Elzbieta Pryczkowska Jadwiga Hewelt - W jantarowi krojnie.pdf

(344899 KB) Pobierz
Elżbiéta Prëczkòwskô
Jadwiga Héwelt
Ùczbòwnik do kaszëbsczégò jãzëka
dlô gimnazjum
Gduńsk 2015
Podręcznik jest finansowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej
„Podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty
i wychowania, i wpisany do wykazu podręczników przeznaczonych do kształcenia ogólnego dla
mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym
do nauczania języka kaszubskiego, na podstawie opinii rzeczoznawców: dra hab. Marka Romana
Cybulskiego, mgr Wandy Lew-Kiedrowskiej i mgr. Wacława Wawrzyniaka.
Etap edukacyjny:
III
Typ szkoły:
gimnazjum
Zakres kształcenia:
podstawowy
Rok dopuszczenia:
2015
Nr dopuszczenia:
772/1/2015
Koordynacja wydawnicza:
Lucyna Radzimińska
Redakcja:
Eugeniusz Pryczkowski
Korekta:
Eugeniusz Pryczkowski
Projekt okładki:
Małgorzata Miklaszewska
Redakcja graficzna, skład:
Małgorzata Miklaszewska
Zdjęcia:
archiwum Elżbiety i Eugeniusza Pryczkowskich, Jadwigi Hewelt, Arkadiusza
Wegnera, Kazimierza Rolbieckiego, Artura Sochy, Piotra Zatonia, Bartosza Sójki, Andrzeja
Dąbka, Edmunda Kamińskiego, Andrzeja Miedziaka, Tatiany Slowi, Michała Krasodomskiego,
Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, ze zbiorów zespołu Paradise, Narodowego Archiwum
Cyfrowego, rodziny Szroeder z Parchowa, ze zbiorów MPiMKP w Wejherowie, rodziny
Klasów, Bernarda Neuberta, Malwiny Korthals, Alfonsa Zwary, Patryka Mudlawa, Reginy
Szczupaczyńskiej, Marii Borzyszkowskiej, Mariana Gorlikowskiego, Anny Borowicz.
Copyright by Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie
Gdańsk 2015
Wydawca:
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie
Ul. Straganiarska 20-23
80-837 Gdańsk
www.kaszubi.pl, biuro@kaszubi.pl
ISBN 978-83-62137-37-4
Wstãp
Kaszëbizna je jak nen mòtil ùtacony w jantarze, przësnôżi, leno
cãżkò mù je sã dwignąc, rozwinąc lecëdła i pòlecec widzało kãdës
dalek. Blós młodé pòkòlenié mòże ten skôrb wëdwignąc. Jeżlë ùcz-
niowie bëlno mdą sã ùczëc, tej przez pòznanié swòji môłi tatczëznë
bãdą mòglë pòznac nôbëlniészé wôrtnotë sparłãczoné z naszą kùl-
turą, historią, mòwą i gòspòdarnoscą. Bãdą mòglë spiewac za
pòetą te słowa:„…Robic
jak le mòżno wszëtkò,/ Nikwic trud, niewôr-
to, strach /Na wiżawë wchadac letkò/ - Bëc jak Òrmùzdowô skra…”.
I żebë tëch òrmùzdowëch skrów bëło jak nôwiãcy. Kò swiat nëkô
do przódkù. A na Kaszëbach rodzy sã tak wiele nowëch ùdbów
i pòdjimiznów, chtërne są baro czekawé dlô młodégò pòkòleniô.
Nót je blós bëlno ùkôzac i sprawic, żebë wmikłë głãbòk w serca
młodëch.
Nym młodim nen ùczbòwnik gôdô za méstrã Janã Trepczikã „Pòj-
më w przódk z kaszëbizną”. Zaczinómë tej w nim òd przëbôcze-
niô so wszëtczich nôbarżi brëkòwnëch wiadłów sparłãczonëch
z naszą codniowòscą. Tej jidze òglowô wiédza ò Kaszëbach, jakô
ùdokazniwô wielewiekòwą ùszłotã kaszëbsczi krôjnë. Dali spòti-
kómë sã z familiama, chtërne ùkòchałë swòjã tatczëznã i są bëlnym
wzorã dlô jinszich rodzënów. Za nima wôrt je jic. Pòkôzywómë téż
wiele mòże dokònac, czej sã rozëmno wëzwëskiwô swòje taleńtë
na rozmajitëch niwiznach, jak chòcbë spòrtowëch, aktorsczich
czë mùzycznëch. Mòżemë bëc bùszny z nëch wszëtczich dobiw-
ców, jaczi pòkôzelë, że lëdze z naszi zemi bëlno zjiscywają swòje
rojenia. Wanożimë w głãbiznã snôżotë naszégò regionu, jegò
òsoblëwòtów i wcyg jesz tak mało znónëch czekawëch placów.
Prowadzymë na wanodżi i rozegracje, chtërne przëcygają tësące
lëdzy. I na kùńcu wmikniemë w bòkadosc naszi kùlturë, ji wszele-
jaczé snôżé wietwie.
To, co rodzy sã dzys, mô swòje głãbòczé spòdlé w tim, co twòrzëłë
pòkòlenia przed nama. Dlôte nót je pòznac i ùszłotã, i dzysdniowòtã,
żebë twòrzëc bëlną przińdnotã.
Całosc tegò dzejaniô je òdpòwiescą na słowa Swiãtégò Jana Pawła II
Wiôldżégò - człowieka naszich czasów, chtëren òstawił nama
testameńt, na sztôłt Remùsa z pòwiescë Majkòwsczégò. Kòżdégò
dnia mùszimë gò zjiscëwac. Tej, na zapitanié ò to, czë chceta prze-
niesc królewiónkã przez głãbòką wòdã, nie lãkôjta sã òdrzec: - Jo!
Aùtorczi

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin