Radosław Sierocki - Praktykowanie religii w nowych mediach. Katolicka przestrzeń Facebooka.pdf

(1942 KB) Pobierz
Praktykowanie religii
w nowych mediach
SERIA:
Komunikacja Społeczna – Komunikacja Medialna – Komunikacja Sieci
RADA SERII:
Tomasz Goban-Klas, Jerzy Jastrzębski, Marek Jeziński, Kazimierz Krzysztofek,
Joanna Marszałek-Kawa, Wojciech Muszyński, Andrzej Staniszewski,
Marek Sokołowski (przewodniczący Rady), Mirosława Wawrzak-Chodaczek
RECENZENT:
dr hab. Kazimierz Krzysztofek, prof. Uniwersytetu SWPS
REDAKTOR PROWADZĄCY:
Szymon Gumienik
SEKRETARZ SERII:
Szymon Gumienik
REDAKCJA TECHNICZNA:
Dariusz Żulewski „Dartekst Studio DTP”
KOREKTA:
Zespół
PROJEKT OKŁADKI:
Krzysztof Galus
© Copyright by Wydawnictwo Adam Marszałek
Wszystkie prawa zastrzeżone. Książka, którą nabyłeś, jest dziełem twórcy i wydawcy.
Żadna jej część nie może być reprodukowana jakimkolwiek sposobem – mechanicznie,
elektronicznie, drogą fotokopii itp. – bez pisemnego zezwolenia wydawcy.
Jeśli cytujesz fragmenty tej książki, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło.
Toruń 2018
ISBN 978-83-8019-886-9
Współpraca wydawnicza Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
i Wydawnictwa Adam Marszałek
Wydawnictwo prowadzi sprzedaż wysyłkową:  
tel./fax 56 648 50 70, e-mail:  marketing@marszalek.com.pl
Wydawnictwo Adam Marszałek, ul. Lubicka 44, 87-100 Toruń
tel. 56 664 22 35, 56 660 81 60,
e-mail:  info@marszalek.com.pl, www.marszalek.com.pl
Drukarnia nr 2, ul. Warszawska 52, 87-148 Łysomice, tel. 56 678 34 78, wewn. 28
Wstęp
............................................................
9
R
OZDZIAŁ
I
S
POŁECZNA PRZESTRZEŃ NOWYCH MEDIÓW
1.1. Media i społeczeństwo: między technodeterminizmem a konstrukty-
wizmem społecznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.1.1. Perspektywa determinizmu technologicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.1.2. Perspektywa krytyczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.1.3. Perspektywa konstruktywistyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.2. W stronę praktyk społecznych: metafory, afordancje, protokoły, translacje
1.3. „Uspołecznienie” nowych mediów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.4. Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
25
31
33
47
54
65
R
OZDZIAŁ
II
M
EDIATYZACJA I MEDIACJA RELIGII
2.1. Mediatyzacja religii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2. Mediacja religii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.3. Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
71
82
93
R
OZDZIAŁ
III
F
ACEBOOK I RELIGIA
. P
ROBLEMATYKA
,
KONTEKST I
 
METODOLOGIA BADAŃ
3.1. Praktykowanie religii i Facebook. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.1.1. Problematyka badań. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.1.2. Teren badań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.1.3. Praktykowanie religii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2. Facebook jako standard komunikacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.1. Prekursorzy Facebooka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
95
95
96
98
103
104
6
3.2.2. Facebook jako zjawisko społeczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.3. Facebook i narracja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.3. Media i religia w Polsce. Zarys problematyki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.3.1. Media „tradycyjne”: prasa, radio, telewizja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.3.2. Nowe media: internet w wersji 1.0 i w wersji 2.0 . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.3.3. Użytkownicy portali religijnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.4. Przestrzeń „polskiego” Facebooka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.5. Metody i techniki badań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.5.1. Cele i metody badań. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.5.2. Techniki badań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.6. Uwagi końcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
109
112
115
115
120
123
131
133
134
137
143
R
OZDZIAŁ
IV
S
TRATEGIE I TAKTYKI
. T
WÓRCY I UŻYTKOWNICY KATOLICKIEJ PRZESTRZENI
F
ACEBOOKA
4.1. Działania strategiczne i taktyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.1.1. Indywidualizacja religii i Kościół „wyboru” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.1.2. Kościół rzymskokatolicki wobec nowych mediów. . . . . . . . . . . . . . . .
4.1.3. Strategiczność taktyk i taktyczność strategii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2. Kościół rzymskokatolicki i Web 2.0 w opiniach badanych . . . . . . . . . . . . . .
4.2.1. Opinie pozytywne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2.2. Opinie negatywne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2.3. Strona/grupa parafialna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3. Tworzenie przestrzeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3.1. Chrześcijański imperatyw głoszenia Dobrej Nowiny . . . . . . . . . . . . .
4.3.2. Tworzenie wizerunków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4. Zaangażowanie i odpowiedzialność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4.1. Regularność i okazjonalność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4.2. Koordynacja działań i „wirtualna odpowiedzialność”. . . . . . . . . . . . .
4.4.3. Zasady i przestrzeganie regulaminu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4.4. Zasady uczestnictwa w grupie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4.5. Atakowanie, obrażanie, hejtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.5. Tworzenie treści . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.5.1. Obrazy, grafiki ewangelizacyjne, zdjęcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.5.2. Słowa i „wartościowe cytaty”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6. Odbiorcy i ich aktywność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6.1. „Rozpoznawanie” użytkowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6.2. Angażowanie się w działania strony. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6.3. „Polubianie”, komentowanie, udostępnianie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6.4. „Zasięgi” i Sława . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
145
147
150
155
156
157
163
165
167
167
177
181
181
184
186
189
193
194
195
200
202
203
205
209
212
Zgłoś jeśli naruszono regulamin