Maria Nowina Konopka - Infomorfoza. Zarządzanie informacją w nowych mediach.pdf

(6736 KB) Pobierz
Maria
Nowina Konopka
INFOMORFOZA
ZARZĄDZANIE INFORMACJĄ
W NOWYCH MEDIACH
WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO
Seria: Dziennikarstwo, Media i Komunikacja Społeczna
Recenzenci
dr hab. Magdalena Musiał-Karg, prof. UAM
prof. dr hab. Teresa Sasińska-Klas
Projekt okładki
Małgorzata Flis
Książka dofinansowana przez Uniwersytet Jagielloński ze środków Wydziału Zarządzania
i Komunikacji Społecznej
© Copyright by Maria Nowina Konopka & Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Wydanie I, Kraków 2017
All rights reserved
Niniejszy utwór ani żaden jego fragment nie może być reprodukowany, przetwarzany i roz-
powszechniany w jakikolwiek sposób za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych,
kopiujących, nagrywających i innych oraz nie może być przechowywany w żadnym systemie
informatycznym bez uprzedniej pisemnej zgody Wydawcy.
ISBN 978-83-233-4367-7
ISBN 978-83-233-9740-3 (e-book)
www.wuj.pl
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Redakcja: ul. Michałowskiego 9/2, 31-126 Kraków
tel. 12-663-23-80, 12-663-23-82, tel./fax 12-663-23-83
Dystrybucja: tel. 12-631-01-97, tel./fax 12-631-01-98
tel. kom. 506-006-674, e-mail: sprzedaz@wuj.pl
Konto: PEKAO SA, nr 80 1240 4722 1111 0000 4856 3325
SPIS TREŚCI
WSTĘP ..........................................................................................................................
I. NOWE MEDIA – NOWY PORZĄDEK MEDIALNY .......................................
1. Środowisko nowych mediów ...........................................................................
1.1. Nowe media ..............................................................................................
1.2. Nowe nowe media ...................................................................................
1.3. Web 2.0 ......................................................................................................
1.4. Nowe-stare medium ................................................................................
2. Społeczeństwo sieci ...........................................................................................
2.1. Sieci społeczne..........................................................................................
2.2. Cechy społeczeństwa sieci ......................................................................
II. TRANSFORMACJA SKALI PROCESU ZARZĄDZANIA INFORMACJĄ
WYZWANIEM WSPÓŁCZESNEGO MEDIOZNAWSTWA .........................
1. Informacja – interdyscyplinarne bogactwo znaczeń ....................................
1.1. Kryteria oceny i funkcje informacji ......................................................
2. Morfologia sieci: informacja czy wiedza ........................................................
2.1. Piramida DIKW .......................................................................................
2.2. Wiedza
tacit versus explicit
.....................................................................
3. Zarządzanie informacją....................................................................................
3.1. Wielość perspektyw .................................................................................
3.2. Interpretacje infologiczna i datologiczna .............................................
III. POTRZEBY I ZACHOWANIA INFORMACYJNE INTERNAUTÓW ......
1. Potrzeby informacyjne .....................................................................................
1.1. Radialna struktura znaczenia i problematyka
key words
....................
1.2. Konsumpcja treści medialnych a funkcja informacji .........................
1.3.
How to make
– czyli o znaczeniu informacji praktycznej ..................
1.4. Hipoteza
knowledge gap
..........................................................................
1.5. Bańka informacyjna ................................................................................
7
17
18
19
31
35
45
47
50
56
63
64
75
83
83
91
97
99
106
113
115
123
136
149
150
154
6
Spis treści
1.6. Lawinowy przyrost informacji
versus
jakość i wiarygodność ............
1.7. Obsesja prędkości ....................................................................................
1.8.
Lingua franca
internetu ...........................................................................
1.9. Informacje wysoko przetworzone .........................................................
2. Zachowania informacyjne ...............................................................................
2.1. Typy zachowań informacyjnych ............................................................
2.2. Niepewność jako stały element procesu wyszukiwania informacji ..
2.3. Osobowość homeostatyczna
versus
transgresyjna ..............................
2.4. Zachowania przestępcze .........................................................................
IV. INFOMORFOZA NOWYCH MEDIÓW ..........................................................
1. Od monopolu do monopolu............................................................................
1.1. Źródła inwestycji w badania i rozwój ARPANET-u............................
1.2. Komercjalizacja internetu .......................................................................
1.3. (De)regulacja sektora telekomunikacyjnego i rynku medialnego ....
1.4. Rynek nowych mediów ...........................................................................
2. Technologia wolności czy wolność kontrolowana ........................................
2.1. Bałkanizacja internetu? ...........................................................................
2.2. Monopolizowanie infrastruktury sieci..................................................
2.3. Kontrola za parawanem wolności sieci .................................................
2.4. Efekt Snowdena ........................................................................................
3. Geografia internetu i przepływu informacji ..................................................
3.1. Geografia dostępu ....................................................................................
3.2. Geografia uczestnictwa ...........................................................................
3.3. Geografia reprezentacji ...........................................................................
ZAKOŃCZENIE .........................................................................................................
BIBLIOGRAFIA ..........................................................................................................
159
165
167
170
174
175
177
183
184
197
198
200
205
209
214
220
222
233
236
238
244
249
253
271
277
283
WSTĘP
W epickim poemacie
De rerum natura
Titus Lucretius Carus już w  I wieku
p.n.e. z przekonaniem głosił, iż
ex nihilo nihil fit
1
. Pragnąc przybliżyć czytelni-
kom myśl epikurejską, rzymski filozof – wnikliwy obserwator życia społeczno-
-politycznego i świata przyrody – celowo zamiast trudnego wywodu filozoficzne-
go posłużył się formą lekką, metaforyczną, oddziaływującą na umysł i na uczu-
cia. Poezja ta, obok waloru przyczynowego wyjaśnienia zjawisk naturalnych,
niosła w sobie ideę ewolucjonizmu, rozumianą przez Lukrecjusza jako „proces
ciągłych zmian prowadzących do powstania różnych ciał (tworów), które natra-
fiwszy na korzystne warunki, kontynuują swoje istnienie w innej formie, ulegając
modyfikacjom”
2
. Starożytna maksyma „nic z niczego nie powstaje” nie straciła
na aktualności i nadal cieszy się popularnością, a jej propagatorzy wciąż odnaj-
dują nowe sposoby jej zastosowania. Bez wątpienia w nurt ten wpisuje się także
koncepcja mediamorfozy Rogera Fidlera, będąca swoistym punktem wyjścia do
prowadzonych w niniejszej książce rozważań. Według R. Fidlera mediamorfoza
to transformacja środków komunikowania (mediów), spowodowana skompli-
kowaną grą ludzkich potrzeb, presji konkurencji, politycznych nacisków oraz
społecznych i technologicznych innowacji
3
. W tę koncepcję wpisana jest ciągła
zmiana, mediamorfoza postrzegana jest bowiem jako proces nieustannego prze-
obrażania się, kształtowania, adaptacji i dostosowania, to proces balansowania
i ucierania się związku pomiędzy innowacjami technologicznymi a społecznymi
potrzebami ich wykorzystania. Fidlerowska mediamorfoza nie jest w zasadzie
teorią, lecz raczej sposobem myślenia o technologicznej ewolucji mediów. Sta-
nowi zatem propozycję analizy środków komunikowania z szerszej, całościowej
perspektywy. Zamiast studiowania każdej z form osobno Fidler proponuje ujęcie
holistycznie, traktujące je wszystkie jako jeden współzależny, koherentny system.
Perspektywa ta wynika z przekonania, że nowe media nie powstają spontanicz-
nie, nie wyłaniają się z  nicości, lecz stanowią naturalną konsekwencję meta-
morfozy mediów starych. Nowe media stanowią przeto nową jakość w  sferze
T.L. Karus,
O naturze wszech rzeczy,
Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1957.
Powszechna encyklopedia filozofii,
Polskie Towarzystwo Tomasza z  Akwinu, [online:
http://www.ptta.pl/pef/pdf/l/lukrecjusz.pdf; dostęp: 2.05.2017].
3
R. Fidler,
Mediamorphosis: Understanding New Media,
Pine Forge Press, California 1997,
s. 22–23.
2
1
Zgłoś jeśli naruszono regulamin