Psychologia roznic indywidualnych cech czlowieka.pdf

(123 KB) Pobierz
WPROWADZENIE
Motto:
Dobrze jest znać to,
czym i dlaczego ludzie różnią
się między sobą.
(K.M. Czarnecki)
Pierwsze wydanie pracy (Oficyna Wydawnicza „Humanitas”. Wyższa
Szkoła Humanitas w  Sosnowcu 2012) pt.
Różnice indywidualne studentów
jako problem pedagogiczny nauczycieli akademickich
spotkało się z  dużym
zainteresowaniem i pozytywną oceną studentów pedagogiki oraz części na-
uczycieli akademickich różnych uczelni. Powstała myśl i potrzeba drugiego
jej wydania: skorygowanego, poprawionego i poszerzonego, pod skróconym
tytułem w stosunku do wydania pierwszego, jako:
Różnice indywidualne czło-
wieka.
Sosnowiec 2013.
Zamieszczono w niej nowy rozdział pierwszy jako podstawę teoretyczną
opisanych i analizowanych zagadnień różnic indywidualnych. Treść pozosta-
łych rozdziałów wyraźnie poszerzono o nowe zagadnienia postulowane przez
studentów pedagogiki, którzy zapoznali się z treścią pierwszego wydania pra-
cy w postaci wygłoszonych wykładów przez autora pracy.
Praca w  drugim wydaniu zawiera jedenaście rozdziałów, literaturę źró-
dłową, siedem załączników ściśle związanych z jej treścią. W treści poszcze-
gólnych rozdziałów starałem się podawać przykłady różnic indywidualnych,
przejawiające się głównie u uczniów średnich szkół zawodowych, studentów
i nauczycieli, w tym szczególnie nauczycieli akademickich. Praca – mimo jej
wyraźnego poszerzenia – zawiera tylko najważniejsze (zdaniem jej autora)
informacje o różnicach indywidualnych cech człowieka, ich źródłach, przeja-
wach i znaczeniu w życiu, rozwoju i działaniu ludzkim.
Drugie wydanie pracy kupiło 98 studentów pedagogiki i napisało recen-
zje jej zawartości treściowej, głównie wartości poznawczej. Okazało się, że
wszystkie recenzje były bardzo pozytywne, choć niektóre zawierały nielicz-
ne uwagi dotyczące głównie  słabszej wyrazistości załączników i  rysunków.
16
Kazimierz M. Czarnecki
W wielu recenzjach postawiono postulat, by ukazało się nowe (trzecie) wy-
danie pracy, zmienione i  poszerzone. Chodziło głównie o  pierwszy termin
nowego tytułu pracy – „PSYCHOLOGIA”, a to dlatego, że przeważająca treść
pracy dotyczy życia, rozwoju, zachowania i dominacji indywidualnych różnic
cech człowieka. Spełniam więc prośbę i postulat studentów, a ich uwagi re-
cenzyjne (w wyborze) zamieszczam w osobnym załączniku do pracy.
Trzecie wydanie pracy:
Psychologia różnic indywidualnych cech człowieka
zawiera ogólne poprawki i  uzupełnienia tekstu wydania drugiego oraz nowe
rozdziały:
Teorie indywidualnych różnic cech człowieka
(3);
Kulturowe różnice
indywidualne
(6);
Profesjonalne różnice indywidualne
(10);
Rozwojowe uwarun-
kowania indywidualnych cech człowieka
(13);
Wyniki badań indywidualnych
różnic cech studentów pedagogiki
(16);
Biomedyczne różnice indywidualne
(17);
Twórczy rozwój zdolności i uzdolnień człowieka
(18) oraz
Ocenę treści drugie-
go
(recenzowanego przez studentów) wydania pracy (zał.). Niektóre załączniki
w  wydaniu drugim przeniosłem do tekstu w  wydaniu trzecim, a  w wydaniu
obecnym pojawiły się załączniki nowe.
Dokładna znajomość różnic indywidualnych człowieka wymaga poważ-
nych studiów literaturowych. Odsyłam czytelników (głównie studentów i na-
uczycieli) do zamieszczonej literatury źródłowej, by mogli pogłębić swoją
wiedzę o  samym sobie, tj. „mocnych i  słabych” cechach swojej osobowości
oraz „mocnych i słabych” stronach indywidualnych właściwości kształconych
uczniów i studentów.
Różnice indywidualne występujące u  ludzi dorosłych są widoczne i  zna-
czące w naszym życiu, a szczególnie takie, które są już rozwinięte i utrwalone
w ukształtowanym organizmie. Od najdawniejszych lat próbowano poznawać
indywidualne różnice cech przy pomocy obserwacji zachowania, eksperymen-
tów, analizy dzieł twórczych osób znaczących w życiu społecznych oraz osób
defektywnych i przestępczych.
Badania cech systemu nerwowego, temperamentu, ogólnej sprawno-
ści umysłowej, zdolności specjalnych, zdolności do skutecznego uczenia się
w  szkole i  na studiach są wciąż aktualne i  potrzebne ze względu na rosną-
ce zapotrzebowanie na ludzi
zdolnych, mądrych i twórczych.
Przykładowo
można tu wymienić bardzo wnikliwe badania temperamentu, prowadzone od
wielu lat przez prof. Jana Strelaua.
Nie pomniejszając znaczenia w życiu człowieka jego różnic biologicznych,
należy uznać, że szczególną wartość w pracy pedagogicznej z młodzieżą i stu-
dentami mają te rodzaje różnic cech, które zostały ukształtowane w procesie
oddziaływania rodziny, grupy rówieśniczej, koleżanek, kolegów, przyjaciół,
Kup książkę
Psychologia różnic indywidualnych cech człowieka
17
szkoły, uczelni, zakładu pracy, środowiska społeczno-kulturowego oraz sa-
mokształcenia i samodoskonalenia. Człowiek z biologicznym wyposażeniem,
pozostawiony bez ludzkiej opieki, zostałby „człekokształtnym zwierzęciem”.
Analizując zmiany rozwojowe indywidualnych różnic cech człowieka,
przyjąłem założenie, że człowiek:
1) poznaje świat i samego siebie,
2) przeżywa – wartościuje – ocenia świat i samego siebie,
3) działa w świecie – zmienia świat i samego siebie – kształtuje swoje in-
dywidualne cechy osobowe i osobowości.
Pomyślna działalność dydaktyczno-naukowa i  organizacyjna nauczycie-
li wymaga znajomości nie tylko treści kształcenia, metod i środków przeka-
zywania wiedzy i kształtowania umiejętności, ale na równi z nimi wymaga
dobrej znajomości życia fizycznego i  psychicznego, w  tym indywidualnego
zróżnicowania cech i właściwości kształconej młodzieży i studentów.
Praca przeznaczana jest dla studentów wszystkich kierunków studiów
i  nauczycieli, a  szczególnie studentów psychologii, pedagogiki, socjologii,
oraz nauczycieli akademickich i  szkół średnich nieposiadających głębszego
przygotowania psychologicznego i  pedagogicznego do pracy z  młodzieżą
i studentami.
Żywiąc nadzieję, że treść trzeciego wydania pracy może okazać się po-
mocna w kształtowaniu cech indywidualnych, samodoskonaleniu młodzieży
i studentów oraz w pracy pedagogicznej nauczycieli, będę wdzięczny za kon-
struktywne uwagi dotyczące jej treści.
Sosnowiec 2014 r.
Autor
Kup książkę
Zgłoś jeśli naruszono regulamin