Historyczne Bitwy 106 - Bannockburn 1314, Jarosław Wojtczak.pdf

(3848 KB) Pobierz
Dom Wydawniczy Bellona prowadzi sprzedaż wysyłkową swoich
książek za zaliczeniem pocztowym z 20-procentowym rabatem od
ceny detalicznej.
Nasz adres:
Dom Wydawniczy Bellona
ul. Grzybowska 77
00-844 Warszawa
tel.: 652-27-01 (Dział Wysyłki)
infolinia: 0-801-12-03-67
Internet: www.bellona.pl
e-mail: biuro @ bellona.pl
Opracowanie graficzne serii: Jerzy Kępkiewicz
Ilustracja na okładce: Paweł Głodek
Redaktor: Andrzej Wójcik
Korekta: Hanna Śmierzyńska
© Copyright by Jarosław Wojtczak. Warszawa 2003
© Copyright by Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003
ISBN 8 3 - 1 1 - 0 9 6 0 5 - 8
HISTORYCZNE B I T W Y
JAROSŁAW WOJTCZAK
BANNOCKBURN1314
Dom Wydawniczy Bellona
Warszawa 2003
WSTĘP
Bitwa stoczona w dniach 23 i 24 czerwca 1314 roku na polach
pod Bannockburn, niedaleko miasta Stirling w Szkocji, należy
do najważniejszych wydarzeń w dziejach W y s p Brytyjskich.
Anglikom przyniosła jedną z największych klęsk w całej
historii, Szkotom największe zwycięstwo w dziejach tego
kraju, nasuwające skojarzenia z polskim Grunwaldem.
Do roku 1286 Szkocja pozostawała niepodległym królestwem.
W niektórych okresach j e j królowie popadali w przejściową
zależność od królów Anglii, Anglikom nigdy jednak nie udało
się podporządkować sobie Szkocji, tak jak to uczynili z Irlandią
(1210) i Walią (1284). Sytuacja uległa zmianie w końcu XIII
wieku, po śmierci ostatniego prawowitego króla z dynastii
władającej Szkocją przez ostatnie ponad dwieście lat. Wykorzys-
tując spory o sukcesję wybitny władca Anglii, Edward
II
z dynastii Plantagenetów, zhołdował nowego króla szkockiego
Jana Balliola, który, uznawszy go za s w o j e g o zwierzchnika,
został wasalem monarchy angielskiego. Opór Szkotów przeciw-
ko angielskiej dominacji wymusił wkrótce na królu Szkocji
odwołanie j e g o hołdu wasalnego wobec Edwarda II i zawarcie
sojuszu obronnego z tradycyjnym wrogiem Anglii — Francją.
Wystąpienie Szkotów przeciwko Anglii położyło kres
długiemu okresowi pokoju we wzajemnych stosunkach, kiedy
4
to pomiędzy obydwoma dworami panowały na ogół przyjazne
stosunki (w okresie od 1100 do 1286 roku wojny zajęły
w sumie zaledwie dziesięć lat). Początkowo, przy poparciu ze
strony wielkich feudałów szkockich, udało się Edwardowi I
podbić Szkocję i przyłączyć ja do Anglii, ale już w 1297 roku
wybuchło w Szkocji wielkie powstanie chłopów i mieszczan
pod wodzą szkockiego bohatera narodowego, Williama Wal-
lace'a. Mimo sporadycznych zwycięstw Edwarda
I
nad po-
wstańcami i stracenia Wallace'a powstanie przeciągnęło się
z przerwami do 1305 roku, kiedy to Szkocja, podobnie jak
wcześniej Irlandia i Walia, straciła status odrębnego królestwa
i stała się formalnie częścią Anglii.
W takiej właśnie sytuacji dokonał się interesujący proces
integracji wywodzących się z różnych ludów mieszkańców
Szkocji, którzy powstali przeciwko najeźdźcy i zjednoczyli
w jeden naród. Uciążliwości związane z angielską okupacją
sprzyjały konsolidowaniu się oporu Szkotów, czego wyrazem
był wybuch w 1306 roku powszechnej wojny o niepodległość,
w której wzięła udział również szkocka szlachta. Na czele
walki wyzwoleńczej stanął przyszły wielki król i kolejny
bohater narodowy Szkocji Robert Bruce. Jego determinacja
i talenty wojskowe ożywiły nadzieje Szkotów. Wykorzystując
śmierć Edwarda I i nieudolne rządy j e g o następcy Edwarda II,
Robert Bruce stopniowo zaczął odbierać Anglikom okupowane
ziemie, tłumiąc jednocześnie wewnętrzną opozycję. Do 1313
roku w rękach Anglików pozostały zaledwie trzy zamki,
w tym strategiczna twierdza Stirling. Dopiero zagrożenie j e j
utratą zmusiło Edwarda II do działania. Wiosną 1314 roku
król Anglii ruszył na północ na czele ponad 20-tysięcznej
armii. Robert Bruce oczekiwał go pod wsią Bannockburn,
niedaleko Stirling. W dwudniowej bitwie armia Bruce'a
pokonała trzykrotnie liczniejsze wojska Edwarda i „ścięła
kwiat angielskiej kawalerii".
Zwycięstwo w polu nie oznaczało automatycznie wywal-
czenia niepodległości kraju. Trzeba było czternastu kolejnych
Zgłoś jeśli naruszono regulamin