Historia_sztuki_dla_bystrzakow_hisztu.pdf

(270 KB) Pobierz
Historia sztuki dla bystrzaków
Autor: Jesse Bryant Wilder
T³umaczenie: Marcin Machnik, Katarzyna Sapeta
ISBN: 978-83-246-1855-2
Tytu³ orygina³u: Art History For Dummies
Format: 180x235, stron: 512
Sama sztuka, ¿adnych sztuczek
Czy wiesz, ¿e gwa³towny charakter Carravagia kosztowa³ go ¿ycie? Czy s³ysza³eœ
o tym, ¿e za póŸne rzeŸby Augusta Rodina oskar¿ano o pornografiê? ¯ycie wielkich
artystów, wci¹gniête w wir historii, odcisnê³o trwa³e piêtno na ich sztuce. Sztuka jest
wszêdzie wokó³ nas. Nawet wroc³awski dworzec têtni histori¹ — jego g³ówna fasada
zbudowana jest w stylu angielskiego neogotyku. Ile¿ tajemnic kryj¹ te obrazy, rzeŸby
i budowle…
Jednych fascynuj¹ naskalne malowid³a sprzed tysiêcy lat, innych religijna sztuka
œredniowiecza; s¹ i tacy, których poruszaj¹ wy³¹cznie wspó³czeœni artyœci, operuj¹cy
nowoczesnymi technologiami. Sztuka to nieprzebrane Ÿród³o wiedzy o nas samych
i historii rodzaju ludzkiego, zaklête w piêknych przedmiotach. A Ty, czego w niej
szukasz dla siebie?
• G³ówne okresy i nurty w historii sztuki.
• Tajemnice staro¿ytnych mistrzów.
• Twarde œredniowieczne kanony.
• Wp³yw rewolucji przemys³owej.
• Sztuka XX wieku i nowe perspektywy.
Ponadto znajdziesz tu dekalogi: 10 muzeów, które musisz odwiedziæ, 10 wspania³ych
ksi¹¿ek napisanych przez s³ynnych artystów, 10 sposobów malowania,
które zmieni³y œwiat.
DODATEK SPECJALNY: Chronologia historii sztuki
Spis tre ci
O autorze ........................................................................................................................... 17
PodziÚkowania od autora .................................................................................................. 19
WstÚp ................................................................................................................................ 21
O ksiÈ ce ................................................................................................................................ 22
Konwencje zastosowane w ksiÈ ce ....................................................................................... 22
Czego nie czytaÊ .................................................................................................................... 22
Naiwne zaïo enia .................................................................................................................. 23
Jak podzielona jest ksiÈ ka .................................................................................................... 23
CzÚ Ê I: Historia ludzko ci w zwierciadle — wstÚp do historii sztuki .......................... 23
CzÚ Ê II: Z jaskini do Koloseum — sztuka staro ytna ................................................... 24
CzÚ Ê III: Sztuka po upadku Rzymu — lata 500 – 1760 n.e. ......................................... 24
CzÚ Ê IV: Rewolucja przemysïowa i degradacja sztuki — lata 1760 – 1900 .................... 24
CzÚ Ê V: Sztuka XX wieku i nowe perspektywy ............................................................. 25
CzÚ Ê VI: Dekalogi ............................................................................................................ 25
Dodatek ............................................................................................................................. 26
Ikony u yte w ksiÈ ce ........................................................................................................... 26
Co dalej .................................................................................................................................. 27
CzÚ Ê I: Historia ludzko ci w zwierciadle
— wstÚp do historii sztuki .............................29
Rozdziaï 1: Artystyczna podró w czasie ........................................................................... 31
Dlaczego warto wracaÊ do starych dziejów? ........................................................................ 32
Czy upadek Rzymu pogrÈ yï sztukÚ, czy tylko zmieniï jej kierunek? ............................... 32
Co napÚdzaïo machinÚ sztuki w dobie rewolucji przemysïowej? ...................................... 33
¥wiat wspóïczesny w rozbitym zwierciadle ......................................................................... 35
Rozdziaï 2: Cel i znaczenie sztuki ...................................................................................... 37
Co artysta miaï na my li ....................................................................................................... 37
Religia, rytuaï i mitologia ................................................................................................. 38
Polityka i propaganda ........................................................................................................ 38
Mecenat, czyli malowanie na Èdanie .............................................................................. 39
Wïasne wizje ...................................................................................................................... 39
6
Historia sztuki dla bystrzaków
Jak analizowaÊ kompozycjÚ ................................................................................................... 40
Ukïad ................................................................................................................................. 40
Rytm ................................................................................................................................... 40
Równowaga ....................................................................................................................... 40
Kontrast .............................................................................................................................. 41
Emfaza (nacisk) ................................................................................................................. 41
Jak rozszyfrowaÊ znaczenie ................................................................................................... 42
ABC narracji wizualnej ..................................................................................................... 42
ZrozumieÊ symbol ............................................................................................................ 43
Rozdziaï 3: Gïówne okresy i nurty w historii sztuki ..........................................................45
Ró nica pomiÚdzy okresem a nurtem w sztuce .................................................................. 45
Nurty w sztuce .................................................................................................................. 45
Okresy w sztuce ................................................................................................................ 46
PrzeglÈd gïównych okresów w historii sztuki ..................................................................... 46
Sztuka prehistoryczna (35 000 r. p.n.e. – 2500 r. p.n.e.) ................................................. 47
Sztuka staro ytnej Mezopotamii (3500 r. p.n.e. – 500 r. p.n.e.) ..................................... 47
Sztuka staro ytnego Egiptu (3100 r. p.n.e. – 500 r. p.n.e.) ............................................. 48
Sztuka minojska, staro ytnej Grecji i hellenistyczna ...................................................... 48
Sztuka etruska i rzymska ................................................................................................... 49
Sztuka bizantyjska i sztuka islamu .................................................................................... 49
Sztuka redniowieczna (500 r. n.e. – 1400 r. n.e.) ........................................................... 50
Sztuka renesansu ............................................................................................................... 50
Sztuka baroku i rokoko ..................................................................................................... 51
Neoklasycyzm i romantyzm ............................................................................................. 52
PrzeglÈd gïównych nurtów w historii sztuki ....................................................................... 52
Realizm (lata 40. XIX wieku – lata 80. XIX wieku) ......................................................... 53
Prerafaelici (1848 – lata 90. XIX wieku) i Arts and Crafts Movement
(lata 50. XIX wieku – lata 30. XX wieku) ........................................................................ 53
Impresjonizm (1869 – pó ne lata 80. XIX wieku) .......................................................... 53
Postimpresjonizm (1886 – 1892) ..................................................................................... 53
Fowizm i ekspresjonizm ................................................................................................... 54
Kubizm i futuryzm ............................................................................................................ 54
Dadaizm i surrealizm ........................................................................................................ 55
Suprematyzm, konstruktywizm i De Stijl — abstrakcjonizm ........................................ 55
Ekspresjonizm abstrakcyjny (1946 – lata 50. XX wieku) ................................................ 56
Pop art (lata 60. XX wieku) ............................................................................................... 56
Sztuka konceptualna, performance i sztuka feministyczna
(pó ne lata 60. XX wieku – lata 70. XX wieku) ............................................................ 57
Postmodernizm (1970 – ) ................................................................................................. 57
Spis tre ci
7
CzÚ Ê II: Z jaskini do Koloseum
— sztuka staro ytna ...................................59
Rozdziaï 4: Magiczne sztuczki my liwych i halucynacje artystów .................................... 61
Sekretne malowanie w zaciszu jaskini ................................................................................. 62
Polowanie na cianie ......................................................................................................... 62
Szaleñstwa szamana z pÚdzlem w rÚku ............................................................................ 63
Flirt z boginiÈ pïodno ci ....................................................................................................... 65
O Stonehenge, menhirach i architekturze neolitu .............................................................. 66
Çatal Höyük i Skara Brae, czyli jak mieszkano w neolicie ............................................. 66
Tajemnica megalitów i menhirów ................................................................................... 67
Rozdziaï 5: Zmienni bogowie, sztuka wojenna i narodziny pisma
— sztuka staro ytnej Mezopotamii .................................................................... 69
PnÈc siÚ ku niebu — architektura sumeryjska ..................................................................... 71
Zygzakiem do nieba — ziggurat ...................................................................................... 71
Wie a Babel ....................................................................................................................... 72
Rzut oka na rze biarstwo sumeryjskie ................................................................................. 72
Oddawanie czci wyrze bionym postaciom ..................................................................... 73
Zapatrzeni w boga — posÈ ki w wiÈtyni Abu ................................................................ 73
GrajÈc na lirze damy Puabi ................................................................................................... 74
Sztandar z Ur ........................................................................................................................ 76
¥ladami kamiennych wojowników — sztuka akadyjska ..................................................... 78
Wyryte w kamieniu — Kodeks Hammurabiego ................................................................. 78
Odkrywanie sekretów sztuki asyryjskiej .............................................................................. 80
Dziecko Babilonu — pañstwo nowobabiloñskie ................................................................ 81
Rozdziaï 6: JednÈ nogÈ w grobowcu — sztuka staro ytnego Egiptu ............................... 83
Staro ytny Egipt w piguïce ................................................................................................... 84
Paleta Narmera i zjednoczenie Egiptu ................................................................................. 85
Styl egipski ............................................................................................................................. 89
Architektura okresu Starego Pañstwa .................................................................................. 89
Okres przej ciowy i realizm ¥redniego Pañstwa ................................................................. 93
Sztuka Nowego Pañstwa ...................................................................................................... 94
Echnaton i egipskie warto ci rodzinne ............................................................................ 95
Skarby z grobowca Tutanchamona .................................................................................. 96
PodziwiajÈc najpiÚkniejszÈ na wiecie martwÈ kobietÚ ................................................... 97
CzytajÈc KsiÚgÚ Umarïych ............................................................................................... 97
Rze ba zbyt wielka, eby o niej zapomnieÊ ..................................................................... 99
8
Historia sztuki dla bystrzaków
Rozdziaï 7: Sztuka grecka, olimpijskie ego i wynalazcy nowoczesno ci ........................101
Minojczycy, czyli boginie o ciele wÚ a, minotaury i akrobacje z bykami ........................ 102
Rze ba grecka — od surowej symetrii do delikatnej równowagi ..................................... 105
Od kurosów do posÈgu efeba dïuta Kritiosa .................................................................. 105
Rze biarze staro ytni okresu klasycznego: Poliklet, Myron i Fidiasz .............................. 108
Rze ba z IV wieku p.n.e. ................................................................................................. 111
Greckie malarstwo wazowe ................................................................................................ 112
Uproszczone przedstawianie postaci — styl geometryczny ......................................... 112
Styl czarnofigurowy i czerwonofigurowy ...................................................................... 113
BïÈdzÈc w ród ruin — architektura staro ytnej Grecji ..................................................... 114
Grecja bez granic — hellenizm .......................................................................................... 116
Rozdziaï 8: Sztuka etruska i rzymska — powtórka z Grecji ............................................121
Tajemniczy Etruskowie ...................................................................................................... 121
Kiedy wiÈtynia staje siÚ grobowcem — wpïywy greckie ............................................. 122
U miech wyryty w skale, czyli wiecznie szczÚ liwi Etruskowie .................................. 122
Upadek Republiki Rzymskiej ............................................................................................. 123
Sztuka jako zwierciadïo — rzymski realizm i rze bione portrety republikanów ........ 125
Realizm w malarstwie ..................................................................................................... 128
Mozaika rzymska ............................................................................................................. 130
Architektura rzymska — poïÈczenie stylu greckiego i etruskiego .................................... 131
CzÚ Ê III: Sztuka po upadku Rzymu
— lata 500 – 1760 n.e. .......................... 137
Rozdziaï 9: Kult obrazów a sztuka wczesnochrze cijañska, bizantyjska i islamska .......139
Powstanie Konstantynopola ................................................................................................ 139
Chrystianizacja Rzymu ................................................................................................... 140
Po upadku — podziaïy i rozïamy ................................................................................... 140
Sztuka wczesnochrze cijañska na Zachodzie ..................................................................... 141
Sztuka bizantyjska osiÈga wietno Ê godnÈ cesarstwa ........................................................ 143
Architektura czasów Justyniana Pierwszego i wczesnobizantyjska .............................. 144
Niezwykïe mozaiki — sztuka ukïadania ........................................................................ 146
Ikony i ikonoklazm ......................................................................................................... 150
Sztuka islamu — przez architekturÚ do Boga .................................................................... 153
Wielki Meczet w Kordowie ............................................................................................ 154
Ol niewajÈca Alhambra ................................................................................................... 155
¥wiÈtynia miïo ci — Tad Mahal .................................................................................. 157
Rozdziaï 10: Mistycy, rabusie i rÚkopisy — sztuka redniowiecza ................................159
Irlandzki promieñ wiatïa — iluminowane rÚkopisy ........................................................ 160
KsiÚga z Kells, Ewangeliarz z Lindisfarne i inne rÚkopisy ............................................ 161
Drolleries — zabawny styl .............................................................................................. 162

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin