycypowanej
rewOż
lucji
proletariackiej.
Pod
tym
względem
zaś
markż
sizm
może być
traktowany
jako
poszczególny
przyż
padek
pewnego
stylu
myślenia,
który
stanowi
trwały
element
kultury
europejskiej
niemal
od
jej
plerż
wocln.
Najogólniej
mówiąc,
mentalność
rewolucyjna
jest
to
sposób
myślenia,
który
odznacza
się
szczególnie
nasiloną
wiarą,
że
możliwe
jest
zbawienie
totalne
człowieka
1
że
ów
stan
zbawienia
stoi
w
absolutnej
opozycji
do
obecnego
stanu
niewoli,
tak
Iż
nie
ma
ż
adnej
między
nimi
ciągłości
i
żadnych
stanów
pośż
rednlch;
nadto,
że
owo
zbawienie
totalne
jest
jedyż
nym
celem
samoistnym
ludzkości,
a
wszelkie
inne
wartości
muszą
mu
być
podporządkowane
jako
środki.
Jest
tylko
jeden
cel
i
jedna
wartość,
która
jest
totalną
negacją
istniejącego
świata.
Cokob
wiek
nie
mo
że
słu
żyć
jako
środek
dla
zdobycia
tej
wartości
—
już
to
nie
liczy
się
wcale,
już
to
musi
uchodzić
za
część
zepsutego
świata
dzisiejszego.
Cierpienie
1
trud
są
nieodłączną
częścią
drogi
ku
zbawieniu,
ale
też
przez
to
są
sensowne
i
opłacane
są
stokrotnie
przyszłymi
swymi
owocami.
Krótko
mó­
wiąc,
rewolucjoniści
nie
wierzą
w
czyściec:
wierzą
w
drogę
krzyżową,
wierzą
w
niebo
i
piekło,
w
króż
lestwo
zbawienia
totalnego
i
królestwo
totalnego
zła.
Myślą
wedle
zasady
„wszystko
lub
nic”.
Idea
zbawienia
totalnego,
które
jako
takie
przeż
kreślą
wszystkie
wartości
bieżącego
życia
(„doczesż
ne”)
należy
z
pewnością
do
najbardziej
Istotnych
składników
chrześcijaństwa,
a
ściśle
—
do
nauki
Chrystusa
samego.
Nauka
Chrystusa
jest
w
całości
zorganizowana
wokół
nadchodzącej
apokalipsy;
w
obliczu
rychłego
końca
świata
wszystkie
pośrednie
drogi
są
zamknięte:
pozostaje
wybór
między
króż
lestwem
niebieskim
i
państwem
zła,
świat
dzieli
się
na
dzieci
Boże
i
odtrąconych,
a
dzieci
Boże
to

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin