COBOL.pdf

(256 KB) Pobierz
IDZ DO
PRZYK£ADOWY ROZDZIA£
SPIS TREŒCI
COBOL
Autor: Mo Budlong
T³umaczenie: Grzegorz Kowalczyk
Tytu³ orygina³u:
Teach Yourself COBOL in 21 Days
ISBN:83-7197-534-1
Liczba stron: 658
Noœnik: CD
KATALOG KSI¥¯EK
KATALOG ONLINE
ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG
TWÓJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA
CENNIK I INFORMACJE
ZAMÓW INFORMACJE
O NOWOŒCIACH
ZAMÓW CENNIK
CZYTELNIA
FRAGMENTY KSI¥¯EK ONLINE
Ksi¹¿ka omawia programowanie w jêzyku COBOL. Jêzyk ten jest obecnie rzadko
u¿ywany, ale zajmuje on poczesne miejsce w historii informatyki. Pomimo i¿ jest to
dzisiaj jêzyk trochê egzotyczny dla „przeciêtnego” informatyka, to jednak warto siê
z nim zapoznaæ, poniewa¿ do dnia dzisiejszego znajduje on zastosowania
w specyficznych dziedzinach np. bankowoœci (dotyczy to starszych systemów)
czy te¿ w kolejnictwie (przynajmniej w Polsce).
Ksi¹¿ka jest przeznaczona dla osób, które chc¹ poszerzyæ ju¿ posiadan¹ wiedzê
o COBOL- u, b¹dŸ te¿ chc¹ go poznaæ od podstaw.
Ksi¹¿ka zosta³a opracowana w taki sposób, aby informacje w niej zawarte mo¿na by³o
wykorzystaæ na wiêkszoœci platform i dla zdecydowanej wiêkszoœci kompilatorów jêzyka
COBOL. Jak mo¿na siê spodziewaæ, pomiêdzy ró¿nymi platformami i wersjami
kompilatorów mog¹ wystêpowaæ doœæ znacz¹ce ró¿nice w sposobie chocia¿by metod
komunikacji z u¿ytkownikiem.
Wszystkie zaprezentowaneprzyk³ady powinny bez ¿adnych trudnoœci dzia³aæ z takimi
wersjami kompilatorów jak Micro Focus COBOL, ACUCOBOL, Fuijtsu COBOL97 oraz IBM
Visual Age COBOL dla platform UNIX i DOS a tak¿e dla wersji VAX COBOL na platformie
VAX VMS. Bez specjalnych k³opotów nasze programy powinny równie¿ dzia³aæ
z kompilatorami IBM COBOL na platformie AIX, oraz kompilatorami RM COBOL
oraz Realia COBOL.
Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl
Wstęp ...............................................................................................9
Rozdział 1. Pierwsze programy w języku COBOL .................................................13
Czym jest komputer?.........................................................................................................13
Czym jest program? ..........................................................................................................16
Czym jest język programowania? .....................................................................................18
Czym jest COBOL? ..........................................................................................................19
„Hello World” — pierwszy program w języku COBOL ..................................................20
Z jakich części składa się program w języku COBOL?....................................................25
Czym jest szablon programu? ...........................................................................................31
Rozdział 2. Zastosowanie zmiennych i stałych....................................................33
Czym jest zmienna ustalona (stała)? .................................................................................33
Czym jest zmienna? ..........................................................................................................36
Definiowanie zmiennych numerycznych ..........................................................................36
Konwencje nadawania nazw zmiennym ...........................................................................40
Zastosowanie polecenia DISPLAY...................................................................................41
Definiowanie i zastosowanie zmiennych ..........................................................................42
Definiowanie obrazów zmiennych....................................................................................44
Zastosowanie polecenia MOVE........................................................................................45
Formatowanie wyników działania programów .................................................................48
Poprawa czytelności kodu źródłowego .............................................................................50
Znaki kontynuacji..............................................................................................................52
Rozdział 3. COBOL jako język strukturalny — podstawy ......................................53
Nowy szablon programu ...................................................................................................53
Kolejność wykonywania programu...................................................................................54
Definiowanie nazw bloków programu ..............................................................................55
Polecenie STOP RUN .......................................................................................................57
Polecenie PERFORM........................................................................................................59
Kiedy mo na korzystać z polecenia PERFORM?.............................................................63
Rozdział 4. Podejmowanie decyzji ......................................................................73
Polecenie IF.......................................................................................................................73
Zastosowanie polecenia IF do sterowania sekwencjami poleceń .....................................77
Jakie warunki mo na testować przy u yciu polecenia IF .................................................79
Sprawdzanie wielu warunków jednocześnie.....................................................................84
Zastosowanie polecenia IF-ELSE .....................................................................................87
4
Cobol
Rozdział 5. Zastosowanie poleceþ PERFORM, GO TO oraz IF
do sterowania przebiegiem działania programu ..................................93
Zastosowanie polecenia GO TO .......................................................................................93
Zastosowanie wielokrotnego wywołania polecenia PERFORM ......................................98
Czym jest pętla przetwarzania?.......................................................................................105
Zastosowanie polecenia PERFORM do sterowania pętlą...............................................107
Zastosowanie polecenia PERFORM VARYING UNTIL ..............................................110
Rozwiązanie problemu Press ENTER… ..................................................................112
Zastosowanie polecenia IF END-IF................................................................................115
Zastosowanie polecenia PERFORM END-PERFORM..................................................118
Rozdział 6. Zastosowanie operatorów w języku COBOL .......................................119
Inicjalizacja zmiennych...................................................................................................119
Spacje dopełniające i zera wiodące.................................................................................123
Obcinanie wartości..........................................................................................................124
Zastosowanie polecenia MOVE do nadawania wartości wielu zmiennym jednocześnie......127
Dane dziesiętne ...............................................................................................................128
Reprezentacja liczb dodatnich i ujemnych......................................................................129
Wyświetlanie liczb dziesiętnych oraz liczb ze znakiem .................................................130
Usuwanie zer wiodących.................................................................................................131
Zastosowanie operatorów numerycznych w języku COBOL .........................................135
Rozdział 7. Podstawy projektowania programów ...............................................141
Do czego są potrzebne programy? ..................................................................................141
Tworzenie opisu problemu..............................................................................................142
Rozkładanie zło onego problemu na zadania składowe .................................................143
Identyfikacja pętli przetwarzania ....................................................................................144
Wyodrębnianie głównej pętli przetwarzania...................................................................152
Podsumowanie etapów tworzenia programu...................................................................154
Program obliczający procent składany............................................................................155
Rozdział 8. Struktury danych............................................................................163
Czym są struktury danych? .............................................................................................163
Jak u ywać zmiennych strukturalnych?..........................................................................165
Zastosowanie słowa kluczowego FILLER......................................................................168
Obliczanie rozmiaru struktur danych ..............................................................................169
Rozmieszczenie struktur danych w pamięci ...................................................................170
Zagnie d one zmienne strukturalne................................................................................172
Do czego nie nale y u ywać struktur danych? ...............................................................177
Czym jest poziom 77? .....................................................................................................180
Czym jest poziom 88? .....................................................................................................181
Rozdział 9. Operacje wejlcia-wyjlcia na plikach ...............................................187
Czym jest plik?................................................................................................................187
Czym jest rekord?............................................................................................................188
Czym jest pole? ...............................................................................................................189
Tworzenie plików w języku COBOL..............................................................................190
Opis pliku logicznego w języku COBOL .......................................................................191
Opis pliku fizycznego w języku COBOL .......................................................................192
Otwieranie i zamykanie plików.......................................................................................194
Dodawanie rekordów do pliku ........................................................................................195
Odczytywanie rekordów z pliku .....................................................................................198
Tworzenie pętli przetwarzania plików ............................................................................202
Spis trelci
5
Rozdział 10. Drukowanie....................................................................................205
Podstawy drukowania .....................................................................................................205
Sterowanie drukarką........................................................................................................208
Drukujemy — pierwszy program....................................................................................209
Tworzenie prostych raportów..........................................................................................213
Tworzenie testowego zestawu danych ............................................................................216
Planowanie rozmieszczenia elementów raportu .............................................................220
Rozdział 11. Operacje wejlcia-wyjlcia na plikach indeksowanych.........................227
Czym jest plik indeksowany?..........................................................................................227
Tworzenie plików indeksowanych w języku COBOL....................................................230
Dodawanie rekordów do pliku indeksowanego ..............................................................234
Obsługa błędów związanych z operacjami na plikach....................................................237
Odczytywanie rekordów z plików indeksowanych.........................................................244
Formatowanie wyświetlania długich rekordów ..............................................................246
Rozdział 12. Pliki indeksowane dla zaawansowanych..........................................253
Polecenie COPY..............................................................................................................253
Zastosowanie polecenia COPY w praktyce ....................................................................256
Raporty kompilacji..........................................................................................................258
Modyfikacja rekordów w plikach indeksowanych..........................................................263
Rozdział 13. Usuwanie rekordów i inne operacje na plikach indeksowanych ........273
Nowy szablon programów w języku COBOL ................................................................273
Usuwanie rekordów z plików indeksowanych................................................................274
Wyświetlanie rekordów z plików indeksowanych..........................................................279
Ulepszona metoda dodawania rekordów do pliku ..........................................................283
Drukowanie rekordów w plikach indeksowanych ..........................................................286
Rozdział 14. Pliki indeksowane — podsumowanie ..............................................291
Tworzenie plików indeksowanych..................................................................................291
Otwieranie i zamykanie plików indeksowanych.............................................................293
Odczytywanie rekordów z plików indeksowanych.........................................................293
Dodawanie rekordów do plików indeksowanych ...........................................................294
Wyszukiwanie rekordów w plikach indeksowanych ......................................................294
Modyfikacja rekordów w plikach indeksowanych..........................................................295
Usuwanie rekordów z plików indeksowanych................................................................295
Tworzenie uniwersalnego programu narzędziowego......................................................296
Rozdział 15. Zagadnienia integralnolci danych...................................................309
Czym jest integralność danych?......................................................................................309
Czym jest kontrola poprawności danych?.......................................................................310
Jak podjąć decyzję o zastosowaniu kontroli poprawności danych?................................312
Kiedy nale y dokonywać kontroli poprawności danych?...............................................313
Wymuszenie wprowadzania danych ...............................................................................314
Standardowa metoda wprowadzania danych ..................................................................322
Modyfikacja rekordów ....................................................................................................325
Drukowanie pliku danych ...............................................................................................327
Konwersja z małych liter na wielkie ...............................................................................330
Rozdział 16. Wyszukiwanie rekordów i zastosowanie tablic.................................335
Zastosowanie wyszukiwania rekordów do weryfikacji wprowadzanych danych...........335
Wyszukiwanie niepoprawnych informacji w plikach danych.........................................341
Poprawianie błędnych informacji zapisanych w plikach danych....................................346
Czym jest tablica? ...........................................................................................................350
Wyszukiwanie danych w tablicach .................................................................................359
Zastosowanie tablic w programie....................................................................................359
6
Cobol
Rozdział 17. Klucze dodatkowe..........................................................................367
Czym jest klucz dodatkowy?...........................................................................................367
Tworzenie plików z kluczami dodatkowymi ..................................................................370
Struktura pliku danych ....................................................................................................370
Tworzenie nowych plików na bazie plików istniejących................................................374
Praca z plikami posiadającymi klucze dodatkowe..........................................................378
Czym jest ście ka klucza?...............................................................................................379
Zastosowanie ście ki klucza ...........................................................................................380
Wyszukiwanie rekordów przy u yciu kluczy dodatkowych...........................................389
Ułatwianie ycia u ytkownikowi ....................................................................................394
Rozdział 18. Wywoływanie innych programów.....................................................403
Wywoływanie jednego programu z wnętrza drugiego....................................................403
Zastosowanie polecenia STOP RUN ..............................................................................404
Wywoływanie innych programów ..................................................................................407
Tworzenie du ych systemów menu opartych na wywoływaniu zewnętrznych programów. 416
Programy obsługi menu ..................................................................................................419
Rozdział 19. Problemy zwiñzane z wprowadzaniem danych złoronych...................425
Czym jest plik kontrolny? ...............................................................................................426
Tworzenie plików kontrolnych .......................................................................................428
Zarządzanie plikami kontrolnymi ...................................................................................429
Zarządzanie jednym plikiem danych przez kilka programów narzędziowych ...............434
Projektowanie systemu przetwarzania płatności.............................................................435
Tworzenie pliku dowodów kasowych.............................................................................438
Sposoby zapisu dat ..........................................................................................................438
Sposoby wyświetlania dat ...............................................................................................440
Sposoby wprowadzania dat.............................................................................................441
Redefiniowanie zmiennych .............................................................................................443
Kontrola poprawności wprowadzania dat .......................................................................447
Uniwersalne metody przetwarzania dat ..........................................................................454
Rozdział 20. Złorone zagadnienia wprowadzania danych .....................................465
Zarządzanie plikiem dowodów kasowych ......................................................................465
Wybieranie dowodów kasowych ....................................................................................469
Implementacja pełnego cyklu płatności dowodów kasowych ........................................475
Rozdział 21. Selekcja i sortowanie danych oraz tworzenie raportów ....................481
Kontynuacja prac nad systemem przetwarzania płatności..............................................481
Wybieranie rekordów......................................................................................................482
Sortowanie zawartości pliku ...........................................................................................490
Drukowanie podsumowań...............................................................................................504
Programowanie punktów kontrolnych ............................................................................505
Tworzenie raportu zapotrzebowania na gotówkę............................................................513
System przetwarzania płatności — etap końcowy..........................................................520
Rozdział 22. Punkty kontrolne w raportach.........................................................527
Zmienne u ywane w punktach kontrolnych....................................................................528
Mechanika punktów kontrolnych....................................................................................529
Poziomy punktów kontrolnych .......................................................................................532
Implementacja punktów przetwarzania...........................................................................533
Zastosowanie punktów kontrolnych do tworzenia sum pośrednich................................534
Zastosowanie punktów kontrolnych do formatowania wydruków .................................543
Wielopoziomowe punkty kontrolne ................................................................................551
Zastosowanie wielopoziomowych punktów kontrolnych.........................................553
Zgłoś jeśli naruszono regulamin