D. Sikorski - Teologia i liturgia chrztu od starożytności chrześcijańskiej po czasy nowożytne.pdf

(825 KB) Pobierz
Dariusz Andrzej Sikorski
Poznań
Teologia i liturgia chrztu
w
okresie
karolińskim
(VIII-IX
w.)
W okresie karolióskim kontynuowano
teologi~
i
liturgi~
chrztu wypracowane
w czasach
późnoantycznych
ale
jednocześnie
zastanej tradycji nadano
wlasną
i
oryginalną interpretacj~.
Jednak
najwi~ksze
zmiany
zaszły
w sferze praktyki,
która w efekcie
przyniosła
znaczne uproszczenie rytu chrztu, a przede wszyst-
kim nadanic uprawnieó do jego udzielania wszystkim
kapłanom,
nie tylko bi-
skupom. Rozwój liturgii chrztu
mi~dzy
VI a VIII w. jest
słabo
znany i w
cz~ści
wiedza opiera
si~
na rekonstrukcji stanu znanego zarówno w
późnym
antyku,
jak i
w
czasach
karołióskich
2
W okresie
poprzedzającym
powstanic imperium
karolióskicgo ówczesny
Kościół
lacióski na Zachodzie
był dość zróżnicowa­
ny pod
wzgl~dcm
liturgicznym, w tym
także
pod
wzgl~dem
liturgii chrztu.
Jednak
wspólną cechą
rytów chrztu
było
utrzymanic pod
wzgł~dem
symbo-
licznym centralnego dla rytu chrztu
obrz~du,
polania
wodą bądź
zanurzenia
z
nast~pującym
po tym namaszczeniem udzielanym
wyłącznie
przez biskupa.
1
,
Najobszerniejsze kompendium
dotyczące
chrztu w okresie antycznym i
późnoantycznym
(do
połowy
V
w.)
jest monumentalna praca E. Fergussona,
HajJtiJI!t in tlx l!rtrly Cl.111rdJ:
IliJtOIJ', Theology and Lit11rgy in tbe l'int J!iZJe CentllrieJ,
Grand Rapids 2009.
1
' !'odstawowa lireratura
dotycząca
chrztu we wczesnym
średniowieczu:
1-1.
Denzinger,
Ko111jlelu!i11111 der G'!tmbenJbekemttni.ue mul f,ircblicbm tebreii!Jcbeit!llngen,
Freiburg im Breisgau
"l 991 J.D.C:. Fisher,
CbriJtitllt lnitiatio11. HajJtiJJII i11 tbe Medimtl
\V0Jt. ;l
Slltdy in the
/)iJiltte,~mtion
ofthe Prilllitiz;e l?ite ofluitiatirm,
London 1965; G. Krctschmar,
l)ie illl.rjrml/!lllg
deJ
!t~teini.rcbw
'[;mji·itm i111
ji'lil.m1
Mitte!tilter,
w:
H.
Miillcr,
W.
Błankenburg
(!HSg.),
teitlll')!,itl. Iltiiiii!JIIcb der eVtmgeliJcben G'ottmliemt,
Bd. 5,
Der '/(mfo.otteJdiemt,
Kasseł
1970,
s. 297-3"17; A. Angcncndt,
'I:m(e tllhl Po!itik i111 fi'!l!mt Mitteltllter,
..
Friihmittcłalterłiche
Studim" 7(1973), s. 143-16H;
tenże,
KaiJer/Jei'I'Jcbtlji 1111d KiinigJftlll/e: Kt1iwr, Kiinige
!lilii
l'tljJJ!e t!IJ geiJtlid1e l'ttlrom i11 der
c~bmdltindischm
Mi.HirmJgeJ<'hicbte,
!:l
er!
in - New
York
19H4;
tenże,
Der 'f{m(l·it!!S im J!riibw !l'lilte/tilter,
w:
Seg11i e riti nelltl c-biestl tdfollletliet·al.: occidentttle
(Settimane d i Studio dcl Centro
I
taliano d i Studi sui!' Al
to
Mcdioevo), Spoiero 19H7,
s. 275-321;
l'
Cramer,
llttjJtiJIIt
"""
Cbt~~zge
in tbe
h't~rly
Mitid/e ;!ges,
200-1150,
Cambridge
1993; B. Kleinheyer,
St~krt/lltellt!idJe
/
1
eiem l. Die J!eiem der l!i11gliedmmg i11 die Kircbe,
Gonesdienst der Kirche.
l-l
andbuch der
ł.iturgiewissenschaf't,
Bd. 7
.l,
Regcnsburg 19H9;
B.D. Spinks,
h'tn·ly tlltd lvfet!im!l Rittlti!J tilit! Tbeo!ogieJ
ofllt~jltiJIII:
J!ro111 tbe
Ne111
Te.lftllnmf to
tbe Comtci! o/'li·ent,
Aldershot 2006; S.
Wahłc,
Gntttl!mtg tilit! /)mttmg der cbrist!icbeu
Illititifirm im milfeltilterlicben l<1tei11i.<tbm \vhten,
w:
C.
Lange,
C.
Lconhard, R. Olhrich (lusg.),
Die 'f{mje. l!ine l!in/iibmng i11 G'eJcbid>h' tmt!
l'rc~xis.
Darmstadt 200H, s. 29--48.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin