SYSTEMATYKA BAKTERII
Gram ( + ) dodatnie -barwią się w preparacie na kolor fioletowy
Gram ( - ) ujemne - barwią się w preparacie na kolor czewono-różowy
GRAM – dodatnie
1.ziarniaki - kształt pojedynczej komórki- kulisty
a.paciorkowce- komórki ułożone na jednej linii w postaci łańcuszka
Streptococcus – beta – hemolityczne
1.pyogenes – gr A paciorkowiec ropotwórczy –angina , płonica
zakażenia przyranne, kłębkowe zapalenie
nerek, gorączka reumatyczna, zapalenie
wsierdzia, posocznica
2. agalactiae –gr B- zapalenie opon mózgowych u noworodków
zakażenie dróg moczowych głównie u kobiet
3. gr. C.G mogą wywoływać zapalenie gardła, patogen
oportunistyczny
Streptococcus – alfa- hemolityczne
pneumoniae- zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowych,
zapalenie ucha, zapalenie zatok, posocznice
(patogen oportunistyczny)
gr. viridans- normalna flora jamy nosowo-gardłowej
Enterococcus - paciorkowce kałowe patogen oportunistyczny, naturalnym
rezerwuerem jest przewód pokarmowy
faecium mogą kolonizować skórę i błony śluzowe,
powodują zakażenia endogenne dróg
faecalis moczowych, zakażenia ginekologiczne
zakażenia ran, posocznice
patogeny zakażeń szpitalnych , oprne na
antybiotyki głownie cefalosporyny
b .gronkowce- komórki układają się niregularnie na kształt kiści winogron
kolonizują skórę , gruczoły skórne i błony śluzowe układu oddechowego i pokarmowego
Staphylococcus aureus- gronkowiec złocisty –koagulazo -dodatni
nosicielstwo w nosie, przejściowy rezydent w gardle
powoduje zapalenie gardła, zatok, ucha, oskrzeli ,płuc
choroby skóry – ropnie, czyraki , trądzik, zakażenia ran
zatrucia pokarmowe( poprzez wytwarzanie enterotoksyny,
zespół oparzonej skóry, zespół wstrząsu toksycznego,
choroby układu moczowego
posocznice ,ropowice , zapalenia kości i szpiku
Staphylococcus CNS- koagulazo- ujemne
epidermidis – gronkowiec skórny, normalna flora skóry, jamy nosowo-
gardłowej, kolonizuje cewniki żylne, jest przyczyną
odcewnikowego zakażenia krwi, kolonizuje sztuczne
implanty –zakażenia w ortopedii, kolonizuje zastawki serca,
i sztuczne zastawki w mózgu
saprophiticus- gronkowiec saprofityczny, kolonizuje skórę, powoduje
zakażenia dróg moczowych głównie u młodych kobiet
haemoliticus- gronkowiec hemolityczny, podobne schorzenia jak
Staphylococcus epidermidis
c. mikrokoki- Micrococcus luteus- normalna flora nosogardzieli i skóry
d. ziarniaki ( beztlenowe )
Peptococcus normalna flora jamy ustnej , może wywoływać choroby
Peptostreptococcus przyzębia , choroby zębów , ropne zakażenia jamy ustnej
2. laseczki
tlenowe - Bacillus anthracis –laseczka wąglika, choroba odzwierzęca , postać
płucna , jelitowa , skórna (czarna krosta)
Bacillus subtilis- laseczka sienna , przetrwalniki wykorzystywane do
produkcji biologicznych testów skuteczności
sterylizacji - SPORAL S
Bacillus stearothermophilus - przetrwalniki wykorzystywane do
produkcji SPORAL A
beztlenowe- Clostridium tetani- laseczka tężca
Clostridium perfringens- laseczka zgorzeli gazowej
botulinum- laseczka jadu kiełbasianego
difficile- laseczka rzekomobłoniastego zapalenia
jelita grubego ( po antybiotykoterapii)
3. pałeczki
Listeria monocytogenes –choroba odzwierzęca, bardzo ważne zakażenie
okołoporodowe - poronienia, przedwczesne
porody , posocznice u płodu
Lactobacillus acidophilus- pałeczka kwasu mlekowego, normalna flora
pochwy
Gardnerella vaginalis –waginoza beztlenowcowa –zapalenie pochwy
Corynebacterium diphtheriae – maczugowiec błonicy- błonica
pseudodiphtheriticum – normalna flora skóry i
nosogardzieli
4. pałeczki beztlenowe
Actinomyces israelii- czynnik etiologiczny promienicy
Bifidobacterium bifidum- pałeczka kwasu mlekowego, normalna
flora przewodu pokarmowego
Propionibacterium acnes – normalna flora skóry – patogen
oportunistyczny – czynnik etiologiczny
trądzika
Bakterie G (+) tlenowe wydłużone, pręcikowate ( prątki)
lekko zagięte lub proste
Mycobacterium tuberculosis- prątek gruźlicy
bovis- przyczyna gruźlicy odzwierzęcej
prątki atypowe Mycobacterium avium ( komplex MAC )
leprae
są przyczyną zakażeń prątkowych u chorych z AIDS i u innych
pacjentów z obniżoną odpornością
GRAM (-) UJEMNE
1. ziarniaki
Neisseria meningitidis –meningokok – zapalenie opon mózgowych głównie
u dzieci w wieku 0-6 lat ,oraz u młodych dorosłych
zwłaszcza przebywających w zbiorowiskach , może być nosicielstwo w gardle
gonorrhoea- rzeżączka – choroba przenoszona drogą płciową
flava - normalna flora jamy nosowo -gardłowej
sicca - normalna flora jamy nosowo gardłowej
Moraxella catarrhalis- zapalenie górnych i dolnych dróg oddechowych
flora oportunistyczna
2. pałeczki
rodzina Enterobacteriaceae
Escherichia coli – symbiont jelita grubego
powoduje odmiedniczkowe zapalenie nerek, zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych u noworodków, zapalenie płuc u pacjentów szpitalnych, zakażenie ran, bakteriemie, posocznice, indukcja wstrząsu toksycznego, biegunki:
ETEC - szczepy enterotoksygenne – wytwarzające enterotoksynę – biegunka podróżnych
EPEC – szczepy enteropatogenne- zespoły biegunkowe u dzieci głównie u niemowląt,
szczepy nie wydzielają toksyny ,ale mają silne właściwości adherencyjne do
nabłonka jelit
EIEC- szczepy enteroinwazyjne – biegunka zapalna ( krew i śluz)- epidemie pokarmowe,
bakterie penetrują wgłąb kosmków jelitowych
EHEC- szczepy enterokrwotoczne – produkują verotoksynę – wywołuję krwotoczne
zapalenie jelita grubego i zespół hemolityczno - mocznicowy
Klebsiella pneumoniae – zapalenie płuc- u alkoholików i cukrzyków – zakażenie
endogenne, zapalenie opon-mózgowo- rdzeniowych u
niemowląt, zakażenie dróg moczowych u dzieci i
dorosłych, posocznice.
oxytoca- zakażenie dróg moczowych, zakażenie ran
ozaenae- zanikowy , cuchnący nieżyt nosa
rhinoscleromatis- twardziel ( zapalenie błony śluzowej gardła , jamy
nosa i zatok)
Enterobacter aerogenes- stanowią część flory komensalnej przewodu pokarmowego
cloacae wywołują zakażenia dróg moczowych, oddechowych,
sakazakii zakażenia ran, posocznica , zapalenie opon mózgowych
Serratia marcescens- wchodzi w skład flory komensalnej przewodu pokarmowego
zakażenia dotyczą głównie pacjentów hospitalizowanych
wywołuje u nich zapalenie płuc , posocznice , u dzieci zapalenie
opon mózgowych i biegunki
Proteus vulgaris
mogą wchodzić w skład flory komensalnej przewodu pokarmowego
( flora przejściowa ) , wywołują zakażenia u pacjentów z obniżoną
odpornością leczonych antybiotykami - zakażenia dróg moczowych
zakażenia ran , bakteriemie , zakażenia dróg oddechowych
mirabilis
Morganella morganii- zakażenia dróg moczowych , oddechowych , zakażenia ran ,
biegunki
Providencia rettgeri
głównie zakażenia dróg moczowych , nabywane w szpitalach
stuartii
Citrobacter freundii- zakażenia dróg moczowych , zapalenie opon mózgowo-
rdzeniowych oraz ropni mózgu u noworodków , zapalenie płuc
Shigella dysenteriae- czerwonka bakteryjna , zakażenie jelit -objawy gorączka ,
biegunka , kał ze śluzem i krwią są następstwem działania
toksyn na komorki nabłonka jelitowego,
flexnerii zakążenia toczą się w obrębie przewodu pokarmowego,
boydii nie rozprzestrzeniaja się do innych narządów i do krwi
sonnei
Salmonella typhi - dur brzuszny
paratyphi -dury rzekome
typhimurium salmonellozy
enteritidis
Objawy chorobowe wywoływane przez pałeczki Salmonella
1.gastroenteritis - biegunka , nudności , wymioty (zatrucia pokarmowe)
2 bakteriemie i posocznice(serotypy inwazyje) - wysoka gorączka
3.objawy zlokalizowane pozajelitowo - rzadko ale mogą dotyczyć zakażeń układu
moczowego ,oddechowego, skóry, ropni narządów i inne
4. stan nosicielstwa pochorobowego- przez kilka miesięcy po remisji objawów pacjenci wraz z kałem lub z żółcią wydalają bakterie
Yersinia
pestis - pałeczka dżumy- odzwierzęca choroba przenoszona przez pchły -postać
węzłowa, płucna, posocznica
pseudotuberculosis- ch. odzwierzęca -zapalenie węzłów chłonnych, krezki
jelitowej , zapalenie jelit, bakteriemia ,posocznica
enterocolitica- postać jelitowa (biegunka, gorączka, wymioty), postać
pseudowyrostkowa , posocznica,pozajelitowa lokalizacja
(zapalenie szpiku i kości, wątroby, płuc, ukł moczowego, gałki
ocznej)
Pałeczki Gram (-) niefermentujące – tlenowe (duże)
patogeny zakażeń szpitalnych związane ze środowiskiem wilgotnym
występują u pacjentów z obniżoną odpornością, przebywających na oddziałach intensywnej terapii i oddziałach onkologicznych, charakteryzują się dużą opornością na leki i środki dezynfekcyjne
Pseudomonas aeruginosa – pałeczka ropy błękitnej- kolonizuje cewniki u pacjentów hospitalizowanych, zapalenia płuc, zakażenia układu moczowego, zapalenie ucha zewnętrznego ( ucho pływaka), zakażenie miejsc oparzonych i ran zapalenie opon mózgowych, zakażenie gałki ocznej, posocznice
Burkholderia cepacia -
Acinetobacter podobne schorzenia jak Pseudomonas
Stenotrophomonas maltophilia
Pałeczki Gram (-) małe
Haemophilus influenzae- pałeczka hemofilna , zapalenie opon mózgowych, ropnie
mózgu ,posocznice , zapalenie wsierdzia
zapalenie zatok ,ucha środkowego, gardła, krtani i nagłośni,
...
szwagiero1