Gorączka.pdf

(2361 KB) Pobierz
04.04.16
Regulacja temperatury ciała
Patozjologia gorączki
 
regulacja - podwzgórze
 
wytwarzanie ciepła - mięśnie szkieletowe
 
utrata ciepła - skóra, układ oddechowy
 
promieniowanie (powierzchnia ciała!), przewodzenie (woda!),
parowanie (wilgotność powietrza!)
 
układ współczulny → termogeneza ↑ utrata ciepła ↓
 
układ przywspółczulny → termogeneza ↓ utrata ciepła ↑
 
zjologiczne mechanizmy termoregulacji działają jedynie
przy temperaturze ciała 31-41 stopni C
Podwyższenie
temperatury ciała
=
=
reakcja obronna organizmu
poniżej
26
°
C- temperatura krytyczna
( porażenie
ośrodka
oddechowego i naczynioruchowego,
śmierć)
poniżej
36
°
C
-
temperatura subnormalna,
36
°
C - 37
°
C
– temperatura normalna
37
°
C- 38
°
C
–
stan podgorączkowy
38
°
C-39
°
C
–
gorączka
umiarkowana
39
°
C i wyżej
–
gorączka
wysoka
powyżej
42
°
C – 43
°
C
koagulacja cieplna
białek
organizmu,
śmierć
Przyczyny wzrostu temperatury:
•
wysiłek
fizyczny,
•
stany emocjonalne,
•
infekcje bakteryjne i wirusowe dróg oddechowych,
•
zatrucia pokarmowe,
•
ostre stany zapalne, np. wyrostka robaczkowego,
•
choroby zakaźne,
•
oparzenia,
•
urazy OUN,
•
choroby z
przemianą
materii, np.
nadczynność
tarczycy
•
reakcje alergiczne
Przyczyny obniżenia
temperatury ciała:
•
wyniszczenie organizmu,
•
odwodnienie,
•
u chorych nieprzytomnych
1
04.04.16
Regulacja temperatury ciała
ciepło →
termogeneza ↓
rozszerzenie naczyń krwionośnych
skóry
pocenie
zwiększenie częstości oddechów
zimno →
termogeneza ↑ (dreszcze)
skurcz naczyń krwionośnych skóry
zahamowanie pocenia
zmniejszenie częstości oddechów
Czynniki zjologiczne
wpływające na temperaturę ciała
 
•aktywność zyczna i psychiczna - temperatura ↑
 
•rodzaj i ilość spożytych pokarmów (białko → T ↑)
 
• pora dnia (sen - T ↓ , po południu T ↑)
 
• wiek (dzieci - T ↑, podeszły wiek - T ↓)
 
• aktywność gruczołów dokrewnych
 
• kobiety - cykl miesięczny (owulacja - T ↑)
Pomiary temperatury
 
prawidłowa T ciała (krwi) 36-37(37,5) stopni C (najwyższa - serce i wątroba)
 
temperatura skóry niższa od temperatury wnętrza ciała o 2-5 stopni C (nawet do
20 stopni C)
 
zjologiczne wahania w ciągu doby - okó 1-1,5 stopni C
 
jama ustna - temperatura niższa o okó 0,5 stopni C od temperatury krwi
aortalnej (od 35,8 stopni C o godzó 4ó00 do 37,3 stopni C o godzó 16ó00)
 
odbytnica - wyższa o 0,3-0,9 stopni C od T w jamie ustnej (dość zbliżona do T
krwi)
 
pod pachą - temperatura niższa o około 1,0 stopni C od T krwi
Denicja gorączki
F. Kokot „Diagnostyka różnicowa objawów chorobowych”:
- hipertermia - wzrost temperatury ciała powyżej 37 stopni C
- gorączka - hipertermia wynikająca z przestawienia set-point
ośrodka termoregulacji, z zachowaniem zjologicznych
mechanizmów termoregulacji
Patozjologia gorączki
 
przestawienie ośrodka termoregulacji w podwzgórzu na
 
pirogeny endogenne - kompleksy immunologiczne lub
limfokiny powstałe w wyniku działania antygenów
nauczulone limfocyty
wyższy poziom przez endogenne lub egzogenne pirogeny
 
stan podgorączkowy - od 37,2 stopni C
 
gorączka - od 38 stopni C (pomiar pod pachą)
 
gorączka nadmierna (hyperpyrexia) - od 41 stopni C
 
pirogeny egzogenne - wirusy, grzyby, bakterie, pasożyty npó
endotoksyny bakterii Gram (-) (lipopolisacharydy) → synteza
pirogenów endogennych (neutrole, monocyty,makrofagi)
→ synteza prostaglandyn E → podwzgórze
2
04.04.16
WYSOKA GORĄCZKA
ZABURZENIA
CZYNNOŚCI
NERWOWYCH
ZABURZENIA
W KRĄŻENIU
I ODDYCHANIU
ZABURZENIA
TRAWIENIA
I WYDALANIA
MOCZU
ZABURZENIA
PRZEMIANY
MATERII
- podniecenie
psychiczne
- bezsenność
- drgawki lub
- apatia
- senność
- przyspieszenie
czynności
serca
- ciśnienie krwi
podwyższone
lub
obniżone
- przyspieszone
oddychanie
- zmniejszone
wydzielanie
śliny,
soków
trawiennych
- zwolnienie
perystaltyki jelit
- upośledzenie
trawienia
brak
łaknienia
- zaparcia, wzdęcia
- początkowo
wy-
dzielanie moczu
zwiększone,
potem zmniejszone
- wzrasta przemiana
materii
spalane zostają
zapasy ustroju
(węglowodany,
tłuszcze, białka)
- zwyrodnienia
komórek
- rozpad komórek
WYNISZCZENIE ORGANIZMU
Biologiczne konsekwencje
gorączki
 
endogenne mediatory → synteza białek ostrej fazy, interferonu,
granulopoeza, aktywacja limfocytów, fagocytoza ↑
białek odpornościowych)
Biologiczne konsekwencje
gorączki
 
mechanizm obronny - wzrost odporności humoralnej I
komórkowej
 
przyspieszenie katabolizmu npó mięśni szkieletowych (→ synteza
 
utrata wody (T ↑ o 1 stopni C → parowanie ↑ o 500 ml/d)
 
tachykardia (T ↑ o 1 stopni C → czynność serca ↑ o 10/min)
 
wzrost aktywności kory nadnerczy
 
zmniejszenie wchłaniania zwrotnego w kanalikach nerkowych
 
brak dowodów na to, aby gorączka w chorobach zakaźnych
miała korzystny wpływ na przebieg choroby
 
zbyt duży wzrost temperatury jest szkodliwy
 
temperatura 41 stopni C - uszkodzenie struktur
komórkowych, zmiany aktywności enzymów
uszkodzenie mózgu
 
długotrwały wzrost powyżej 41,5 stopni C – nieodwracalne
Objawy towarzyszące gorączce
 
uczucie ziębnięcia, dreszcze, wzmożona potliwość
 
złe samopoczucie, bóle głowy, bóle mięśniowe
 
drgawki gorączkowe (u małych dzieci - do 4 r ż)
 
Różnicowanie:
 
encefalopaia krztuścowa (zaburzenia świadomości, utrata
przytomności, zwłaszcza w czasie ciężkich napadów kaszlu)
Typy gorączki
 
gorączka ciągła - dobowe wahania podwyższonej
temperatury do 1 stopni C (płatowe zapalenie płuc, dur
brzuszny, gruźlica prosówkowa, ziarnica złośliwa)
stopni C, T stale podwyższona powyżej 37 stopni C
(posocznice, ropniak pęcherzyka żółciowego, zapalenie dróg
żółciowych)
stopni C (posocznice npó gronkowcowe)
 
gorączka zwalniająca - dobowe wahania temperatury o 1-2
 
tężec (prężenia kloniczne mięśni, trwające kilka-kilkanaście sekund)
 
majaczenie gorączkowe (T powyżej 41 stopni C)
 
utrata świadomości (T około 42 stopni C)
 
gorączka trawiąca - dobowe wahania temperatury o 2-4
3
04.04.16
Typy gorączki
 
gorączka powolna - gorączka powyżej 38 stopni C utrzymująca się przez
wiele tygodni (przewlekłe zapalenie wsierdzia, gruźlica)
Typy gorączki
 
gorączka falista - gorączka stopniowo narastająca, a
następnie opadająca w ciągu kilku dni (bruceloza, gorączka
Pela-Ebsteina - długie przerwy (15-28 dni) - ziarnica złośliwa,
rak nerki, gruźlica) gorączka dwufazowa (odra, polio,
choroba bornholmska (wirusy Coxsackie typu B),
leptospirozy)
najwyżej jedną dobę
 
gorączka przerywana (przepuszczająca) – dobowe wahania temperatury
ponad 2 stopni C, spadki temperatury poniżej 37 stopni C (posocznice,
malaria - napady co 48-72 godziny)
rozdzielone kilkoma-kilkunastoma dniami bez gorączki (npó gorączka
okopowa - Rickejsia quintana)
 
gorączka nawracająca (powrotna) - kilkudniowe okresy gorączki
 
gorączka przelotna - jednorazowa gorączka trwająca
 
gorączka nieregularna
Eiologia gorączki - przyczyny
zakaźne
 
zakażenia bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze, grzybicze
 
zakażenia bakteryjne i wirusowe - na ogół gorączka ostra
 
zakażenie narządowe (np. oskrzela, pęcherzyk żółciowy)
 
zakażone ciało obce (cewnik, wenon, proteza zastawkowa)
 
posocznica - wysoka gorączka (trawiąca, przerywana),
 
dreszcze, tachykardia (dur brzuszny - bradykardia),
 
splenomegalia, zakażone zatory w skórze, leukocytoza z
 
przesunięciem w lewo, niedokrwistość, małopłytkowość,
 
hiperalfa- i gammaglobulinemia
Zakażenia przebiegające z
gorączką
 
bakteryjne (paciorkowce, gronkowce, bakterie Gram (-):
Escherichia coli, Salmonella, Haemophilus inuenzae
itd.) - leukocytoza, ziarnistości toksyczne w
granulocytach, przesunięcie rozmazu w lewo
 
wirusowe - leukopenia z limfocytozą
 
pasożytnicze – eozynolia
 
grzybicze - antybiotyki, chemioterapia, immunosupresja
Najczęstsze przyczyny ostrej
gorączki
 
grypa
 
choroby wysypkowe (odra, różyczka, ospa wietrzna, rumień zakaźny, płonica)
 
nagminne zapalenie przyusznic (świnka)
 
posocznice
 
zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych (nos, oskrzela, płuca)
 
zapalenie migdałków podniebiennych
 
Zapalenia żołądkowo-jelitowe
 
wirusowe zapalenia wątroby
 
zapalenie dróg żółciowych
 
odmiedniczkowe zapalenie nerek
Diagnostyka
 
Wywiady i badanie przedmiotowe:
 
zawód (zoonozy?), pobyt za granicą (choroby tropikalne?)
 
sztywność karku, światłowstręt, splątanie - zapalenie opon mózgowo-
rdzeniowych/mózgu
 
skóra i błony śluzowe - wysypka?
 
bóle brzucha, wymioty, biegunka - ostry brzuch?
Badania dodatkowe:
 
morfologia z rozmazem, rtg klp, badanie ogólne moczu,
 
posiewy oraz wiele innych badań
4
04.04.16
Gorączka - inne przyczyny
Gorączka - inne przyczyny
 
inne choroby autoimmunologiczne - zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto),
miastenia, choroba Addisona, coliis ulcerosa, przełomy hemolityczne,
leukopenia, trombocytopenia lub pancytopenia spowodowana
autoprzeciwciałami, zespół po miokardiotomii, przewlekłe zapalenie wątroby,
gorączka polekowa)
 
nabyte lub wrodzone niedobory immunologiczne - AIDS
 
przyczyny metaboliczne (nadczynność tarczycy, ostra niewydolność nadnerczy,
guz chromochłonny, przełom hiperkalcemiczny, znaczne odwodnienie, zatrucie
ołowiem)
Gorączka - inne przyczyny
 
nowotwory (złośliwe) - rak nerki, pierwotny rak wątroby,
 
rak oskrzela, śluzak przedsionka, czerniak (także objawy i zespoły
paranowotworowe)
Gorączka - inne przyczyny
 
choroby ziarniniakowe - sarkoidoza, choroba Leśniowskiego-Crohna
 
resorpcja tkanek martwiczych - zawał mięśnia sercowego, zawał płuca,
krwiaki
 
choroby hematologiczne - ostre i przewlekłe białaczki, szpiczak,
czerwienica prawdziwa, chłoniaki, ziarnica złośliwa
 
choroby podwzgórza
 
dysregulacja wegetatywna (nadpobudliwość sercowonaczyniowa,
zaburzenia snu, nadmierna potliwość dłoni i stopni p, skłonność do
nerwicy)
 
choroby autoimmunologiczne - kolagenozy (np. Toczeń, guzkowe
zapalenie tętnic, zapalenie skórnomięśniowe/ wielomięśniowe,
zapalenie tętnicy skroniowej, reumatoidalne zapalenie stawów)
 
gorączka symulowana
 
stany hipertermii (hipertermia złośliwa po neuroleptykach lub środkach
znieczulających, hipertermia indukowana ciepłem zewnętrznym)
Najczęstsze przyczyny przewlekłej
gorączki
 
gruźlica
 
toczeń rumieniowaty układowy
 
reumatoidalny ból wielomięśniowy (polymyalgia rheumaica)
 
zapalenia naczyń (zapalenie tętnicy skroniowej, guzkowe zapalenie
tętnic)
Gorączka niejasnego
pochodzenia
 
gorączka o nieustalonej przyczynie utrzymująca się (lub nawracająca)
Przyczyny:
dłużej niż przez 14 dni (według różnych źródeł od 10 dni do 2-3 tygodni)
 
30%-40% zakażenia (nawet do 50%)
 
15%-30% nowotwory
 
20%-40% choroby tkanki łącznej
 
pozostałe - nieustalone lub mieszane
 
USA: 1ó gruźlica 2ó infekcyjne zapalenie wsierdzia 3ó ropnie
 
infekcyjne zapalenie wsierdzia
 
zatorowość płucna
 
zapalenie dróg żółciowych
 
przewlekłe zakażenie nerek
 
nowotwór
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin