Zadrzewianie wśródpolne 2010rok.pdf

(1449 KB) Pobierz
Zadrzewienia śródpolne
- ważny element tradycyjnego
rolnictwa na Żuławach Wiślanych
Autorzy:
Tekst i opisy zdjęć:
Jolanta Bulak
Sebastian Nowakowski
Wojciech Woch
Fotografie:
Wojciech Woch
Wydawca:
Zarząd Parku Krajobrazowego „Mierzeja Wiślana”
ul. Gdańska 2, 82–103 Stegna
tel./fax. 55 247 71 06
www.parkmierzeja.pl
e-mail: parkmierzeja@wp.pl
Skład i druk:
Przedsiębiorstwo prywatne „WiB” Piotr Winczewski
ul. Jana III Sobieskiego 14, 80–216 Gdańsk
tel./fax. 58 341 99 89
e-mail: wib1@wp.pl
2010 r.
Zadrzewienia śródpolne - ważny element
tradycyjnego rolnictwa na Żuławach Wiślanych
Intensywny rozwój technologiczny rolnictwa na przestrzeni ostatnich
dziesiątek lat spowodował drastyczne zmiany w większości agroekosystemów
naszego kraju. Uznając za wartości nadrzędne korzyści finansowe i maksyma-
lizację plonów zapomniano o pierwowzorze rolnictwa naturalnego, w którym
ogromną rolę odgrywało otoczenie pól uprawnych - różnego rodzaju zadrzewie-
nia i zakrzewienia, miedze, murawy, przydroża i drobne zbiorniki wodne itp.
Za wielkiego innowatora w dziedzinie zadrzewiania uważany jest generał
Dezydery Chłapowski, który w Wielkopolsce, począwszy od 1820 r., dokonał
zalesień śródpolnych na ok. 10 tys. ha. Pola uprawne podzielił na czworoboki,
które z trzech stron - od wschodu, zachodu i północy obsadzał pasami drzew.
Nadchodzi burza.
Młode pokolenie wierzb nad kwitnącym rzepakiem.
Zgodnie z jego przewidywaniami „dodrzewianie ziemi uprawnej”, jak nazwał
zalesienia, okazało się korzystne ze względów gospodarczych, przyrodniczych
i estetycznych. Pasy drzew chroniły grunty uprawne przed wiatrami i erozją.
Jednakże taki system panował już dużo wcześniej na Żuławach Wiślanych,
jako element tradycji rolniczych przybyłych tu w XVI wieku imigrantów ho-
Dojrzałe wierzby.
lenderskich i był konty-
nuowany aż do XX w.
Szpalery wierzb, nasa-
dzanych przez olędrów
i ich następców przy ro-
wach lub w postaci pa-
sów wiatrochronnych,
stanowiły nieodłączny
element krajobrazu żu-
ławskiego aż do II woj-
ny światowej.
W Polsce akcje za-
kładania
zadrzewień
śródpolnych praktyko-
wano szeroko również
„Nasze” wierzby mają już 2 lata.
w XX wieku. Jedną
z największych prowadzono m.in. w latach 1920-30. Podczas organizowanych
wówczas dni lasu i zadrzewień posadzono na obszarze II Rzeczypospolitej
ok. 5,5 mln. drzew, co stanowi ok. 1/3 dzisiejszych drzew w zadrzewieniach
(nie licząc topól). Działania te przerwała II wojna światowa, a powojenne
zmiany polityczne i nowy podział administracyjny kraju całkowicie zachwia-
ły dotychczasową strukturą regionu. Przerwana została wysoka kultura rolna
i specyficzna, lokalna
kultura wiejska, gdyż
powojenni osadnicy
pochodzili z zupełnie
różnych regionów kul-
turowych i rolniczych.
Minęło
kilkanaście
lat zanim nauczyli
się skutecznie gospo-
darować w trudnych
i specyficznych, żu-
ławskich warunkach.
Dużo szkód przynio-
sło też scalenie małych
Wierzby budzą się do życia.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin