Ogoniastek jelitowy, wielkouściec jelitowy (Lamblia intestinalis, Giardia intestinalis, Giardia lamblia) - pierwotniak z grupy wiciowców (spokrewniony z innymi wiciowcami z supergrupy Excavata - eugleninami, świdrowcami i in.), wywołujący jedną z najczęściej występujących chorób pasożytniczych u dzieci - lambliozę. Może ona również dotykać dorosłych. Przyczepiona specjalną przyssawką pasożytuje w ciele człowieka na komórkach nabłonkowych jelita lub pęch erzyka żółciowego Cechą charakterystyczną jest obecność podwójnych organelli (dwóch jąder komórkowych, dwóch aparatów parabazalnych, dwóch kompletów wici), które są ułożone symetrycznie względem osi ciała. Każda z wici wychodzi z innego, oddzielnego kinetosomu. Giardia posiada ponadto specjalny dysk czepny, rodzaj przyssawki umożliwiający przyczepienie się do mikrokosmków jelita. Komórka pierwotniaka nie zawiera mitochondriów, ich rolę spełniają prawdopodobnie drobne struktury zwane mitosomami.
Lamblie przenoszą się poprzez kał. Pasożyt kolonizuje górny odcinek przewodu pokarmowego - dwunastnicę i jelito czcze. Tu przyczepia się do ścianki jelita i intensywnie mnoży. W świetle jelita dochodzi do przeobrażenia w bardzo odporne na warunki środowiskowe cysty, które są wydalane z kałem. Cysty te charakteryzują się dużą odpornością na czynniki środowiska zewnętrznego - w wodzie chlorowanej w temperaturze 18 °C przeżywają do 3 miesięcy, w wodzie z rzeki lub jeziora do kilku miesięcy, w wilgotnym kale ok. 3 tygodni. Do zakażenia lambliami dochodzi w wyniku połknięcia cyst.Lamblioza, lambliaza, gardiaza, giardiaza, giardioza (łac. lambliosis, giardiasis) – choroba pasożytnicza jelita cienkiego wywoływana przez pierwotniaki z gatunku Lamblia intestinalis. Występuje w umiarkowanych szerokościach geograficznych, tak samo często w krajach wysoko rozwiniętych, jak i rozwijających się.Najczęściej zakażenie przebiega bezobjawowo. Objawy ostrego zakażenia występują po 1-3 tyg., są niejednoznaczne i zależne od wieku i stanu wydolności układu odpornościowego, a także rodzaju szczepu lamblii. U dorosłych występują nudności, brak apetytu, gwałtowne, wodniste, sfermentowane stolce, gazy, niewielka gorączka, wzdęcia, kurczowe bóle brzucha, niekiedy w okolicy pęcherzyka żółciowego, bóle głowy, zmęczenie, bezsenność, reakcje uczuleniowe z różnego rodzaju wysypką i stany podgorączkowe. U dzieci zwykle występuje wodnista biegunka.U dzieci lamblie powodują zaburzenia w trawieniu tłuszczów i węglowodanów, co łącznie z niedoborem witamin i utratą białka w czasie biegunek prowadzi do niedożywienia i upośledzenia rozwoju fizycznego.G. intestinalis stwierdza się badaniem kału lub treści dwunastniczej. Jedno badanie kału wykrywa ok. 60% zarażeń, 3badania - blisko 90%.Ze względu na specyficzny sposób "oszukiwania" układu immunologicznego przez Giardia lamblia, polegający na produkcji fałszywych białek wprowadzających w błąd limfocyty, monocyty wchłaniające je mogą zostać otoczone limfocytami tworząc ziarniniaki, które mogą osadzać się w wątrobie. Może to również prowadzić do powikłań autoimmunologicznych, dlatego infekcji nie powinno się lekceważyć.Pełzak czerwonki entameba histolitica tropiki i subtropiki sciana jelita watroba płuca sledziona mozg. Trofozoid i cysata trofozoit20-60um języczkowate wypustki ektoplazmy-nibynozki. Pęcherzykowate jadro kariosom w jadrze centralnie zdolność erytrocytofagi cysta 10-20um otoczona gruba blona posiada 1,2 4 kuliste jadra wodniczka jodofilnaciala chromatoidalne zarazenie per os za woda lub pokarmem prosty cykl życiowy. Pelzakowica-entameboza jelitowa (czerwonka pelzakowa) biegunka z krwia inne obj z pp w przewleklej bez krwi niedokrwistość owrzonenia jelit trofozoidy-pelzakowy ropien watroby
MandolinkaBramborowa