Zrównoważona karta wyników konspekt.pdf

(277 KB) Pobierz
ZRÓWNOWAŻONA KARTA WYNIKÓW
Jakub Wołek 222639
Igor Szymański 201550
1. Podstawowe informacje o ZKW
Zrównoważona karta wyników służy do zdefiniowania celu, opisania strategii jego
osiągnięcia oraz mierzenia postępów; zastępuje tradycyjne planowanie i jest to tzw.
samoregulujący i samokontrolujący się mechanizm.
Zrównoważona karta wyników (ZKW) - jako koncepcja zarządzania rozwinęła się w
latach 90tych XX wieku. W Polsce funkcjonują też inne określenia; Strategiczna karta wyników
(ZKW), zbilansowana karta dokonań lub po prostu karta wyników. ZKW wspomaga ustalenie
głównego celu organizacji oraz sposobów prowadzących do jego realizacji. Ułatwia
komunikowanie
i
rozumienie
misji
przedsiębiorstwa
na
wszystkich
szczeblach
organizacyjnych. Dzięki rozdzieleniu i pogrupowaniu zadań oraz dokładnemu ich opisaniu za
pomocą mierzalnych wskaźników, kadra zarządzająca uzyskuje łatwość kontrolowania stopnia
realizacji strategii, jak też podstawę do konstruowania budżetu. Inspiracją powstania ZKW były
badania Roberta Kaplana i Dawida Nortona. Zauważyli Oni, że tradycyjne systemy pomiaru
efektywności są niedoskonałe do otoczenia w jakich działają przedsiębiorstwa z powodów:
- Zajmują się głównie danymi historycznymi, a nie celami i zamierzeniami jakie
przedsiębiorstwo chcę realizować w przyszłości
- Koncentrują się na wskaźnikach finansowych, które w rozwiniętych gospodarkach stanowią
niewielki procent wartości rynkowej przedsiębiorstwa
- Posługują się przede wszystkim miernikami finansowymi, a te podatne są na manipulacje
- Mierniki ilościowe nie wyrażą i nie zmierzą czynników jakościowych (np.: poziomu wiedzy
i umiejętności pracowników, zadowolenia klientów)
2. Zasada działania ZKW
Przy konstruowaniu ZKW najpierw trzeba sprecyzować strategię, cele ogólne firmy,
poszczególnych działów, a następnie ustalić sposoby mierzenia realizacji celów za pomoc ą
mierników, które sklasyfikować można w następujący sposób:
- mierniki finansowe i niefinansowe (podział ze względu na treść ekonomiczną)
- mierniki wynikowe i prowadzące (podział ze względu na tryb pomiaru)
- mierniki obiektywne i subiektywne (podział ze względu na stopień sformalizowania
mierników)
- mierniki zewnętrzne i wewnętrzne (podział ze względu na źródło pochodzenia informacji)
- mierniki krótkoterminowe i długoterminowe (podział ze względu na horyzont czasowy)
ZKW mierzy dokonania organizacji w sposób zrównoważony obserwując je z 4 perspektyw:
- perspektywa klienta (marketingowa) – celem jej jest określenie tych segmentów rynku, w
których przedsiębiorstwo zamierza konkurować, wykorzystuje się tu mierniki, które
odzwierciedlają udział firmy w obsłudze klientów, poziom ich zadowolenia
- perspektywa wzrostu i uczenia się (innowacyjna) – przedstawia za pomocą mierników, które
pokazują podstawy długoterminowego rozwoju i doskonalenia
- perspektywa procesów wewnętrznych (operacyjna) – przedstawiana jest za pomocą
wskaźników odnoszących się do procesów tworzących wartość dla klienta
- perspektywa finansowa – przedstawiana jest za pomocą mierników finansowych, które
umożliwiają ocenę efektów finansowych wdrożonej strategii, określa w jaki sposób
realizowana strategia wpływa na kondycję ekonomiczną firmy
Rys.1 Wizualizacja Zrównoważonej Karty Wyników
Dla każdej perspektywy zaproponowano trójwarstwową strukturę obejmującą:
- misję – np. chęć zostania najczęściej wybieranym przez klientów dostawcą
- cele – np. zapewnienie klientom nowych produktów
- miary – np. procentowy pomiar zwrotu wygenerowanego przez nowe produkty
Każdy z tych obszarów obejmuje pomiar zdefiniowanej grupy mierników poprzez
podanie dla każdego z nich:
- celu (np. zwiększenie lojalności klientów)
- wskaźnika (np.
churn,
analiza
churnu
to badanie określające z jakich powodów klienci
rezygnują z usług)
- założeń (np. zmniejszenie wskaźnika
churn
do 5%)
- działań (np. wprowadzenie programów lojalnościowych)
Rozwiązanie tych perspektyw umożliwi nam uzyskanie odpowiedzi na różne pytania
takie jak:
- w których obszarach musimy być wyjątkowi
- jak jesteśmy odbierani przez klientów
- jakie mamy lub możemy stworzyć możliwości poprawy naszej działalności
- i co jest istotne dla właścicieli
Miary stosowane w ZKW powinny ujmować nie tylko obecny potencjał aktywów, ale
określić zdolność do generowania wartości dodanej w przyszłości.
Zazwyczaj miary te dzieli się na:
- miary wynikowe (dotyczące tego co już się zdarzyło)
- miary prognozujące (te wybiegające w przyszłość)
Korzyści i możliwości zastosowania ZKW:
- dopracowanie, uporządkowanie i uaktualizowanie strategii
- prezentowanie strategii w całej organizacji
- powiązanie celów poszczególnych komórek organizacyjnych i pracownika ze strategią
- identyfikację i integrację zamierzeń strategicznych
- sprzężenie ze strategią celów długookresowych i rocznych budżetów
- integrację procesu analizy strategicznej i operacyjnej
- uzyskanie informacji zwrotnej w celu uczenia się i doskonalenia strategii
- pozytywny wpływ na pracowników, motywując ich do efektywnego działania
Nie zawsze zaprojektowanie i stosowanie ZKW jest sukcesem.
Przyczyną mogą być:
- błędy w strukturze i doborze mierników
- błędy organizacyjne w procesie opracowywania i wykorzystania karty
Właśnie karta wyników wskazuje na popełnione w przeszłości błędy i pokazuje co poszło nie
tak jak planowano, a że karta jest narzędziem dynamicznym powinna podlegać okresowej
weryfikacji i aktualizacji, aby odzwierciedlała zmienne warunki rynkowe i technologiczne.
3. Studium przypadku
Firma Graf-Tech to zakład poligraficzny został założony w latach 70. Duże sukcesy
zaczął odnosić na początku lat 80, kiedy to stał się głównych producentem na rynku lokalnym
i krajowym.
Załamanie się rynku wschodniego, co idzie w parzę z malejącym zapotrzebowaniem na
produkty poligraficzne i związane z tym likwidacje działalności klientów firmy spowodowało
utratę rynku zbytu.
Na początku roku 2000 Graf-Tech postanowił zainwestować w aktywa trwałe i
nietrwałe (zapasy, materiały, półprodukty w celu utrzymania płynności produkcji).
Dlatego też:
- wzięto w leasing nowoczesne maszyny drukujące
- zaczęto starać się o dotacje unijne na finansowanie firmy
- kupiono teren pod budowę nowego budynku dla przedsiębiorstwa
- zaciągnięto pożyczkę na remont już istniejącego zakładu
- przyjęto nowych pracowników
Głównym problemem firmy było intuicyjne podejmowanie decyzji bez wcześniej
opracowanego planu działania, co w najlepszym przypadku skazywało firmę na trwanie.
Aby ustalić zasadniczy cel organizacji i sposób prowadzenia do jego realizacji zdecydowano
się na wprowadzenie zrównoważonej karty wyników tj. ustalenie strategicznych działań, które
umożliwiłyby jej realizację:
- opracowano wskaźniki finansowe i pozafinansowe, które pozwalają na obserwowanie
poziomu realizacji tych działań
- powiązano różne obszary działania firmy w jeden spójny system
- wskazano te obszary pracownikom firmy
Zgłoś jeśli naruszono regulamin