anamnesis094 2018-3.pdf

(1234 KB) Pobierz

1
ANAMNESIS 94
BIULETYN
KOMISJI
DS.
KULTU
BOŻEGO
I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW EPISKOPATU POLSKI
ROK XXIV (2018) NR 3
MISTERIUM KOŚCIOŁA
ZESŁANIE DUCHA ŚWIĘTEGO
I OKRES NIEDZIEL ZWYKŁYCH
2

Redakcja:
bp Piotr Greger
ul. Żeromskiego 5a
43-300 Bielsko-Biała
e-mail: greger@kuria.bielsko.pl
p.greger@episkopat.pl
Przybądź,DuchuŚwięty…Przyjdź,Światłościsumień
3
O
D
R
EDAKCJI
Przybądź, Duchu Święty… Przyjdź, Światłości sumień…
Piszę ten tekst w przeddzień 23. rocznicy Mszy świętej sprawowanej pod przewodnictwem
papieża Jana Pawła II na skoczowskim wzgórzu
Kaplicówka.
To wtedy usłyszeliśmy w ho-
milii wezwanie do tego, aby w każdej sytuacji życia być człowiekiem sumienia. Skoczowska
katecheza jest wciąż aktualna, bowiem– jak mówił papież –
naszaOjczyznastoidzisiajprzed
wielomatrudnymiproblemamispołecznymi,gospodarczymi,takżepolitycznymi.Trzebajeroz-
wiązywać mądrze i wytrwale. Jednak najbardziej podstawowym problemem pozostaje sprawa
ładu moralnego. Ten ład jest fundamentem życia każdego człowieka i każdego społeczeństwa.
DlategoPolskawoładzisiajnadewszystkooludzisumienia!Byćczłowiekiemsumienia,toznaczy
przedewszystkimwkażdejsytuacjiswojegosumieniasłuchaćijegogłosuwsobieniezagłuszać,
choćjestonnieraztrudnyiwymagający;toznaczyangażowaćsięwdobroipomnażaćjewsobie

iwokółsiebie,atakżeniegodzićsięnigdynazło,wmyślsłówśw.Pawła:«Niedajsięzwyciężyćzłu,
alezłodobremzwyciężaj!»(Rz12,21).Byćczłowiekiemsumienia,toznaczywymagaćodsiebie,
podnosićsięzwłasnychupadków,ciąglenanowosięnawracać.Byćczłowiekiemsumienia,to
znaczyangażowaćsięwbudowaniekrólestwaBożego:królestwaprawdyiżycia,sprawiedliwości,
miłościipokoju,wnaszychrodzinach,wspołecznościach,wktórychżyjemy,iwcałejOjczyźnie;
to znaczy także podejmować odważnie odpowiedzialność za sprawy publiczne; troszczyć się

odobrowspólne,niezamykaćoczunabiedyipotrzebybliźnich,wduchuewangelicznejsolidar-
ności:«Jedendrugiegobrzemionanoście»(Ga6,2).
Duch Święty – jak mówią słowa modlitewnej Sekwencji – jest Światłością naszych sumień.
Przeżywając czas roku duszpasterskiego pod hasłem:
JesteśmynapełnieniDuchemŚwiętym,
pragniemy przyzywać Tego, który od Ojca i Syna pochodzi, aby w bogactwie swoich da-
rów wspomagał nasze codzienne wysiłki zmierzające do kształtowania postawy ludzi o pra-
wych sumieniach. W takim kontekście oddajemy do Czytelników kolejny numer biuletynu
Anamnesis,
z życzeniem miłej oraz owocnej lektury.
W dziale NAUCZANIE OJCA ŚWIĘTEGO znajdują się teksty papieża Franciszka. Jest
to zapis ośmiu katechez poświęconych zagadnieniom liturgii eucharystycznej, wygłoszonych
w czasie środowych audiencji generalnych oraz dwóch homilii skierowanych do uczestni-
ków tegorocznego Triduum Paschalnego (w wigilię oraz w dzień uroczystości Zmartwych-
wstania Pańskiego).
Dział DOKUMENTY STOLICY APOSTOLSKIEJ zawiera dekrety Kongregacji
ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów dotyczące obchodów liturgicznych w kilku die-
cezjach polskich (archidiecezja przemyska oraz diecezje: drohiczyńska, opolska, siedlecka,
łowicka, łomżyńska i radomska). Ta sama Kongregacja wystosowała dwa dekrety nadające
tytuł i godność bazyliki mniejszej. Pierwszy odnosi się do kościoła parafialnego Przemie-
nienia Pańskiego w Brzozowie (archidiecezja przemyska), a drugi do kościoła parafialnego
Wszystkich Świętych w Sieradzu (diecezja włocławska). W ostatnim czasie archidiecezja
przemyska cieszyła się uroczystościami koronacyjnymi: obrazu Najświętszej Maryi Panny
Matki Bożej Pocieszenia w Komborni oraz figury Najświętszej Maryi Panny Fatimskiej
w Miejscu Piastowym. Na okoliczność tych wydarzeń kongregacja wydała stosowne dekrety.
Ponadto Penitencjaria Apostolska wydała dla Polski dwa dekrety: jeden dotyczy Roku Ju-
bileuszowego ku czci Św. Alojzego Gonzagi na okoliczność 450-lecia jego urodzin, a drugi
związany jest z obchodami jubileuszowymi kościoła Św. Anny w Oleśnie (diecezja opolska).
Dział NAUCZANIE BISKUPÓW O LITURGII zawiera List biskupów polskich adre-
4
OdRedakcji
sowany do kapłanów na tegoroczny Wielki Czwartek oraz List biskupa łowickiego na czas
Wielkiego Postu. Wątki liturgiczne pojawiły się także w homiliach głoszonych przez bi-
skupów (abp Stanisław Gądecki, abp Wiktor Skworc, bp Andrzej Czaja, bp Piotr Greger,
bp Roman Pindel, bp Wiesław Śmigiel). Na szczególną uwagę zasługuje słowo Arcybiskupa
Wiktora Skworca do kapłanów, będące wyrazem troski o właściwy poziom muzyki liturgicz-
nej w archidiecezji katowickiej.
W dziale tym są także dekrety: dotyczący obchodu uroczystości Niepokalanego Poczęcia
Najświętszej Maryi Panny w Roku Pańskim 2019 (abp Stanisław Gądecki) oraz ustanawia-
jący na terenie diecezji zielonogórsko-gorzowskiej sanktuarium Najświętszej Maryi Panny
Matki Bożej Pocieszenia we Wschowie (bp Tadeusz Lityński). Natomiast przewodniczą-
cy Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski
bp Adam Bałabuch, wydał komunikat na Rok Jubileuszowy Św. Alojzego Gonzagi.
Dział zatytułowany FORMACJA LITURGICZNA zawiera interesujący artykuł podej-
mujący zagadnienia „napięcia” między tradycją a nowoczesnością w obszarze liturgii. Au-
tor, ks. Dominik Ostrowski (diecezja świdnicka), ukazuje w tej kwestii elementarne zasady,
kreśli bogate perspektywy i przestrzega przed błędnymi strategiami.
W dziale DUSZPASTERSTWO LITURGICZNE znajdują się materiały formacyjne
dotyczące kształtowania muzyki liturgicznej podczas celebracji sakramentu małżeństwa
oraz sprawowania obrzędów chrześcijańskiego pogrzebu. Pomoce te zostały opracowane
przez Archidiecezjalną Komisję Muzyki Sakralnej w Katowicach.
Ponadto, można uzyskać informacje na temat aktualnej praktyki liturgii Triduum Pas-
chalnego sprawowanej przed reformą Piusa XII, a także poznać stanowisko biskupa angiel-
skiego na temat dyspozycyjności przystępowania do Komunii świętej.
Dział INFORMACJE zawiera decyzję Stolicy Apostolskiej dotyczącą liturgicznego ob-
chodu wspomnienia Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w całym Kościele powszech-
nym. Wiadomości z terenu Kościoła w Polsce informują o wielu wydarzeniach będących
wyrazem zatroskania o życie liturgiczne. W tym celu odbyły się zebrania robocze: Komisji
ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski (Warszawa),
Podkomisji ds. Muzyki Kościelnej (Jasna Góra) oraz Zespołu ds. weryfikacji materii Eu-
charystii (Włocławek). Odbyło się również kilka spotkań poświęconych formacji liturgicz-
nej (ogólnopolskie forum ceremoniarzy seminariów duchownych oraz toruńska konferen-
cja o średniowiecznych źródłach liturgicznych).
Kościół polski cieszy się z faktu, że świątynia Matki Bożej Fatimskiej na zakopiańskich
Krzeptówkach uzyskała status sanktuarium narodowego. Natomiast diecezja sandomierska
raduje się i dziękuje Panu Bogu za dar 57 nowych nadzwyczajnych szafarzy Komunii świętej.
W ostatnim czasie miało także miejsce wiele wydarzeń liturgicznych poza granicami na-
szego kraju. Dwa związane są z osobą ks. Romano Guardiniego: dzień poświęcony studium
jego nauczania (Uniwersytet Św. Krzyża w Rzymie) oraz objazdowa wystawa dotycząca
osoby Profesora (Trewir). Natomiast ośrodek duszpasterski w Klosterneuburgu był miej-
scem sympozjum liturgicznego dotyczącego kwestii świętowania sakramentalnego oraz
the-
ologiaprima.
Odnotowano także stanowisko biskupów niemieckich opowiadających się za
możliwością udzielania Komunii świętej wiernych Kościołów protestanckich.
Całość biuletynu zamyka wykaz najnowszych publikacji związanych z zagadnieniami liturgicz-
nymi. Serdecznie dziękuję – po raz kolejny – Księdzu Biskupowi Stefanowi Cichemu za nieoce-
nioną pomoc w pozyskiwaniu informacji oraz wykaz liturgicznych nowości wydawniczych.
Bp Piotr Greger
Bielsko-Biała, dnia 21 maja 2018 roku, w święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła
GrzechodgradzaodBogaiodbraci
5
I.
N
AUCZANIE
O
JCA
Ś
WIĘTEGO
Grzech odgradza od Boga i od braci
Katecheza papieża Franciszka wygłoszona podczas audiencji generalnej
(Rzym, 3 stycznia 2018 r.)
Drodzy Bracia i Siostry, dzień dobry! Wznawiając katechezy o Mszy św., rozważymy
dziś w kontekście obrzędów wstępnych
akt pokutny.
Jego trzeźwy charakter pomaga
przyjąć odpowiednią postawę, by godnie uczestniczyć w sprawowaniu świętych tajemnic,
a zatem uznać przed Bogiem i braćmi nasze grzechy, uznać że jesteśmy grzesznikami.
Wezwanie kapłana jest bowiem skierowane do całej wspólnoty, która się modli, ponie-
waż wszyscy jesteśmy grzesznikami. Co może ofiarować Pan osobie, która ma już serce
pełne siebie, swoich sukcesów? Nic, bo osoba zarozumiała w swoim przesycie rzekomej
sprawiedliwości nie potrafi przyjąć przebaczenia. Pomyślmy o przypowieści o faryzeuszu
i celniku, w której tylko ten drugi – celnik – wraca do domu usprawiedliwiony, a więc
po otrzymaniu przebaczenia (por. Łk 18, 9-14). Ten, kto jest świadomy swojej nędzy
i z pokorą spuszcza oczy, czuje, że spoczywa na nim miłosierne spojrzenie Boga. Wiemy
z doświadczenia, że tylko ten, kto potrafi uznać swoje błędy i prosić o przebaczenie,
spotyka się ze zrozumieniem i uzyskuje przebaczenie od innych.
Słuchanie w ciszy głosu sumienia pozwala uznać, że nasze myśli są dalekie od myśli
Bożych, że nasze słowa i czyny często są światowe, czyli ukierunkowane przez wybory
sprzeczne z Ewangelią. Dlatego na początku Mszy św. dokonujemy wspólnotowo aktu
pokuty, posługując się słowami
spowiedzipowszechnej,
wypowiadanymi w
pierwszejosobie
liczby pojedynczej.
Każdy wyznaje Bogu i braciom, «że bardzo zgrzeszył myślą, mową,
uczynkiem i zaniedbaniem». Tak, również zaniedbaniem, czyli uniknięciem uczynienia
dobra, które mogłem uczynić. Często uważamy, że jesteśmy dobrymi ludźmi, bo – jak
mówimy – «nie zrobiłem nikomu nic złego». W rzeczywistości nie wystarczy nie krzywdzić
bliźniego, trzeba wybierać czynienie dobra, korzystając z okazji, by dawać dobre świadec-
two, że jesteśmy uczniami Jezusa. Dobrze jest podkreślić, że wyznajemy
zarównoBogu,
jakibraciom,
że jesteśmy grzesznikami: pomaga nam to zrozumieć wymiar grzechu, który
odgradzając nas od Boga, oddziela nas również od naszych braci i na odwrót. Grzech jest
zerwaniem: zrywa relację z Bogiem i zrywa relację z braćmi, relację w rodzinie, w społe-
czeństwie, we wspólnocie: grzech jest zawsze zerwaniem, odgradza, oddziela.
Słowom, które wypowiadamy ustami, towarzyszy
gestbiciasięwpiersi,
wyrażający przy-
znanie, że zgrzeszyłem z własnej winy, nie z winy innych. Zdarza się bowiem często, że
ze strachu lub wstydu oskarżamy innych, wytykając ich palcem. Przyznanie się do winy
kosztuje, ale dobrze nam robi wyznanie tego ze szczerością. Wyznawanie własnych grze-
chów. Pamiętam anegdotę, którą opowiadał pewien starszy misjonarz, o kobiecie, która
poszła się wyspowiadać i zaczęła opowiadać o błędach swojego męża; potem przeszła do
opowiadania win teściowej, a następnie grzechów sąsiadów. W pewnym momencie spo-
wiednik powiedział: «Proszę pani, proszę mi powiedzieć: czy pani skończyła? – Świetnie,
skończyła pani wymienianie grzechów innych. Teraz proszę zacząć mówić o swoich».
Trzeba wyznawać swoje grzechy!
Zgłoś jeśli naruszono regulamin