RP-2017-3.pdf

(5245 KB) Pobierz
PEDAGOGICZNY
3
WARSZAWSKA WYŻSZA SZKOŁA HUMANISTYCZNA
im. Bolesława Prusa
Rok LXXXVII Warszawa 2017
SKŁAD REDAKCJI
Marian Surdacki (redaktor naczelny), Ewa Brodacka-Adamowicz (z-ca redaktora naczelnego, pedagogika,
historia), Magdalena Grochulska (pedagogika), Elżbieta Hoffmann (język polski), Aneta Ignatowicz
(pedagogika, historia), Marek Jędrzejewski (sekretarz redakcji, socjologia), Giuseppe Mari (pedagogika, język
włoski),
Urszula Soler (socjologia), Irina Valitova (pedagogika, język rosyjski)
RADA NAUKOWA
Przewodniczący: ks. prof. Marian Walerian Nowak
Członkowie: Henryk
Ćwięk
(Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie), Jan Grabowski (Uniwersytet w
Ottawie), Levan Jangulashvili (Uniwersytet w Tbilisi) Marek Kucharski (Społeczna Akademia Nauk), Krzysztof
Mikulski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Viktoriya Loboda (Uniwersytet we Lwowie), Simonetta
Polenghi (Università Cattolica del Sacro Cuore w Mediolanie), Michał Popławski (Uniwersytet Artystyczny w
Kijowie), Raniero Regni (Uniwersytet Lumpa w Rzymie), Piotr Rozwadowski (Społeczna Akademia Nauk),
Edmund Szweda (Społeczna Akademia Nauk), Maciej Radosław Tanaś (Akademia Pedagogiki Społecznej im.
M. Grzegorzewskiej w Warszawie), Remigiusz Wiśniewski (Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica w Płocku),
Arkadiusz
Żukiewicz
(Uniwersytet Opolski)
REDAKTOR NAUKOWY
ks. prof. Marian Walerian Nowak
REDAKTOR STATYSTYCZNY
Jacek Bogucki
RECENZENCI
Lista recenzentów wszystkich teksów zamieszczonych w kolejnych numerach za rok 2017 zostanie
opublikowana w numerze 4/2017.
ADRES REDAKCJI
„Ruch Pedagogiczny”, Warszawska Wyższa Szkoła Humanistyczna im. B. Prusa
ul. Smulikowskiego 6/8
00-389 Warszawa
e-mail redakcja@rp.edu.pl
Uwagi i informacje dla autorów znajdują się na stronie internetowej „Ruchu Pedagogicznego”.
SPIS TREŚCI
ARTYKUŁY
Arkadiusz
Żukiewicz
-
Koncepcja wychowania narodowego w ujęciu Heleny
Radlińskiej. .................................................................................................................... 5
Mirosław Dyrda, Joanna Zienkiewicz –
Tworzenie kapitału społecznego w szkole. .. 17
RELACJE Z BADAŃ
Janina Florczykiewicz -
Edukacyjny wymiar sztuk wizualnych w
świetle
założeń koncepcji
edukacji sztuką.
…………………………………..…………………..33
Joanna Szady –
Działalność opiekuńczo-wychowawcza i oświatowa Zgromadzenia
Sióstr Sług Jezusa w
Łublinie
w latach 1918-1939 ....................................................... 43
Małgorzata Zalewska-Bujak –
Nauczyciel i sytuacje problemowe – w
świetle
nauczycielskich narracji ............................................................................................... 59
Zuzanna Zbróg –
Preferencje poznawcze studentów wczesnej edukacji
w zakresie rozwiązywania problemów............................................................................. 77
Lucyna Kopciewicz –
Efekt „wow” i co dalej. Technologie mobilne w projektowaniu
dydaktycznym nauczycieli. Wyniki badań wideoetnograficznych .................................. 97
Sylwester Bębas -
Religijność wychowanków placówek resocjalizacyjnych
dla nieletnich .............................................................................................................. 117
STUDIA I OPINIE
Marian Surdacki –
Rola historii w kształceniu pedagoga .......................................... 133
Agnieszka Roguska, Alicja Antas-Jaszuk –
Media globalne i lokalne wobec
możliwości i ograniczeń edukacyjnych ....................................................................... 143
SYLWETKI PEDAGOGÓW
Anna Weissbrot-Koziarska -
Ponadczasowa działalność edukacyjna Profesora
Kazimierza Twardowskiego ....................................................................................... 153
CONTENTS
ARTICLES
Arkadiusz
Żukiewicz
-
The concept of national education in the views of Helen
Radlinska .................................................................................................................... 15
Mirosław Dyrda, Joanna Zienkiewicz -
The creation of social capital in school. ........ 31
RESEARCH REPORTS
Janina Florczykiewicz -
The educational dimension of visual arts in the light of the
assumptions of the
education by art
concept ................................................................. 41
Joanna Szady -
Caring, educational and schooling activity of the Congregation of the
Sisters Servants of Jesus in Lublin in the years 1918-1939 ............................................ 57
Małgorzata Zalewska-Bujak -
Teacher and problem situations – in the light of teachers'
narratives ..................................................................................................................... 75
Zuzanna Zbróg -
Cognitive preferences of the erly education students within the domain
of problem solving skills .............................................................................................. 95
Lucyna Kopciewicz
– „Wow” effect and what then? Mobile technologies in teachers’
didactic design: video-ethnographical research ........................................................... 115
Sylwester Bębas
- Religiosity pupils rehabilitation centers for minors
................................................................................................................................... 131
STUDY AND OPINIONS
Marian Surdacki –
The role of history in the teacher education ................................. 142
Agnieszka Roguska, Alicja Antas-Jaszczuk -
Global and local media towards
educational opportunities and restrictions ................................................................... 152
PEDAGOGUES’ PROFILES
Anna Weissbrot-Koziarska -
Timeless educational activity of Professor Kazimierz
Twardowski ............................................................................................................... 161
ARTYKUŁY
Ruch Pedagogiczny nr 3/2017
Arkadiusz
Żukiewicz
Uniwersytet Opolski
KONCEPCJA WYCHOWANIA NARODOWEGO W UJĘCIU
HELENY RADLIŃSKIEJ
Wprowadzenie. Uwagi dyscyplinarne
Zagadnienie wychowania można traktować jako jedną z fundamentalnych kwestii
pedagogiki społecznej. Wychowanie postrzegane jako kategoria, teoria, a także praktyka
działalności społeczno-pedagogicznej jest jednym z głównych zagadnień absorbujących
uwagę pedagogów społecznych. Wynika to nie tylko ze związków tej subdyscypliny
z pedagogiką, ale wprost wiąże się z jej ontologicznym statusem
1
. Jako nauka praktyczna,
pedagogika społeczna rozpatruje sprawy wychowania w kontekście
życia
i rozwoju
człowieka umiejscowionego w
środowisku życia
codziennego. Taką konstrukcję przyjęła
już na początku kształtowania polskiej pedagogiki społecznej Helena Radlińska, która jest
niekwestionowaną twórczynią dyscypliny ufundowanej na polskim gruncie naukowym
w 1908 roku
2
.
Określając naukowy status pedagogiki społecznej warto odwoływać się do
źródeł,
które w czytelny i zarazem jednoznaczny sposób przedstawiają jej odrębność oraz
specyfikę. W 1935 roku profesor H. Radlińska eksponowała tworzącą się w polskich
warunkach pedagogikę społeczną jako symbiotyczną dziedzinę pozostającą w silnym
związku z licznymi naukami teoretycznymi, historycznymi oraz stosowanymi.
Wyjaśniała,
że:
Pedagogika społeczna kształtuje się jako dział nauki odrębny od
socjologji
3
wychowania. Zbliża się do polityki społecznej, korzysta z jej koncepcji
i poszukiwań. (…) Pedagogikę społeczną interesuje przedewszystkiem wzajemne
oddziaływanie wpływów
środowiska
i przekształcających
środowisko
sił jednostek. W ich
związkach odnajduje cele, stawiane
świadomej
czynności wychowawczej, w ich
świetle
charakteryzuje używane
środki
działania
(Radlińska, 1935, s. 15).
Cytowany fragment oddaje istotę założeń wpisujących się w punkt zainteresowania
pedagogiki społecznej przyjęty przez Helenę Radlińską w pierwszym okresie
dyscyplinaryzacji. Po latach doświadczeń naukowych i
życiowych
(społecznych) autorka
dookreśliła punkt widzenia polskiej pedagogiki społecznej. Eksponowała przy tym
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin