Monika Wawer, Maciej Kuciel - Reporter w przebraniu.pdf

(3865 KB) Pobierz
Monika Wawer
Maciej Kuciel
REPORTER
W PRZEBRANIU
WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO
Seria: Dziennikarstwo, Media i Komunikacja Społeczna
Recenzent
dr hab. Małgorzata Lisowska-Magdziarz
Projekt okładki
Małgorzata Flis
Książka dofinansowana przez Uniwersytet Jagielloński ze środków Instytutu Dziennikarstwa,
Mediów i Komunikacji Społecznej
© Copyright by Monika Wawer, Maciej Kuciel & Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Wydanie I, Kraków 2016
All rights reserved
Niniejszy utwór ani żaden jego fragment nie może być reprodukowany, przetwarzany i roz-
powszechniany w jakikolwiek sposób za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych,
kopiujących, nagrywających i innych oraz nie może być przechowywany w żadnym systemie
informatycznym bez uprzedniej pisemnej zgody Wydawcy.
ISBN 978-83-233-4118-5
ISBN 978-83-233-9454-9 (e-book)
www.wuj.pl
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Redakcja: ul. Michałowskiego 9/2, 31-126 Kraków
tel. 12-663-23-80, 12-663-23-82, tel./fax 12-663-23-83
Dystrybucja: tel. 12-631-01-97, tel./fax 12-631-01-98
tel. kom. 506-006-674, e-mail: sprzedaz@wuj.pl
Konto: PEKAO SA, nr 80 1240 4722 1111 0000 4856 3325
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie ......................................................................................................
1.1. Próba uporządkowania ...............................................................................
1.2. Czy oszustwo może być etyczne? ..............................................................
1.2.1. Dziennikarstwo przykrywkowe w przepisach prawa ...................
1.2.2. Dziennikarstwo przykrywkowe w kodeksach etycznych –
od ogółu do szczegółu ......................................................................
2. Wszystko już było – przegląd najsłynniejszych przykładów
undercover
journalism
. .............................................................................................................
2.1. W imieniu wykluczonych i upokorzonych ..............................................
2.2. W imieniu pacjentów ..................................................................................
2.3. Na tropie korupcji .......................................................................................
2.4. W imieniu konsumentów ...........................................................................
2.5. Wśród przestępców .....................................................................................
2.6. Teatr dla pedofila –
undercover journalism
czy
reality show?
................
2.7. Podsumowanie .............................................................................................
7
9
15
20
25
37
38
42
44
47
49
50
52
3.
Undercover journalism
po polsku . ......................................................................
57
3.1. W Polsce „tylko ryba nie bierze” ...............................................................
57
3.1.1. Jak przekupić farbowanych ekologów? ...........................................
57
3.1.2. Ile za załatwienie przyłącza? – taryfikator łapówek w Wydziale
Architektury Urzędu Miasta Krakowa ..........................................
62
3.1.3. 48 godzin „od informacji do realizacji”, czyli korupcyjna
propozycja w starostwie powiatowym w Brzegu ..........................
72
3.2. Zakup prawie kontrolowany ......................................................................
82
3.2.1. „Nazywam się Darek i chcę kupić wódkę na wesele” ...................
83
3.2.2. Grzegorz Kuczek w roli Grzegorza Sztucznego, czyli dziennikarz
oskarżony............................................................................................
89
3.3. Historie o zielonkawych polędwiczkach, zapleśniałych szynkach
i 20-letnim mięsie .........................................................................................
95
3.3.1. Naiwna Ada wkracza do akcji .........................................................
95
3.3.2. Dobre, bo szwedzkie ......................................................................... 119
4. Dziennikarze i policjanci .....................................................................................
4.1. Przychodnie widma, czyli jak wyłudzić pieniądze z NFZ .......................
4.1.1. Dziennikarze w lekarskich gabinetach ...........................................
137
139
140
Spis treści
6
4.1.2. ABW w krakowskim NFZ ................................................................
4.2. Kiedy warto współpracować ........................................................................
4.3. Kiedy współpracy nie ma… .........................................................................
5. Największy skarb: informator .............................................................................
5.1. Wiarygodność informatora ........................................................................
5.2. Jak pozyskać informatora? .........................................................................
6. Instrukcja: „Jak skutecznie oszukać?” ...............................................................
6.1. Tworzenie „legendy” ...................................................................................
6.2. Zawodna technika .......................................................................................
6.3. Szczegółowy plan prowokacji ....................................................................
6.4. Kiedy odzywa się sumienie… ....................................................................
7. Podsumowanie – pod lupą profesjonalizmu .....................................................
8. Zakończenie ..........................................................................................................
8.1. Dziennikarze jak stróżujące psy ................................................................
8.2. Polskie tradycje ............................................................................................
8.3. Dziennikarstwo śledcze w erze globalnej komercjalizacji .....................
8.4. Dziennikarstwo wcieleniowe – jaki zwrot z inwestycji? .........................
Informacje o dziennikarzach .....................................................................................
Spis materiałów reporterskich omówionych w książce ..........................................
Bibliografia ...................................................................................................................
142
146
147
151
153
156
161
161
164
166
169
179
185
186
188
189
191
193
195
197
Zgłoś jeśli naruszono regulamin