Ewa Pisula_Małe dziecko z autyzmem.pdf

(5565 KB) Pobierz
Ewa Pisula
Mate dziecko
z autyzmem
GWP
GDAŃSKIE
WYDAWNICTWO PSYCHOLOGICZNE
Gdańsk 2005
Recenzje wydawnicze:
prof. Irena Obuchowska
prof. Marina Zalewska
Copyright © 2005 for the Polish edition by Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot
Wydanie publikacji dofinansował Komitet Badań Naukowych oraz Wydział Psychologii
Uniwersytetu Warszawskiego z funduszy przeznaczonych na Badania Statutowe.
Wszystkie prawa zastrzeżone.
Książka ani żadna jej część nie może być przedrukowywana
ani w żaden inny sposób reprodukowana lub odczytywana
w środkach masowego przekazu bez pisemnej zgody
Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego.
Wydanie pierwsze
Edytor: Anna Świtaj ska
Redaktor prowadzący: Sylwia Kot
Redakcja polonistyczna: Bogumiła Cirocka
Korekta: Tadeusz Dąbrowski
Skład: Piotr Geisler
Projekt okładki: Agnieszka Wójkowska
Zdjęcie na okładce: © DigiTouch
/x
•"- '
f \
'
Wskazówki dla bibliotekarzy:
1/ psychologia rozwojowa 2 / psychologia kliniczna 3 / terapia
ISBN 83-89574-87-X
Druk: Drukarnia Naukowo-Techniczna S.A.
ul. Mińska 65, 03-828 Warszawa
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne sp. z o.o.
ul. Bema 4/1 a, 81-753 Sopot, tel./fax 058/551-61-04, 551-11-01
e-mail: gwp@gwp.pl
http ://www. gwp. pł
Spis treści
Przedmowa do serii
Wstęp
1. Czym jest autyzm?
Zmiany w sposobie rozumienia, na czym polega autyzm
Zróżnicowanie populacji osób dotkniętych autyzmem
Częstość występowania autyzmu
Autyzm i pleć
Przyczyny autyzmu
2. Autyzm u małego dziecka
Przebieg wczesnego rozwoju - opóźnienie lub regres
Rozwój społeczny
Komunikacja
Sztywność w zachowaniu i zainteresowaniach
Rozwój poznawczy
Rozwój ruchowy
Poziom aktywności, odbiór i przetwarzanie stymulacji
Dynamika rozwoju i prognozy rozwojowe
3. Rozpoznawanie autyzmu u małych dzieci
Kiedy autyzm jest rozpoznawany?
Przyczyny trudności w rozpoznawaniu autyzmu
Oznaki autyzmu w pierwszym i drugim roku życia dziecka
Czy można tramie rozpoznać autyzm u dwulatka?
4.
Diagnoza autyzmu
Aktualne kryteria diagnostyczne
Problemy związane z różnicowaniem autyzmu i innych zaburzeń
Wybrane metody i narzędzia diagnostyczne
Wywiad z rodzicami
Skale obserwacji zachowania
Ocena potrzeb edukacyjnych dzieci z autyzmem
Badania przesiewowe pod kątem autyzmu
Przekazywanie diagnozy rodzicom
5. Z a b a w a u dzieci z a u t y z m e m
Zabawa jako przejaw aktywności społecznej
Rozwój zabawy u dzieci z autyzmem
Wspieranie aktywności związanej z zabawą
9
11
13
13
16
19
20
22
29
29
32
34
39
44
50
53
58
61
61
64
66
70
73
73
76
80
81
84
87
88
92
101
101
104
109
8
MAŁE DZIECKO Z AUTYZMEM
6. Terapia małych dzieci z autyzmem
Podejście behawioralne i rozwojowe
Skuteczność wcześnie podejmowanej interwencji
Cele i cechy dobrej wczesnej interwencji wobec dzieci z autyzmem
Kadra pracująca z dziećmi z autyzmem
7. Rodzice w terapii małego dziecka z autyzmem
Jak rodzice spostrzegają rozwój małego dziecka z autyzmem?
Rodzice jako terapeuci
Podsumowanie
Aneks
Bibliografia
Indeks nazwisk
Indeks rzeczowy
113
115
119
122
127
131
131
136
139
143
147
165
169
Wstęp
Od opisania autyzmu jako jednostki chorobowej minęło już ponad 60 lat.
W tym czasie zmieniał się sposób definiowania tego zaburzenia, a także kry­
teria jego rozpoznawania oraz metody stosowane w terapii. Dzisiaj, dzięki
licznym przeprowadzonym w tym obszarze badaniom, wiemy już o autyzmie
dużo. Wciąż jednak istnieją niejasności, które sprawiają, że zjawisko to stano­
wi zagadkę, a stosowane metody pomagania nie przynoszą efektów na miarę
oczekiwań.
Powszechna jest opinia, że autyzm należy do zaburzeń, których kryteria
diagnostyczne zostały stosunkowo dobrze określone. A jednak sposób, w jaki
dzisiaj się go definiuje, świadczy o tym, że wiedza na temat tego problemu
w dużej mierze daje się sprowadzić do zewnętrznych oznak - symptomów wi­
docznych w zachowaniu osób dotkniętych tym zaburzeniem. Przyczyny ich
nietypowego zachowania pozostają w sferze przypuszczeń i poszukiwań.
Autyzm to całościowe, rozległe zaburzenie rozwoju. Wpływa ono na prze­
bieg różnych procesów i znacznie ogranicza możliwości samodzielnego, nie­
zależnego od opieki innych ludzi życia. Wczesne wykrywanie tego zaburzenia
oraz j a k najszybsze otoczenie pomocą dzieci cierpiących z jego powodu może
zasadniczo zmieniać ich życiowe szanse. Postawiona wcześnie diagnoza
umożliwia nie tylko podjęcie w optymalnym czasie działań wobec dziecka,
ale także otoczenie opieką całej jego rodziny. Sprzyja to redukowaniu stresu
i obciążeń związanych z trwaniem przez rodziców w niepewności i z ich bez­
radnością.
Na rozwój człowieka wpływa wiele rozmaitych czynników. Stopień ciężko­
ści i istota zaburzeń, a także przebieg rozwoju dziecka z autyzmem pozostają
w związku ze współdziałaniem szeroko rozumianych warunków środowisko­
wych i - konstytucjonalnie uwarunkowanej - podatności na działanie poten­
cjalnie patogennych zjawisk. Kombinacja tych czynników jest u każdej osoby
inna. Dlatego też te same metody terapeutyczne nie przynoszą jednakowych
rezultatów u wszystkich. Niektóre dzieci korzystają z nich w pełni i czynią
ogromne postępy. Inne potrzebują znacznie więcej czasu, a osiągane przez nie
sukcesy są mniejsze. Jednak jeśli terapia jest dostosowana do potrzeb dziec­
ka, to na pewno przyniesie mu ona ogromne korzyści i zasadniczo zmieni je­
go sytuację.
Coraz częściej obserwujemy, że wczesne rozpoczęcie terapii sprzyja osią­
ganiu rezultatów przekraczających czasem najśmielsze oczekiwania. Dzięki
plastyczności mózgu w początkowym okresie życia dziecka można skutecznie

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin