Wybrane wydarzenia gastronomiczne w Łodzi jako efekt trendów europejskich (art.).pdf

(3301 KB) Pobierz
K
ULTURA I TURYSTYKA
– W
OKÓŁ WSPÓLNEGO STOŁU
ISBN 978-83-61001-86-7
s. 333–356
Anna KOZŁOWSKA
1
Uniwersytet Łódzki
WYBRANE WYDARZENIA GASTRONOMICZNE
W ŁODZI JAKO EFEKT TRENDÓW EUROPEJSKICH
Wstęp
Gastronomia jest jedną z najszybciej rozwijających się gałęzi usług, która
w ostatnich czasach staje się bardzo ważnym czynnikiem pobudzającym
rozwój turystyki kształtując stosunkowo nowy rodzaj aktywności – tury-
stykę kulinarną. W literaturze turystykę, której głównym motywem jest
poznawanie czy smakowanie sztuki kulinarnej, określa się m.in. pojęciami:
„turystyka gastronomiczna”, „turystyka kulinarna” czy „turystyka smako-
szy”. „Turystyka kulinarna” jako pojęcie została wprowadzona do literatu-
ry w 1998 r. przez L. Long (cyt. za: K
OWALCZYK
2005) z założeniem, że za-
interesowanie potrawami może być sposobem do poznania innych kultur.
E. Wolf (cyt. za: K
OWALCZYK
2005) podaje, że: „turystyka kulinarna to
podróżowanie i smakowanie gotowych potraw i napojów”, wymieniając
przy tym liczne powody podjęcia tego typu aktywności. Przykładowym
celem może być uczestnictwo w konkursach gastronomicznych, uczestnic-
two w ceremoniach otwarcia nowych lokali, branie udziału w festynach
kulinarnych, poszukiwanie konkretnych składników potraw. Turystyka ku-
linarna to obecnie bardzo dynamicznie rozwijająca się aktywność turystycz-
Opracowanie
powstało na podstawie pracy magisterskiej pt.
Wydarzenia i aktywności
gastronomiczne jako elementy turystyki kulinarnej w Łodzi
(2015) przygotowanej na seminarium
prof. Bogdana Włodarczyka w Zakładzie Turystyki Instytutu Geografii Miast i Turyzmu UŁ.
1
333
Anna KOZŁOWSKA
na, o czym świadczą liczne publikacje naukowe zarówno empiryczne, jak
i teoretyczne na ten temat (m.in. M
ILEWSKA
, P
RĄCZKO
, S
TASIAK
2010, S
ALA
2011,
Turystyka kulinarna
2013).
Łódź to miasto o bogatej tradycji kulinarnej związanej przede wszyst-
kim z jego historyczną wielokulturowością (J
ASKULSKI
2012, K
RZYWIK
K
-
MIERCZYK
2014, W
OJCIECHOWSKA
2014). Jednak to nie ona obecnie wyznacza
miejsce miasta na kulinarnej mapie Polski. Obecnie Łódź to miasto licznych
obiektów gastronomicznych z bogatą i bardzo różnorodną ofertą gastrono-
miczną oraz oryginalnymi wydarzeniami, które stają się ważnym elemen-
tem oferty turystycznej miasta. Celem opracowania jest przedstawienie wy-
branych wydarzeń organizowanych w Łodzi, które w opinii autorów są
wynikiem oddziaływania różnorodnych europejskich trendów w zakresie
gastronomii czy sztuki kulinarnej.
Wpływ wybranych sfer życia i związanych
z nimi trendów na ofertę gastronomiczną
W Polsce w ciągu ostatnich 25 lat miały miejsce głębokie przemiany rynku
gastronomicznego, wynikające m.in. ze zmian politycznych i społecznych,
które umożliwiły nieskrępowaną dyfuzję trendów europejskich i świato-
wych w tym zakresie. Są to m.in. zmiany stylu żywienia wynikające z roz-
woju świadomości na temat żywienia, napływ turystów oraz coraz bardziej
znacząca w gospodarce turystycznej zagraniczna turystyka przyjazdowa
(M
ILEWSKA
, P
RĄCZKO
, S
TASIAK
2010).
Rozwój ten jest determinowany przez tzw. megatrendy. Megatrendy są
to powszechne, globalne zjawiska i procesy społeczno-gospodarcze, kultu-
rowe i polityczne, odciskające silne piętno na kierunkach i charakterze pro-
cesów gospodarczych w większości krajów, implikujące określone pra-
widłowości rozwoju branży (M
ILEWSKA
, P
RĄCZKO
, S
TASIAK
2010). Autorzy
książki
Podstawy gastronomii
wymieniają 10 megatrendów, które mają zna-
czenie w procesie kształtowania gastronomii. Są to: demografia, ekonomia,
edukacja (świadomość), ekologia, technologie informatyczne, kultura i sztu-
ka, zdrowie, styl życia, zwyczaje żywieniowe oraz turystyka (czas wolny).
W zależności od kraju, kontynentu czy kręgu kulturowego mają one bardzo
różny wpływ na tę sferę gospodarki, jaką jest gastronomia. Trzeba zauwa-
żyć także, że mogą one występować pojedynczo, w grupach, a nawet
wszystkie jednocześnie lub rozłożone w czasie.
334
K
ULTURA I TURYSTYKA
– W
OKÓŁ WSPÓLNEGO STOŁU
W
YBRANE WYDARZENIA GASTRONOMICZNE W
Ł
ODZI
...
Tabela 1.
Przykłady i konsekwencje wpływu megatrendów na gastronomię
Megatrendy
[1]
Trendy
[2]
Konsekwencje
[3]
Demograficzne
starzenie się społeczeństwa
zmiana modelu rodziny
wzrost liczby osób nieposiadają-
cych dzieci, rodziny (singli)
zapotrzebowanie na placówki
żywiące osoby starsze
częstsze spożywanie w ciągu
dnia posiłków w lokalach gas-
tronomicznych
Ekonomiczne
w krajach rozwiniętych większa
coraz większe wydatki na gas-
aktywność turystyczna, co wiąże
tronomię
się z wzrostem popytu na usługi
rozwój usług typu
catering,
ban-
gastronomiczne
kiety, obsługa konferencji
coraz częściej spotykane żywienie
wprowadzenie do restauracji
poza miejscem zamieszkania
ofert typu
lunch
wzrost możliwości w zdobywaniu
coraz większe zainteresowanie
wiedzy
kuchniami z całego świata
łatwość i szybkość dostępu do
wzrost zainteresowania składni-
informacji
kami, producentami i informa-
cjami na temat kupowanych
produktów
ochrona prawna produktów
lokalnych i regionalnych
chęć racjonalnego, zdrowego
żywienia
walka z otyłością i nieprawidło-
wymi nawykami żywienio-
wymi
chęć zdrowego żywienia poza
miejscem zamieszkania
coraz szybsze tempo życia
chęć odniesienia sukcesów
zawodowych
chęć podkreślenia statusu, pogoń
za nowinkami gastronomicznymi
rozwój lokali posiadających
zdrową żywność
spadek zainteresowania sieciami
oferującymi jedzenie typu
fast
food
Edukacyjne
(świadomość)
Zdrowotne
Styl życia
wolne zawody, praca poza
„biurem”, w kawiarniach, res-
tauracjach
rozwój cateringu, cateringu
socjalnego
rozwój restauracji o nietypo-
wych daniach czy nietypowych
lokalizacjach
kuchnia
fusion
(łączenie daw-
nych elementów kuchni etnicz-
nej przy wykorzystaniu nowo-
czesnych technik gotowania)
wzrost liczby kawiarni
wprowadzenie ofert typu
happy hours
Zwyczaje
żywieniowe
wzrost populrności żywności
typu
fast food
wymuszona przez globalizację
ochrona własnych zwyczajów
i tradycji kulinarnych
zmiany domowego modelu
żywieniowego
K
ULTURA I TURYSTYKA
– W
OKÓŁ WSPÓLNEGO STOŁU
335
Anna KOZŁOWSKA
[1]
[2]
[3]
Turystyczne
(czas wolny)
lepsza dostępność komunikacyjna
wzrost podróży ze względów
zmiany w spędzaniu czasu wol-
kulinarnych (np.: enoturystyka)
nego
tworzenie restauracji przyjaz-
nych rodzinom z dziećmi
Kultura i sztuka
wzrost oczekiwań w stosunku do
wzbogacenie się ofert lokali o kul-
oferty lokali
turalne usługi uzupełniające
chęć osobistej styczności z kulturą
warsztaty z fotografii jedzenia
i sztuką poza miejscami typu gale-
przywiązywanie jeszcze więk-
ria czy muzeum
szej wagi do wyglądu jedzenia
Technologiczno-
nowoczesne rozwiązania tech-
programy sprzedaży żywności
informatyczne
nologiczne w gastronomi
na wynos przez Internet
większa liczba kanałów informa-
cji gastronomicznej dla klientów
Ekologiczne
uwrażliwienie na problematykę
dbanie firm o wizerunek lokali
ekologiczną , ochronę środowiska
przyjaznych środowisku
wzrost zainteresowania naturalną
żywność certyfikowana
żywnością
Źródło:
opracowanie na podstawie M. M
ILEWSKA
, P
RĄCZKO
, A. S
TASIAK
(2010, zmienione).
Tabela 1 przedstawia przykładowe skutki oddziaływania megatrendów
na gastronomię. Rozwój technologii informatycznych przyspiesza dostęp-
ność do informacji na całym świecie. Ludzie coraz więcej podróżują oraz
zdobywają w szybszym czasie wiedzę, np. poprzez Internet. Skutkuje to
większą świadomością społeczeństwa, co prowadzi m.in. do podejmowania
poszukiwań nowych doznań kulinarnych i wzrostu wymagań gastrono-
micznych. W Polsce zauważa się coraz większy wpływ ogólnoświatowych
oraz zachodnioeuropejskich trendów i mód kulinarnych. Stymuluje to roz-
wój rynku gastronomicznego, a wizyty w lokalach gastronomicznych prze-
stały służyć tylko zaspokajaniu głodu, lecz stają się także sposobem spędza-
nia wolnego czasu, zaspokajają potrzebę poznawania nowych kultur (M
I
-
LEWSKA
, P
RĄCZKO
, S
TASIAK
2010). Wszystkie te czynniki powodują, że orga-
nizowanych jest coraz więcej wydarzeń o tematyce kulinarnej (gastrono-
micznej), czego dobrym przykładem jest Łódź, która może pochwalić się
kilkoma oryginalnymi przedsięwzięciami opisanymi w dalszej części pracy.
Wybrane wydarzenia gastronomiczne w Łodzi
W Polsce efektami oddziaływania wspomnianych wcześniej trendów mogą
być nowo powstałe szlaki kulinarne, imprezy gastronomiczne, Ruch Slow
336
K
ULTURA I TURYSTYKA
– W
OKÓŁ WSPÓLNEGO STOŁU
W
YBRANE WYDARZENIA GASTRONOMICZNE W
Ł
ODZI
...
Food, coraz większa liczba programów telewizyjnych dotyczących sztuki
kulinarnej, działania Polskiej Organizacji Turystycznej promującej Polskę
jako destynację kulinarną. W Łodzi takimi efektami poza zróżnicowaną
ofertą lokali gastronomicznych są także różnorodne wydarzenia gastrono-
miczne. Natura Food, Eko Targ oraz Mixer Regionalny (dawny Jarmark
Wojewódzki) to imprezy, które swoją działalnością promują żywność wy-
twarzaną przez małych przedsiębiorców, pozyskiwaną od lokalnych firm.
Mają one nie tylko dużą wartość edukacyjną dla uczestników, ale także
ogromne znaczenie dla osób zaangażowanych w wydarzenie. Imprezy te
promują dziedzictwo kulinarne miasta, województwa, a także kraju. Są one
skutkiem przemian, jakie zachodzą m.in. w świadomości społeczeństwa
dotyczących ekologii, zdrowego żywienia. Pozostałe omawiane wydarze-
nia są odpowiedzią na przemiany zachodzące w sposobie spędzania czasu
wolnego i stylu życia. Są to Restaurant Day oraz Łódź Street Food Festival.
Bogatą ofertę edukacyjną, ale także kulturalną proponują Festiwal Kawy
i Festiwal Dobrego Smaku, które w założeniach mają na celu integrację
branży gastronomicznej Łodzi.
Łódź Street Food Festival
Łódź Street Food Festival, czyli łódzki festiwal „ulicznego” jedzenia jest to
połączenie przede wszystkim dwóch zjawisk
street food
oraz
food truck.
Określenie „food
truck”
wywodzi się z języka angielskiego i dosłownie ozna-
cza ciężarówkę żywności. Jest to pojazd wyposażony w duże urządzenia do
gotowania i sprzedaży żywności (www.oxforddictionaries.com).
Łódzki Street Food Festival skupia „food trucki” z różnych stron Polski
oraz wystawców z łódzkich lokali gastronomicznych lub kucharzy amato-
rów, którzy na co dzień nie posiadają własnego stałego obiektu. Wydarze-
nie jest wzorowane na imprezach w San Francisco oraz Londynie. Organi-
zatorzy postawili sobie za cel pokazanie, że
fast food
nie musi być nie-
zdrowy czy przygotowywany ze średniej jakości produktów. Regulamin
Festiwalu zabrania wystawcom stosowania mrożonek i półproduktów,
a uczestnikom oferowane są dania pochodzące z całego świata (www.
piotrkowska217.pl).
Łódź Street Food Festival organizowany jest przy ulicy Piotrkowskiej
217 w dawnym kompleksie odlewni żelaza J. Johna. Wydarzenie odbywa
się na terenie tego kompleksu fabrycznego; wystawcy ulokowani są wokół
fabryki (najczęściej są to „food trucki”) oraz w budynku pofabrycznym.
K
ULTURA I TURYSTYKA
– W
OKÓŁ WSPÓLNEGO STOŁU
337
Zgłoś jeśli naruszono regulamin