Nr 50.pdf

(16984 KB) Pobierz
N R 1/2014 (50)
ISSN 1509-6726
PISMO UNIWERSYTETU PEDAGOGICZNEGO W KRAKOWIE
KONSPEKT
WYWIADY:
Aurelia Rotkiewicz
Helena Pies
Komunikacja
niewerbalna
a nauka
języka obcego
Urywki w spom nień
z syberyjskich szlaków
W spom nienia z oblężonego
Leningradu
Centrum Kultury i Języka
Rosyjskiego UP
Polscy naukowcy
a kosmonautyka w Rosji
Wiersze
Yladimira Stockmana
Utrzeć władzy
Nosa
O Ś R O D E K IN IC J A T Y W
E D U K A C Y J N O -S P O Ł E C Z N Y C H
UNIWERSYTETU PEDAGOGICZNEGO
im . KOMISJI EDUKACJI NARODOWEJ W KRAKOWIE
race nad niniejszym numerem „Konspektu” rozpoczęły się jesienią 2013 r.
i trwały do końca lutego 2014 r. W tym krótkim, zaledwie kilkumiesięcznym
okresie w polityce europejskiej zaszły zmiany, które wpłynęły znacząco na stosunki
międzypaństwowe, międzynarodowe i te najważniejsze - międzyludzkie. Wydarze­
nia te nie będą jednak przedmiotem opublikowanych w niniejszym numerze artyku­
łów. Tematem przewodnim zeszytu uczyniliśmy bowiem wyłącznie te zagadnienia,
które łączą ludzi na całym świecie, a są nimi: pasja tworzenia, piękno poznawania
oraz ponadczasowa siła artystycznego wyrazu.
P
Bieżący numer „Konspektu” poświęcamy kulturze Rosji współczesnej - dzie­
dzictwu kształtowanemu i upowszechnianemu za pośrednictwem kina, teatru
(A. Bałabanow, I. Wyrypajew), literatury (W Sorokin, W Pielewin, T. Tołstoj), muzy­
.
.
ki (D. Szostakowicz) oraz osiągnięć naukowych. Większość zgromadzonych w zeszy­
cie artykułów napisali pracownicy i studenci filologii rosyjskiej Uniwersytetu Peda­
gogicznego w Krakowie. Uwadze Czytelników pragniemy szczególnie polecić wywiad
z dr hab. Aurelią Rotkiewicz na temat „literaturocentryczności wschodu” oraz
z mgr Heleną Pies - dyrektor Centrum Kultury i Języka Rosyjskiego UP. Zachęca­
my również do lektury artykułów o wkładzie Polaków w rozwijanie nauki w Rosji
(K. Ciołkowski, A. Szternfeld) oraz Rosjan, którzy w Polsce prowadzili prace badaw­
cze (W M. Fiszer). W numerze prezentujemy również rozprawy gości z Moskiew­
.
skiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego - prof. Wiktora Fiodorowicza
Czertowa i prof. Aleksieja Władimirowicza Łubkowa.
Jak zawsze, wdzięczni jesteśmy wszystkim autorom nadesłanych artykułów.
Szczególne podziękowania kierujemy pod adresem dr hab. Aurelii Rotkiewicz,
mgr Heleny Pies oraz pani Haliny Kuźmy, która zgodziła się opowiedzieć o tragicz­
nych chwilach przeżytych w oblężonym przez Niemców Leningradzie.
1/2014 (50)
— W numerze —
Współczesna literatura rosyjska
charakteryzuje się wielością
nurtów, rozwiązań artystycznych
i stylów. Po okresie gwałtownego
REDAKCJA
Marcin Kania
(redaktor naczelny)
Ewa Bednarska-Gryniewicz
PRZEWODNICZĄCY
RADY PROGRAMOWEJ
prof. Kazimierz Karolczak
WSPÓŁPRACA
Aurelia Rotkiewicz
Helena Pies
Mariusz Wołos
Marek Glogier
Jacek Kruk
Irena Koza
Marina Borowik
Iwona Ibmasik
Piotr Kciuk
Sylwia Kępa
ZDJĘCIA
Marian Pasternak
Mieczysław Więclawek
Marcin Kania
ŁAMANIE
sprzeciwu wobec socrealistycznych
schematów, obowiązujących
przez bez mała kilkadziesiąt lat,
współcześni pisarze rosyjscy dekonstruują tradycję, rzeczywistość,
język, fdozofię i estetykę, grają ze znakami rosyjskiej kultury i historii,
proponując jej alternatywne wersje. Często operują eksperymentem
artystycznym.
O współczesnej literaturze rosyjskiej oraz o „literaturocentryczności”
kultury wschodu Europy mówi dr hab.
Aurelia Rotkiewicz -
Zastępca Dyrektora ds. filologii rosyjskiej Instytutu Neofilologii UP.
5
Gość „Konspektu”
W ostatnich latach w glottodydaktyce wyraźnie podkreśla się,
iż znajomość kultury, realiów życia codziennego oraz reguł
socjolingwistycznych przyjętych w społeczeństwie, którego
język poznajemy, jest niezbędna do ukształtowania kompetencji
komunikacyjnej i właściwych reakcji werbalnych. Można bowiem
dobrze władać językiem obcym, ale w pewnych sytuacjach być
niewłaściwie zrozumianym. Z tego też powodu nauczanie języka obcego
nie może ograniczać się wyłącznie do kształtowania mechanizmów
aktu komunikacyjnego. Oznacza to, że kompetencja lingwistyczna
i komunikacyjna nie wyczerpują repertuaru kompetencji, którymi
powinien charakteryzować się sprawny użytkownik języka.
O różnicach kulturowych pomiędzy wschodem a zachodem Europy oraz
o potrzebie ich przyswojenia w procesie nauki języka obcego opowiada
prof.
Tomasz Zacharski
PROJEKT OKŁADKI
Marcin Kania
WSKAZÓWKI DLAAUTORÓW
na stronie internetowej pisma:
www.up.krakow.pl/konspekt
Redakcja zastrzega sobie prawo
do skracania tekstów
i zmian redakcyjnych.
Pismo Uniwersytetu Pedagogicznego
im. Komisji Edukacji Narodowej
30-084 Kraków
ul. Podchorążych 2, pok. 7p
tel.: 12 662-61-28
e-mail: konspektfeup.krakow.pl
Druk i oprawa:
Zakład Poligraficzny UP
Dorota Dziewanowska.
11
Lingwistyka
Dokonania naukowe literaturoznawcy
Włodzimierza Michajłowicza Fiszera (1885-1941?)
analizuje prof.
Wiktor Fiodorowicz
Nakład: 500 egz.
Czertów
16
Literaturoznawstwo
Dzieje rosyjskich gimnazjów w Warszawie przedstawia
prof.
Aleksiej W Łubków
.
19
Historia
Moje wspomnienia są fragmentaryczne, jak wszystkie wspomnienia
z dzieciństwa. Miałam cztery lata, gdy rozpoczęła się blokada
Leningradu, pięć - gdy zostaliśmy ewakuowani z miasta. Zapamiętałam
przede wszystkim ostrzał i bombardowanie. Mieszkaliśmy w centrum.
Pewnego dnia na sąsiednią kamienicę spadł pocisk. Ja i siostra nie
zdążyłyśmy uciec do schronu, stałyśmy w bramie, a nasz dom -
kamienica z początku XIX w. - zachwiał się pod wpływem wybuchu.
Pamiętam też pociski, które mój brat przynosił do domu. Na początku blokady wiele dzieci zbierało
niewybuchy.
Zycie w oblężonym przez Niemców Leningradzie wspomina
Halina Kuźma.
Rozmowy „Konspektu”
Zmagania Dymitra Szostakowicza ze stalinowskim reżimem
i walkę o zachowanie suwerenności artystycznego wyrazu
opisuje dr
Mirosław Warchołek
31
Muzyka
O działalności Centrum Kultury i Języka Rosyjskiego
Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
opowiada mgr
Helena Pies
69
Rozmowy „Konspektu”
Zgłoś jeśli naruszono regulamin