José Carlos Somoza - Szczegół - Trzy krótkie powieści.pdf

(545 KB) Pobierz
J
OSÉ
C
ARLOS
S
OMOZA
Szczegół.
Trzy krótkie powieści
El detalle. Tres notelas breves
Anna Topczewska
Warszawskie Wydawnictwo Literackie
MUZA SA
Warszawa 2006
Nota od autora
W tej książce po raz pierwszy ukazują się razem wszystkie krótkie powieści, jakie
dotychczas napisałem
1
. Łączy je nie tylko forma: wspólny jest także ich
wydźwięk,
ponieważ
wszystkie relacjonują historię obsesji.
Chociaż można by rzec, że każda historia jest historią obsesji (obsesji tego, kto ją
opowiada), obsesja nękająca bohaterów niniejszych powieści jest szczególna pod paroma
względami: stanowi podstawę i formę narracji, jest dla niej punktem wyjścia i decyduje o jej
przebiegu. Poza tym dostrzegam jeszcze inne podobieństwa: dwaj z głównych bohaterów to
lekarze; wszyscy trzej są prawdopodobnie szaleni.
Akcja
Płaszczyzn
(1994), tekstu, od którego w pewnym sensie rozpoczęła się moja
kariera literacka, rozgrywa się w miasteczku zwanym Roquedal - scenerii późniejszych
powieści, jak na przykład
Listy od zabójcy bez znaczenia
czy
Szkatułka z kości słoniowej.
W
Płaszczyznach
obsesja Marcelina Roimara, młodego lekarza, który przyjeżdża tu na letnie
zastępstwo, zamienia się w koszmarną fantazję: wyobrażenie, że w naszym świecie można
dostrzec inne światy i poznać zamieszkujące je dziwne istoty.
Pierwsza wersja
Szczegółu,
dotychczas niepublikowanego po hiszpańsku, ukazała się
we Francji w 2003 roku. Narratorem jest „oficjalny wariat” Roquedal, Baltasar Párraga, który
na własną rękę przeprowadza osobliwe śledztwo. Mimo że don Baltasar uchodzi za
pomyleńca, jego obsesja okazuje się, paradoksalnie, bardziej racjonalna niż w przypadku
Roimara: pochłania go badanie, w jaki sposób najdrobniejsze, ledwo zauważalne szczegóły,
jeśli przyjrzeć im się uważnie, mogą kryć w sobie tajemny klucz do każdej zagadki. Párraga
twierdzi, że za zbrodnią zawsze stoi niewidzialny morderca, a ja przyznałbym mu rację.
Usta
również ukazały się po francusku w 2003 roku i do tej pory nie zostały
opublikowane po hiszpańsku. To jedyna spośród zamieszczonych tu powieści, której akcja
nie rozgrywa się w Roquedal. Jej struktura jest równie dziwna jak obsesja głównego bohatera:
Nie liczę powieści
Listy od
zabójcy bez znaczenia, która, jako że została opublikowana w osobnym
tomie, być może zasługuje na określenie „niezbyt krótka”.
1
całość stanowi monstrualne zdanie, bez przystanków chociażby na wzięcie oddechu. Narrację
prowadzi dentysta, właściciel dobrze prosperującej przychodni, którego życie rodzinne jest
nudne, a relacja z kochanką mu spowszedniała. Jednak ta monotonna egzystencja zmienia się
diametralnie w chwili, gdy bohater dokonuje szczególnego odkrycia: nosi w sobie kości. Fakt,
że pod skórą mamy szkielet, może przerodzić się w przerażającą oczywistość.
Chciałbym podziękować francuskiemu wydawnictwu Mille et Une Nuits oraz mojej
tamtejszej tłumaczce, Marianne Milion, za entuzjazm, jaki wykazali przy okazji
„zmartwychwstania” tych niewielkich tekstów, jak również pracownicom agencji literackiej
Carmen Bacells, ponieważ bez nich te dziełka nigdy nie ujrzałyby światła dziennego w
żadnym języku; podziękowania należą się też mojemu hiszpańskiemu wydawcy, Claudiowi
Lopezowi z Random House Mondadori, który zasugerował mi kilka bardzo korzystnych
poprawek w ostatecznej postaci
Szczegółu.
Trzy historie, trzy oblicza szaleństwa albo trzy sposoby opowiadania. Czuję
uzasadnioną satysfakcję, widząc te pierwotne obsesje zebrane w jednym tomie.
José Carlos Somoza
Madryt, lipiec 2004
Płaszczyzny
Dla Joségo,
Marii del Mar, Sergia, Mariny
czy jakkolwiek ma na imię

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin