Potomski Piotr - Generał broni Stanisław Maczek 1892-1994 (2012).pdf

(50070 KB) Pobierz

WOJSKOWE CENTRUM EDUKACJI OBYWATELSKIEJ

Warszawa 2012

Redakcja naukowa i dobór zdjęć:

Grzegorz Jasiński

Konsultacja tekstu:

Czesław Szafran

Korekta:

Teresa Sitkiewicz

Redakcja techniczna i skład:

Bożena Tomaszczuk

Projekt okładki i strony tytułowej:

Urszula Kubicz-Fik

Na okładce:

Generał Stanisław Maczek, portret autorstwa Stefana Garwatowskiego

z 1993 r., przechowywany w Muzeum Wojska Polskiego

Materiał ilustracyjny pochodzi ze zbiorów:

Autora, Wojskowego Biura Badań Historycznych Wojskowego Centrum Edukacji

Obywatelskiej, Narodowego Archiwum Cyfrowego (www.nac.gov.pl),

Muzeum Wojska Polskiego (www.muzeumwp.pl),

Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce (www.pilsudski.org)

ISBN 978-83-62345-77-9

Wydanie I

Publikacja nie jest przeznaczona do sprzedaży

Wydawca

Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej

00-909 Warszawa, ul. S. Banacha 2

www.wceo.wp.mil.pl

Spis treści

Wstęp .......................................................................................................5

Lata szkolne i młodość ..............................................................................7

W niepodległej Polsce .............................................................................22

We Francji 1939–1940 ............................................................................43

W Wielkiej Brytanii 1940–1944 ............................................................. 51

Na czele 1 Dywizji Pancernej w walkach na kontynencie ........................65

Epilog .................................................................................................. 107

Bibliografia selektywna ......................................................................... 113

Wstęp

Generał broni Stanisław Maczek to jeden z najwybitniejszych żołnierzy

polskich XX wieku. W jednej z opinii służbowych z połowy lat trzydziestych

napisano o nim:

Wielkie zalety charakteru i duża wartość moralna. Bardzo ener-

giczny, pełen inicjatyw. Oficer o gruntownej wiedzy wojskowej i doświadczeniu

liniowym. Samodzielny, szybki i śmiały w decyzji i wykonaniu. Umysł żywy, bystry

i jasny.

Obdarzony był przy tym niezwykłą charyzmą, która wespół z pozosta-

łymi cechami jego charakteru czyniła go doskonałym dowódcą potrafiącym

poprowadzić żołnierzy w bój nawet przeciw wielokrotnie liczniejszemu i lepiej

uzbrojonemu przeciwnikowi. Dał temu dowód we wrześniu 1939 r., umiejętnie

dowodząc 10 Brygadą Kawalerii, która dzięki temu skutecznie walczyła z prze-

ważającymi siłami pancernymi Wehrmachtu i – mimo ponoszonych strat –

do końca zachowała zdolność bojową. Dopiero wkroczenie Armii Czerwonej

ostatecznie spowodowało wyłączenie brygady z walki i skierowanie jej ku gra-

nicy węgierskiej. Również w walkach we Francji 1940 r. z wielkim kunsztem

dowodził 10 Brygadą Kawalerii Pancernej, potwierdzając wszystkie swoje zalety

wykazane w walkach niecały rok wcześniej w Polsce. Ukoronowaniem jego

wysiłku w II wojnie światowej były sukcesy dowodzonej przez niego 1 Dywizji

Pancernej w walkach na kontynencie w 1944 i 1945 r. Odegrała ona kluczową

rolę w bitwie pod Falaise, utrudniając odwrót niemieckiej 7 Armii i walnie

przyczyniając się do jej rozbicia. Następnie wzięła udział w pościgu za jej pozo-

stałościami przez północną Francję i Belgię, wyzwalając m.in. Ypres i Gandawę.

Jesienią dywizja toczyła zaś, uwieńczone sukcesem, ciężkie walki w Holandii

o Bredę i Moerdijk, by po kilkumiesięcznej przerwie operacyjnej wziąć udział

w ofensywie na zachodzie Niemiec, kończąc swój chwalebny szlak bojowy przy-

jęciem 5 maja 1945 r. kapitulacji bazy Kriegsmarine w Wilhelmshaven.

Znakomicie dowodząc w walce jednostkami zmotoryzowanymi i pan-

cernymi, był Stanisław Maczek również teoretykiem i organizatorem broni

pancernej. Potwierdził to, tworząc zręby polskich sił pancerno-motorowych

we Francji w latach 1939–1940, a także w Wielkiej Brytanii w latach

1940–1944. Na tle polskich wyższych dowódców wyróżniał się trafnym

odczytywaniem tendencji rozwoju sztuki wojennej, przewidując ogrom-

ną rolę w wojnie szybkich, zdolnych do głębokiego manewru wojsk zmo-

toryzowanych i pancernych.

Potomski Piotr - Generał broni Stanisław Maczek 1892-1994 (2012).pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: