Zamek Karlsztejn.pdf

(1922 KB) Pobierz
Widok za m k u z lotu ptaka
R zut zam kow ych zabudow ań
Zam ek dolny
1. Dzisiejsza pierw sza bram a zam kow a
2. Wieża Yorśilka (dawne wejście do za m k u )
3- Wieża drugiej bramy,
tzw.Wieża Zegarowa
4. Główny dziedziniec
za m k o u y
5. Siedziba burgrabióu
6. Zam kowa studnia
z sąsiednim
kompleksem
Zam ek górny
7.
Trzecia brama
8. Pałac Cesarski
9- Wieża Mariacka
W. Most łączący wieże
11. Wielka Wieża
Strona tytułowa - Widok za m k u Karlśtejn od wschodu
1. Zam ek Karlśtejn p o d koniec XVIII wieku. Weduta Karlśtejnu z zam kow ych zbiorów, autorstw a A. Pu-
cherny z 1797 r
m
' arol IV, król czeski i rzy mski cesarz, zapisał się w dziejach nie tylko czeskiego królestwa, ale
■także całej Europy, w sposób szczególny i trwały dzięki znakomitym przedsięwzięciom fun-
> ^ V d a to rs k im ,d o którj cli obok praskiego Uniwersytetu czy praskiego Nowego Miasta należy
^
przede wszy stkim wy budowanie zamku Karlśtejn w 1348 r Monumentalny zamek do dzisiaj
przy^pomina nazwą swego fimdatora i budowniczego, Karola IV
Potężny i piękny zamek, skarbiec kosztowności, centrum kwitnących rzemiosł artystycznych,
skarbnica insygniów królewskich, będących symbolem państwowej władzy'. Szereg dawnych i
współczesnych history ków charakteryzuje tymi słowami jeden z najbardziej znaczących zabytków.
Najtrafniej chyba ujął znaczenie zamku kronikarz czasów Karola, Beneś Krabice z Weitmile, pisząc:
„Nigdzie na szerokim świecie nie ma zamku ni kaplicy tak drogocennej, i słusznie, ponieważ w niej
cesarz przechowywał odznaki cesarstwa i skarby całego królestwa swego”.
Znaczenie Karlśtejnu wzrastało od jego założenia w 1348 r przez cały okres budowy niemal
z roku na rok, ponieważ w zamkowych komnatach Karol IV gromadził rzadkie przedmioty rozmai­
tego charakteru, przede wszy^stkim jednak drogocenne relikwie.Wreszcie dołączył do nich cesarski
skarb koronny z insygniami królewskimi, które Karol IV otrzymał w roku 1350. Karlśtejn stał się w ten
sposób swego rodzaju centrum całego Cesarstwa Rzymskiego i zarazem jego skarbnicą.
1
2. Wieża studzienna za m k u Karlśtejn - w nętrze z zabytkow ym drew nianym kotem do wyciągania wiadra.
Już w 1355 r. budowa królewskiego pałacu była w dużej mierze zakończona, ponieważ na zamku
przebywał wtedy Karol IV W czasach tych przeprowadzano głównie prace nad kosztownym wy­
strojem zamkowych wnętrz. 27 marca 1357 r. przy kościele Panny Marii w Wieży Mariackiej założono
kapitułę kolegialną, zespół kanoników z dziekanem na czele. W owych czasach zarządzaniem oraz o-
broną zamku zajmował się burgrabia, mający pod dowództwem wasali, strzegących zamku. Wasale
z Karlśtejna, pochodzący ze stanu rycerskiego, zamieszkiwali okoliczne dziedziczne majątki.W razie
zagrożenia ich obowiązkiem było stawienie się na zamku i jego obrona. Dlatego też mieli na zamku
specjalną „komnatę wasalską i szafy na broń”. Inny rodzaj usługi lennej, którą wykonywali tzw. wolni
wasale, polegał na obowiązku trzymania straży przy bramie, codziennego dzwonienia oraz utrzymy­
wania czystości na zamkowym dziedzińcu („zamiatania placu w zamku”).
Aż do 1365 r. nad wystrojem zamku pracował szereg artystów. Za swe mistrzowskie dzieła otrzy­
mał Mistrz Teodoryk majątki na Morzynie; udokumentowane są również przywileje, jakimi obdaro­
wano MikołajaWurmsera iTommasa da Modena.W owych czasach Karol IV przebywał na zamku sto­
sunkowo często i niewątpliwie nadzorował prace nad wykończeniem dzieł artystycznych.W 1371 r.
zapadł na Karlśtejnie na ciężką chorobę i jego małżonka, Elżbieta Pomorzanka, wyruszyła pieszo na
pielgrzymkę z Kariśtejnu do Pragi, za wstawiennictwem do grobu św. Zygmunta.Według kronikarzy
monarcha powrócił wówczas cudem do zdrowia, wkrótce wyruszył w podróż, ale Karlśtejn odwi­
edził już tylko kilkakrotnie. Po raz ostatni w listopadzie 1376 r., wraz ze swym synem i następcą,
Wacławem IV 29 listopada 1378 roku Karol IV /marł
3.
Sala Wasalska (Rycerska) Pałacu Cesarskiego z w idokiem kaplicy św.MikotaJa.Wyposażenie składa się
głównie z malowanych s z a f wasalskich, obok kapliczne] w nęki mieści się tzw. budniańska arka, późno-
gotycki obraz ołtarzowy z kościoła św. Palmacjusza z w ioski B u d ń a n y p o d za m cza Karlśtejnu.
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin