L. Piniński - Etyka Dantego w Boskiej Komedii.pdf

(8855 KB) Pobierz
LEON PINIŃSKI
ETYKA DANTEGO
W BOSKIEJ KOMEDJI
?.
.Uęp
h o f.H r. L TsardcisSI
k .
^
4
%
N AKŁADEM KSIĘGARNI
GUBRYNOW ICZA I SYNA
LW Ó W — 1922
http://rcin.org.pl
11599
mm
ASM
K
H-
DRUK W. L. A N C ZYC A ! SPÓŁKI W KRAKOW IE.
http://rcin.org.pl
Słowo wstępne.
Rozprawa niniejsza jest co do treści zgodną mniej więcej
z wykładami, które wygłosiłem w miesiącu listopadzie bież. r. we
Lwowie w cyklu prelekcyj urządzonych przez nasz Uniwersytet dla
uczczenia dantejskiego roku jubileuszowego. Ta okoliczność niech
będzie wytłumaczeniem zbytniej zwięzłości co do treści i nie dość
naukowego opracowania przedmiotu. Temat tak ważny, interesu­
jący ,i tak często przez znakomitych uczonych i publicystów oma­
wiany wymagałby nierównie gruntowniejszego situdjum, na które
jednak przy dzisdejszem utrudnieniu komunikacji i niemożności
dokładniejszego przeglądnięcia obcej literatury zdobyć się byłoby
trudnem a nawet, wobec mych innych zajęć, wręcz niepodobień­
stwem. Wyznaję zresztą, iż radbym, by praca ta, właśnie przez
ten sposób przedstawienia przedmiotu, o tyle przystępniejszą się
stała osobom żywiej się interesującym postacią wielkiego poety,
aczkolwiek z »Dantologją« mało obzinajomionym.
O
ile mistycyzm i symbolika autora »Boskiej Komedji«, jak
niemniej jego wywody teologiczne i naukowe niezmiernie są inte­
resujące dla badaczy, znających dokładniej ich podkład dziejowy,
o tyle utrudniają one niepospolicie, nawet czytelnikom znającym
język dantejski, a tern bardziej wszystkim innym, zrozumienie
D a n t e g o j a k o m o r a l i s t y . Tymczasem Dante, jako myśli-
ciel-moralista jest nietyłko, wspaniałym, lecz, co do podstawowych
pojęć, prawie w równym stopniu i dziś jeszcze aktualnym, jak
Dante, jako mistrz poetyckiego słowa. Zbliżyć go w tej roli do na­
http://rcin.org.pl
—
4
—
szej czytającej publiczności, zrobić bardziej zrozumiałym przez
treściwą syntezę jego etycznych uczuć i przekonań, popartą przy­
kładami żaczerpniętemi z wielkiego jego poematu, to było głó winem
zadaniem tej skromnej pracy.
Dodaję, że wszystkie cytaty podane w wierszowanem
tłu m a ­
czeniu są wyjęte z przekładu p ro l E. Porębowicza.
Lwów w grudniu 1921 r.
Autor.
http://rcin.org.pl
Są postacie w dziejach świata o -tak potężnej i charaktery­
stycznej indywidualności, wpływające przez swą działalność bądź
to społeczną i polityczną, bądź też artystyczną lub naukową tak sil­
nie n a otoczenie lub na potomność, iż mamy prawo wtidzieć w nich
niejako uosobienie całej epoki dziejowej.
Do takich postaci należy w historji Włoch w pierwszym rzę­
dzie wielki D a n t e A 1i g h e r i. Czy się bada dzieje polityczne,
czy też ustrój społeczny, wiedzę, wiarę, obyczaje, uczucia i na­
miętności średniowiecza w Itałji, wszędzie i na każdym kroku dzieło
Dantego wysuwa się na pierwszy plan, jako jedno z najważniej­
szych źródeł poznania tego, tak różnego od późniejszych czasów
'świata. I trzeba przyznać, że w mikrokozmie poezji Dantejskiej
świat ten średniowieczny przedstawia się wprawdzie groźnie nie­
raz i ponuro, lecz zarazem w tak niezwykłej wyniosłości, na jaką
pod niejednym względem ani następne wieki, ani doba współcze­
sna zdobyć się nie umiały.
Szczególnie B o s k a K o m e d j a Dantego., ostatnie i naj­
bardziej »dojrzale« dzieło późniejszych lat życia poety, jest nie-
wyczerpanem źródłem badań i komentarzy. Dotyka ona bowiem
najgłębszych zagadnień życia i myślenia, daje obraz ówczesnych
wierzeń, wiedzy, kultury, ideałów i dążeń politycznych, a zarazem
drga w niej echo walk, namiętności, przywar, intryg i zbrodni
ówczesnego świata. Próżnoby zaiste szukać w literaturze dzieła,
odźwierciadlającego w równej mierze i z taką plastyką wewnętrzne
i zewnętrzne życie epoki dziejowej, w której powstał
01
M aterjał to
.
olbrzymi i niewyczerpany dla badań nad życiem politycznem i spo-
łecznem oraz psychiką owych czasów, w którym każdy badacz, sto­
sownie do upodobania znajduje temat odrębny.
http://rcin.org.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin