Historyczne Bitwy 212 - Chojnice 1454, Świecino 1462, Bernard Nowaczyk.pdf

(4399 KB) Pobierz
HISTORYCZNE BITWY
BERNARD NOWACZYK
CHOJNICE 1454
ŚWIECINO 1462
BELLONA
WARSZAWA
Zapraszamy na strony
www.bellona.pl,www.ksiegamia.bellona.pl
Nasz adres: Bellona Spółka Akcyjna
ul. Bema 87
01-233 Warszawa
Dział Wysyłki tel.: 22 457 03 02,22 457 03 06,22 457 03 78
faks 22 652 27 01
Internet: www.bellona.pl
e-mail: biuro@bellona.pl
Mapy na podstawie publikacji
A. Michałek,
Wyprawy krzyżowe. Husyci,
Warszawa 2004
Ilustracja na okładce: Łukasz Mieszkowski
Redaktor prowadzący: Zofia Gawryś
Redaktor techniczny: Beata Jankowska
Korekta: Anna Olszowska
© Copyright by Bernard Nowaczyk, Warszawa 2012
© Copyright by Bellona Spółka Akcyjna, Warszawa 2012
ISBN 978-83-11-12337-3
Druk i oprawa:
Wojskowa Drukarnia w Łodzi Sp. z o.o.
90-520 Łódź, ul. Gdańska 130
WSTĘP
Wojna trzynastoletnia, najdłuższa ze średniowiecznych
batalii, jakie toczyło państwo polskie, nie była wojną bły­
skotliwych zwycięstw, nie wyłoniła wybitnych dowódców
na miarę Tarnowskiego, Chodkiewicza, Żółkiewskiego czy
Sobieskiego. Nie była też znacząca w historii ówczesnej
Europy. Była to jednak wojna o bardzo dużym znaczeniu dla
Polski, co prawda lokalnym, ale w perspektywie rzutująca
na dzieje środkowej Europy. Na polach bitew tej wojny nie
walczyły liczne armie, a wyniki starć i potyczek nie od razu
wpływały na końcowy jej wynik.
Trudno jest pisać o jej wybranych epizodach bez stosow­
nego wprowadzenia wyjaśniającego, skąd w środku Europy
pojawił się zakon rycerski, którego pierwotnym przeznacze-
niem była walka w obronie Ziemi Świętej. Wybrzeża Morza
Bałtyckiego dzieli wszak od Palestyny duża odległość. Dlatego
też chcę przedstawić krótki rys historyczny Zakonu Najświęt­
szej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, jego
genezę i dzieje przed przybyciem na tereny Polski.
Należy też wyjaśnić, dlaczego podjąłem się opisania
właśnie tych bitew: największej ze średniowiecznych klęsk
wojska polskiego i w końcu skromnego, jeśli porównać je
z innymi bitwami rozgrywanymi w średniowiecznej Euro­
pie, zwycięstwa.
Pierwsza z bitew — pod Chojnicami — wykazała ana­
chronizm polskiej wojskowości, pewnego rodzaju zastój.
8
Mimo że strona polska poniosła tam klęskę, to właśnie ona
przyczyniła się do zmiany doktryny wojennej Polski. Bitwa
ta także zadecydowała o długotrwałości wojny. Zwycięstwo
krzyżackie umożliwiło zakonowi odbudowanie na kilka
lat panowania na dużej przestrzeni ich państwa, wpłynęło
deprymująco na postawy tych jego poddanych, którzy nie
byli jeszcze w pełni zdecydowani, którą stronę poprzeć.
I tylko pełna determinacja przeważającej części społeczeń­
stwa zamieszkującego tereny państwa zakonnego, zarówno
szlachty o różnej narodowości, co nie miało wpływu na
jej postawę (byli to potomkowie pierwotnych, prawie już
wytępionych mieszkańców tych ziem — Prusów, Słowian
Pomorskich i, co ma symboliczne znaczenie, Niemców),
jak i mieszczaństwa, głównie wywodzącego się z osadni­
ków pochodzenia niemieckiego (wrogą postawę przeciwko
Polsce częściej prezentowali Słowianie z pochodzenia),
umożliwiała przezwyciężenie kryzysu.
Druga z tych bitew — Świecino — to pozornie nic
nieznaczący epizod. Bitwa, w której uczestniczyło ponad
4000 żołnierzy, to w tej epoce niewiele. Gdyby znaczenie
bitew mierzyć liczbą walczących (a w konsekwencji liczbą
poległych), to na tle rozegranej czterdzieści parę lat wcze­
śniej bitwy pod Grunwaldem byłaby to potyczka. Ale tak
jak Chojnice wpłynęły na długotrwałość wojny, pokazały
słabość armii polskiej, tak Świecino zadecydowało o odwró­
ceniu sytuacji, o tym, że strona polska odzyskała inicjatywę,
zmusiła zakon do defensywy. I choć wojna trwała jeszcze
cztery lata, jej wynik był już w zasadzie przesądzony.
W podręcznikach historii wojna trzynastoletnia traktowa­
na jest dość pobieżnie, a wydarzenia, o których wspomina
się najczęściej, to klęska chojnicka, wykup Malborka i pokój
toruński; Świecino jest traktowane dość marginalnie.
Fundamentalnym dziełem traktującym o tej wojnie
jest książka prof. Mariana Biskupa,
Trzynastoletnia wojna

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin