Biologia_dla_bystrzakow_Wydanie_II_bioby2.pdf

(995 KB) Pobierz
Tytuł oryginału: Biology For Dummies, 2nd Edition
Tłumaczenie: Krzysztof Sawka
ISBN: 978-83-283-2812-9
Original English language edition Copyright © 2010 by John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey
All rights reserved including the right of reproduction in whole or in part in any form.
This translation published by arrangement with John Wiley & Sons, Inc.
Oryginalne angielskie wydanie Copyright © 2010 by John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey
Wszelkie prawa, włączając prawo do reprodukcji całości lub części w jakiejkolwiek formie,
zarezerwowane. Tłumaczenie opublikowane na mocy porozumienia z John Wiley & Sons, Inc.
Translation copyright © 2017 by Helion S.A.
Wiley, the Wiley Publishing logo, For Dummies, Dla Bystrzaków, the Dummies Man logo, A Reference for
the Rest of Us!, The Dummies Way, Dummies Daily, The Fun and Easy Way, Dummies.com, Making
Everything Easier, and related trade dress are trademarks or registered trademarks of John Wiley & Sons,
Inc. and/ or its affiliates in the United States and other countries, and may not be used without written
permission. All other trademarks are the property of their respective owners. Wiley Publishing, Inc., is not
associated with any product or vendor mentioned in this book.
Wiley, the Wiley Publishing logo, For Dummies, Dla Bystrzaków, the Dummies Man logo, A Reference for
the Rest of Us!, The Dummies Way, Dummies Daily, The Fun and Easy Way, Dummies.com, Making
Everything Easier, i związana z tym szata graficzna są markami handlowymi John Wiley and Sons, Inc.
i/lub firm stowarzyszonych w Stanach Zjednoczonych i/lub innych krajach. Wykorzystywane na podstawie
licencji.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej
publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną,
fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje
naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich
właścicieli.
Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były
kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane
z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie
ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji
zawartych w książce.
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://septem.pl/user/opinie/bioby2
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63
e-mail:
septem@septem.pl
WWW:
http://septem.pl
(księgarnia internetowa, katalog książek)
Printed in Poland.
Kup książkę
Poleć książkę
Oceń książkę
Księgarnia internetowa
Lubię to! » Nasza społeczność
Spis treści
O autorkach ...................................................................................................................15
Podziękowania od autorki .............................................................................................17
Wstęp ............................................................................................................................19
O książce .........................................................................................................................................19
Konwencje zastosowane w książce ......................................................................................................20
Czego nie czytać ...............................................................................................................................20
Naiwne założenia ..............................................................................................................................20
Jak podzielona jest książka .................................................................................................................21
Część I: Podstawy biologii ............................................................................................................21
Część II: Rozmnażanie komórek i genetyka
porozmawiajmy o seksie, skarbie ...............................21
Część III: To malutki,
ściśle
zintegrowany
świat
..............................................................................22
Część IV: Obfitość układów. Budowa i funkcje organizmów zwierzęcych .........................................22
Część V: Niełatwo być zielonym. Budowa i fizjologia roślin ............................................................22
Część VI: Dekalogi ......................................................................................................................22
Ikony użyte w książce .........................................................................................................................23
Co dalej ...........................................................................................................................................23
Część I: Podstawy biologii ...................................... 25
Rozdział 1: Zgłębianie
świata
ożywionego ....................................................................27
Wszystko rozpoczyna się od komórki ..................................................................................................27
Życie
rodzi
życie
rozmnażanie i genetyka .......................................................................................28
Poszukiwanie związku pomiędzy ekosystemem a ewolucją ....................................................................29
Zaprzyjaźnienie się z anatomią i fizjologią zwierząt .............................................................................29
Porównanie roślin do ludzi ................................................................................................................30
Rozdział 2: Metody badania
życia
..................................................................................31
Żywe
organizmy
dlaczego naukowcy się nimi zajmują oraz jak są definiowane ..................................31
Poznawanie
świata
za pomocą obserwacji ...........................................................................................33
Wprowadzenie do metody naukowej ..............................................................................................34
Planowanie eksperymentu .............................................................................................................36
Nauka jako
źródło
nieustannej wymiany nowych pomysłów ..................................................................39
Kup książkę
Poleć książkę
6
Biologia dla bystrzaków
Wyszukiwanie informacji naukowych ..................................................................................................40
Dzienniki
nie tylko do zapisywania snów ...................................................................................40
Podręczniki
podstawa dla ucznia ..............................................................................................41
Prasa popularna
nie zawsze rzetelna .........................................................................................41
Internet
bogactwo informacji, ale nie zawsze dobrych ..................................................................42
Rozdział 3: Chemia
życia
.............................................................................................. 43
Co z tą materią? ...............................................................................................................................43
Różnice pomiędzy atomami, pierwiastkami i izotopami ........................................................................44
Wy„Bohr”ne atomy ......................................................................................................................44
Elementarność pierwiastków ..........................................................................................................46
I zostały izotopy ............................................................................................................................47
Cząsteczki, związki chemiczne i wiązania ............................................................................................47
Kwasy i zasady (to nie nazwa zespołu heavymetalowego) .....................................................................48
„Ph”enomen skali pH ..................................................................................................................49
Bufoniaste roztwory buforowe ........................................................................................................50
Cząsteczki organiczne
podstawa
życia
............................................................................................51
Dostarczanie energii
węglowodany ............................................................................................51
Życie
staje się faktem
białka .....................................................................................................54
Rysowanie mapy komórki
kwasy nukleinowe ..............................................................................56
Zapas budulca, energii i nie tylko
lipidy ....................................................................................58
Rozdział 4:
Żywa
komórka ............................................................................................ 61
Podstawowe informacje o komórkach ..................................................................................................61
Rzut okiem na prokarionty .................................................................................................................63
Budowa komórki eukariotycznej .........................................................................................................64
Komórki i organelle
to nie jest kolejny zespół gospelowy ..................................................................66
Jak zachować spójność
błona komórkowa ...................................................................................66
Podpora komórki
cytoszkielet ...................................................................................................70
Sterowanie przedstawieniem
jądro ............................................................................................70
Biosynteza białek
rybosomy ......................................................................................................71
Fabryka we wnętrzu komórki
siateczka
śródplazmatyczna
...........................................................71
Przygotowanie produktów do wysyłki
aparat Golgiego ...............................................................71
Sprzątanie bałaganu
lizosomy ...................................................................................................72
Niszczenie toksyn
peroksysomy .................................................................................................72
Zapewnianie energii w stylu ATP
mitochondria .......................................................................72
Przetwarzanie energii
chloroplasty ............................................................................................73
Przedstawiamy enzymy
rozruszniki reakcji chemicznych ..................................................................73
Pozostają takie same… .................................................................................................................74
…przy jednoczesnym obniżeniu energii aktywacji ............................................................................75
Odrobina pomocy od kofaktorów i koenzymów ...............................................................................75
Regulacja działania enzymów poprzez ujemne sprzężenie zwrotne ...................................................76
Kup książkę
Poleć książkę
Spis treści
Rozdział 5: Pozyskiwanie energii .................................................................................77
Po co nam energia? ...........................................................................................................................77
Reguły rządzące energią ................................................................................................................78
Metabolizowanie cząsteczek ..........................................................................................................78
Przenoszenie energii za pomocą ATP ...........................................................................................79
Żywność
jako
źródło
materii i energii .............................................................................................80
Zdobywanie
żywności
kontra wytwarzanie własnej ..........................................................................80
Fotosynteza, czyli jak przyrządzić jedzenie ze
światła
słonecznego, dwutlenku węgla i wody ....................82
Przekształcanie energii pochodzącej z fundamentalnego
źródła
zasilania ...........................................83
Łączenie
materii i energii ..............................................................................................................84
Oddychanie komórkowe, czyli jak za pomocą tlenu przekształcić jedzenie w energię ...............................84
Rozkład składników pokarmowych .................................................................................................85
Przenoszenie energii na cząsteczkę ATP .......................................................................................87
Energia a Twoje ciało .......................................................................................................................88
7
Część II: Rozmnażanie komórek i genetyka
porozmawiajmy o seksie, skarbie ........................ 91
Rozdział 6: Dziel, aby rządzić
podziały komórkowe ..................................................93
Rozmnażanie
nieprzerwany ciąg istnienia ......................................................................................93
Podstawy replikacji DNA .................................................................................................................94
Podział komórki
odchodzi stare, przychodzi nowe ..........................................................................97
Interfaza
wprowadzanie porządku .............................................................................................98
Mitoza
jedno dla ciebie i jedno dla ciebie ................................................................................100
Mejoza
bez niej nie byłoby seksu, skarbie ................................................................................102
Rozmnażanie płciowe a różnorodność genetyczna ..............................................................................106
Mutacje .....................................................................................................................................106
Crossing-over .............................................................................................................................107
Niezależna segregacja chromosomów ...........................................................................................107
Zapłodnienie .............................................................................................................................107
Nierozdzielność chromosomów ....................................................................................................108
Różowe i niebieskie chromosomy .................................................................................................109
Rozdział 7: Mendel byłby dumny
wprowadzenie do genetyki ................................111
Kilka słów o Twojej wyjątkowości
dziedziczone cechy oraz czynniki wpływające na dziedziczność ....111
Klasztory i groch
prawa dziedziczenia Mendla .............................................................................112
Uzyskiwanie czystych linii macierzystych ......................................................................................113
Analiza pokoleń F1 i F2 .............................................................................................................113
Interpretacja wyników uzyskanych przez Mendla ..........................................................................114
Mały słownik terminologii genetycznej ..............................................................................................114
Rozwiązywanie genetycznych krzyżówek ...........................................................................................116
Analiza cech u człowieka .................................................................................................................117
Rysowanie drzewa przodków .......................................................................................................118
Analiza różnych scenariuszy dziedziczenia ...................................................................................120
Wnioski dotyczące cech ...............................................................................................................121
Kup książkę
Poleć książkę
Zgłoś jeśli naruszono regulamin