04 Jan Długosz, Roczniki czyli Kroniki Sławnego Królestwa Polskiego. Księga 7 i 8 (1241-1299).pdf

(18780 KB) Pobierz
słaunmjo K 1 \ 0 L 0 j 3 D ^ T l X H
(tych)
cjńaobnzya
jn n ji
D j.-(H |
0
^
kanonika krakowskiej
cjorliioej ba3ac
3
a ‘ b
31
ejóu
>
swego narodu
jestauuone
y
największa,
starannością, i dbałością
o prawdę łjistoruc^ną
K G 7i 8
SIĘ A
1241-1299
W Y D A W N I C T W O
N A U K O W E
PWN
JOANNIS DLUGOSSII
A N N A L E S SEU C R O N I C A E
I N CL IT I REGNI P O L O N I A E
LIBER
LIBER
SEPTIM US
OCTAVUS
W YD AW N IC TW O
NAUKOWE
PWN
JANA D Ł U G O S Z A
R O C Z N I K I C Z Y L I K RO NI KI
S Ł A W N E G O K R Ó L E S T W A POLSKIE GO
KSIĘGA
KSIĘGA
SIÓDM A
ÓSMA
1241-1299
WARSZAWA
2009
Komitet redakcyjny
ZOFIA KOZŁOWSKA-BUDKOWA, JÓZEF GARBACIK, ADAM KAMIŃSKI,
SYLWIUSZ MIKUCKI, JÓZEF MITKOWSKI, ZBIGNIEW PERZANOWSKI,
KRYSTYNA PIERADZKA, MARIAN PLEZIA, WANDA SEMKOWICZ-ZAREMBINA
Opracowanie tekstu łacińskiego
DANUTA TURKOWSKA, MARIA KOWALCZYK
Przekład na język polski
JULIA MRUKÓWNA
Redakcja i komentarz
KRYSTYNA PIERADZKA
Opracowanie graficzne
ANDRZEJ RUDZIŃSKI
Redaktor
MARIA SKOWRONEK
Copyright by Państw ow e W ydawnictwo N aukow e
W arszawa 1974
C opyright © b y W ydaw nictw o N au k o w e PW N SA
W arszaw a 2009
ISB N 978-83-01-16071-5
W ydaw nictw o N au k o w e PW N SA
02-676 W arszaw a, ul. P o stę p u 18
tel. 022 69 54 321; fa k s 022 69 54 031
e-m ail: pw n@ pw n.com .pl
w w w .pw n.pl
P R Z E D M O W A
Przedstawiamy Czytelnikowi kolejny, czwarty tom wydawnictwa
R oczników c z y li K ronik Jana
D ługosza
przygotowany w sytuacji o w iele pomyślniejszej od te j, która była przy opracowywaniu tom u
trzeciego. Bowiem zostały ju ż ustalone i roczna dotacja Oddziału Krakowskiego P A N , i subwencja
Rektora U niw ersytetu Jagiellońskiego na prace przygotowawcze, dzięki życzliwem u poparciu Pre­
zesa Oddziału P A N w Krakowie prof. dra M ariana M ięsow!cza i sekretarza generalnego tegoż
oddziału prof. dra Jerzego Litw iniszyna oraz prof. dra Mieczysława Klimaszewskiego, rektora
Uniw ersytetu Jagiellońskiego.
Niniejszy tom obejm uje lata 1 2 4 1 -1 2 9 9 (ks. V II i V III), kończy zatem w iek X I I I . Podział na
księgi jest tu bardzo nierów ny, bow iem księga V II I, najkrótsza w całym dziele D ługosza, obejm uje
tylko 4 la ta : tj. panowanie Przem yśla I I wielkopolskiego jako króla Polski i początki działalności
księcia W ładysław a Łokietka. Największe zainteresowanie m uszą tu budzić niew ątpliw ie obszerne
opisy 3 najazdów tatarskich w X I I I w ., w szczególności pierwszego w 1241 r . D ługosz jest pierwszym
naszym historykiem , który ten najazd wraz ze sławną bitw ą pod Legnicą szeroko opisał uwzględniając
również przejście Tatarów przez M oraw y i ich napad n a W ę g ry . Stąd bitw ę pod Legnicą wielo­
krotnie rekonstruowali i dawniejsi, i współcześni historycy, z braku źródeł narracyjnych, właśnie
na podstawie tego późnego opisu Długosza — opartego może n a zaginionej kronice dominikań­
skiej, pisanej współcześnie, m ożliw ie gdzieś na pograniczu Śląska. Także ciężkie losy W ęgier w latach
1 2 4 1 -1 2 4 2 po raz pierwszy zostały opisane w polskim kronikarstwie przez Długosza na podstawie
współczesnej kroniki Tom asza ze Splitu. D ru gim m om entem zasługującym na uw agę jest wyraźne
u D ługosza zrozum ienie tendencji zjednoczeniowych w Polsce X I I I w ieku, przejawiające się cieka­
w ym i uw agam i n a tem at książąt śląskich i ich roli oraz podkreślenie ważności koronacji i paro­
miesięcznych rządów króla Przem yśla I I . Księga V II zawiera też opis podboju ziem pruskich przez
Krzyżaków i początku wojen Zakonu z L itw ą — dalej najazd Jaćwingów, problem y Rusi H alickiej,
nowe zagadnienie agresji brandenburskiej od granicy zachodniej — a przede wszystkim daje nie­
porównany obraz rozdrobnienia dzielnicowego i walk oraz układów książąt o władzę i ziem ię.
Należy podkreślić, że poważnie zm ieniła się baza źródłowa, którą dysponował D ługosz, zważywszy, że
w ciągu X I I I w . kończą się te roczniki i kroniki, z których korzystał począwszy od księgi I . A więc dodzie-
jów W ielkopolski—
Kronika wielkopolska
kończy s:ę na roku 1273, Rocznik kapituły gnieźnieńskiej —
na roku 1247, Rocznik kapituły poznańskiej na roku 1273 (z w yjątkiem 6 obszernych notat aż do

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin