Prawo pracy i ubezpieczen spolecznych w pigulce Wydanie 5.pdf

(309 KB) Pobierz
DZIAŁ PIERWSZY.
PRAWO PRACY
Kup książkę
Część I. Podstawowe pojęcia
i zasady prawa pracy
Rozdział 1. Podstawowe pojęcia i definicje
1. Definicja prawa pracy.
Prawo pracy to zespół norm określających
prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia
układów zbiorowych pracy i  innych opartych na  ustawie porozumień
zbiorowych, regulaminów i  statutów określających prawa i  obowiązki
stron stosunku pracy.
2. Odpowiednie stosowanie przepisów KC.
W sprawach nieunor-
mowanych przepisami prawa pracy do  stosunku pracy stosuje się
od­
powiednio przepisy KC,
jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa
pracy (art. 300 KP).
3. Pragmatyki służbowe – pierwszeństwo stosowania.
Jeżeli sto-
sunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szcze-
gólne, przepisy KP stosuje się w zakresie nieuregulowanym tymi przepi-
sami (art. 5 KP).
4. Postanowienia układów zbiorowych pracy, regulaminów
i statutów.
Postanowienia układów zbiorowych pracy i  porozumień
zbiorowych oraz regulaminów i statutów
nie mogą być mniej korzyst­
ne dla pracowników niż przepisy KP
oraz innych ustaw i  aktów wy-
konawczych, a regulaminów i statutów
nie mogą być mniej korzystne
dla pracowników niż postanowienia układów zbiorowych pracy i poro-
zumień zbiorowych.
Kup książkę
4
Część I. Podstawowe pojęcia i zasady prawa pracy
5. Naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu.
Po-
stanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie po-
rozumień zbiorowych, regulaminów oraz statutów określających prawa
i obowiązki stron stosunku pracy,
naruszające zasadę równego trakto­
wania w zatrudnieniu, nie obowiązują.
6. Porozumienie o zawieszeniu stosowania zakładowych prze-
pisów prawa pracy.
Jeżeli jest to 
uzasadnione sytuacją finansową
pracodawcy,
może być zawarte porozumienie o  zawieszeniu stosowa-
nia w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa
i obowiązki stron stosunku pracy. Jednak
nie dotyczy to przepisów KP
oraz przepisów innych ustaw i  aktów wykonawczych.
Porozumienie
takie zawierane jest przez pracodawcę i  reprezentującą pracowników
organizację związkową, a  jeżeli pracodawca nie jest objęty działaniem
takiej organizacji, porozumienie zawiera pracodawca i  przedstawiciel-
stwo pracowników wyłonione w  trybie przyjętym u  tego pracodawcy.
Zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy
nie może trwać dłużej
niż przez okres 3 lat.
7. Pracownik.
Jest nim osoba zatrudniona na podstawie umowy o pra-
cę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o  pracę
(art. 2 KP).
8. Pracodawca.
Pracodawcami są jednostki organizacyjne, choćby nie
posiadały osobowości prawnej, a także osoby fizyczne, jeżeli zatrudniają
one pracowników (art. 3 KP). Pracodawca jest
podmiotem prawa pracy,
którego łączy z pracownikiem
stosunek pracy.
Dany podmiot staje się pracodawcą dopiero z chwilą zatrudnienia pierw-
szego pracownika.
9. Kategorie pracodawców.
Na podstawie art. 3 KP możemy wyod-
rębnić trzy kategorie pracodawców. Każda z tych jednostek musi, choćby
potencjalnie, zatrudniać pracowników.
Kup książkę
Rozdział 1. Podstawowe pojęcia i definicje
5
PRACODAWCY
OSOBY FIZYCZNE
Osobą fizyczną jest każdy człowiek, który występuje jako podmiot w stosunku
cywilnoprawnym. Każda osoba fizyczna nabywa zdolność prawną z chwilą urodzenia.
Zgodnie z wyrokiem SN z 14.3.2001 r. (II UKN 274/00, OSNP 2002, Nr 21, poz. 533)
osoba fizyczna może być pracodawcą nie tylko wówczas, gdy świadczona na jej rzecz
praca pozostaje w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zdolność osoby
fizycznej do zatrudniania pracowników nie jest uzależniona od żadnych dodatkowych
czynników. Osoba fizyczna ma zdolność do zatrudniania pracowników nawet
wówczas, gdy sama nie posiada zdolności do czynności prawnych. Za taką osobę
czynności prawnych w sferze stosunków pracy dokonuje jej przedstawiciel ustawowy,
a w sytuacji ograniczonej zdolności do czynności prawnych przedstawiciel ten wyraża
zgodę na ich dokonanie.
OSOBY PRAWNE
Osoba prawna jest jednostką
organizacyjną wyposażoną przez
ustawę w osobowość prawną. Zgodnie
z art. 33 KC osobami prawnymi są Skarb
Państwa i jednostki organizacyjne,
którym szczególne przepisy przyznają
osobowość prawną.
CZĘŚĆ OSOBY PRAWNEJ
Pracodawcą może być też jednostka
organizacyjna wchodząca w skład
osoby prawnej, jeżeli została
wyodrębniona organizacyjnie
i finansowo i posiada zdolność do
samodzielnego podejmowania we
własnym imieniu czynności z zakresu
prawa pracy.
JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE NIEPOSIADAJĄCE OSOBOWOŚCI PRAWNEJ
Zgodnie z art. 33
1
KC do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi,
którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy
o osobach prawnych. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania
takiej jednostki
odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie.
Za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności w sprawach
z  zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą  jed-
nostką albo inna wyznaczona do tego osoba.
Dotyczy to także pracodawcy będącego osobą fizyczną, jeżeli nie dokonu-
je on osobiście czynności w sprawach z zakresu prawa pracy (art. 3
1
KP).
Kup książkę
Zgłoś jeśli naruszono regulamin