Wlodzimierz Moch - Street art i graffiti.pdf

(19494 KB) Pobierz

Włodzimierz Moch

STREET ART I GRAFFITI

Litery, słowa i obrazy

w przestrzeni miasta

Bydgoszcz 2016

Recenzenci

dr hab. prof. IS PAN Grażyna Bobilewicz

dr hab. prof. UKW Grażyna Sawicka

Ko r e k ta

Elżbieta Rogucka

Tłumaczenie

Katarzyna Szalla-Neumann

Skład

Adriana Górska

projekt okładki

Marta Rosenthal-Sikora

85-229 Bydgoszcz, ul. Garbary 2

ISBN: 978-83-64628-45-0

STREET ART I GRAFFITI

www.wsg.byd.pl

Włodzimierz Moch

Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki

Spis treści

linguistic turn

iconic turn.

Założenia wstępne

Podziękowania

CZĘŚĆ PIERWSZA

Ewolucja graffiti i street artu

1. Sztuka publiczna, sztuka miasta, sztuka ulicy

2. Tradycja i teraźniejszość graffiti w Polsce

3. Graffiti a street art

4. Komiks jako gatunek pośredni między graffiti a street artem

CZĘŚĆ DRUGA

Lingwistyczno-kulturowy portret graficiarza i streetartowca

1. Liternictwo jako wyraz autoekspresji, oryginalności i znak tożsamości

graficiarza

2. Graficiarze i streetartowcy jako subkultura buntu i kreacji

3. Autoportret graficiarza i streetartowca w zwierciadle języka

4. Językowo-kulturowy wizerunek graficiarza w tekstach raperów

i rockmanów

5. Charakterystyka słownictwa graficiarzy i streetartowców

CZĘŚĆ TRZECIA

Społeczno-polityczne treści i formy przekazów sztuki ulicy

1. Apoteoza wolności jako przeciwieństwa politycznej i społecznej

opresji

2. Wykładniki tożsamości kulturowej i narodowej w erze globalizacji

w polskim, litewskim oraz łotewskim graffiti i wlepkarstwie

3. Antysystemowa kontestacja na przykładzie graffiti i street artu

z Polski, Litwy, Łotwy i Rosji

4. Street art przeciw globalizacji, korporacjonizmowi

i konsumpcjonizmowi

5. Graffiti przeciw dezintegracji duchowej

107

116

126

132

STREET ART I GRAFFITI.

LITERY, SŁOWA I OBRAZY W PRZESTRZENI MIASTA

CZĘŚĆ CZWARTA

Graffiti i street art jako czynniki zmiany krajobrazu kulturowego miasta

1. Rewitalizacja, estetyzacja i kulturowe oswajanie przestrzeni miasta

2. Utylitarne funkcje graffiti i street artu

CZĘŚĆ PIĄTA

Strategie i praktyki artystów ulicy

1. Działania subwersywne jako wyraz buntu i prowokacji kulturowej

2. Działania performatywne jako wyraz gry kulturowej

139

141

166

173

175

195

3. Relacje między słowem a obrazem jako forma dyskursu kulturowego 199

CZĘŚĆ SZÓSTA

Znaczenie graffiti i street artu we współczesnym świecie i w kulturze

1. Nowa sztuka miasta

2. Podsumowanie

CZĘŚĆ SIÓDMA

Słownik polskiego graffiti i street artu

1. Wstęp

2. Hasła

Literatura

Adresy wykorzystanych stron internetowych

Abstract

211

213

219

227

229

232

277

287

291

STREET ART I GRAFFITI

www.wsg.byd.pl

Włodzimierz Moch

Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki

linguistic turn

iconic turn.

Założenia wstępne

Jako uczestnicy świata kultury zachodniej żyjemy w epoce nadmiaru wszyst-

kiego, zwłaszcza obrazów

. Coraz częściej można usłyszeć opinię, że wizualna in-

wazja, jakiej poddana jest codziennie nasza świadomość, prowadzi u człowieka

do jego cyfrowej demencji. Ta, z kolei, wywołuje negatywne skutki w postaci zo-

bojętnienia na wszelkie bodźce, czy to wizualne, czy werbalne, a kulturę zamienia

w jarmark, na którym prawie wszystko ma tę samą (niską) wartość. Nie znaczy to

jednak, że obrazy należy generalnie eliminować z otaczającego nas świata, gdyż

wartość niektórych jest nie do przecenienia, jeśli chodzi o ich potencjał artystycz-

ny i kulturotwórczy. Wiele z nich wszak ma status dzieł sztuki. Przeciwnie – trzeba

brać je w obronę, nawet jeśli takiej wysokiej rangi nie reprezentują, ale za to ich

podstawową funkcją staje się tworzenie więzi społecznych

Współczesna

cywilizacja obrazu

nie rezygnuje jednak, wbrew pozorom, ze

słowa. Co prawda, jesteśmy od kilku dekad w kulturze świadkami zwrotu wizual-

nego/ikonicznego/obrazowego/piktorialnego

(z ang.

visual

/iconic/pictorial/pic-

tural turn)

w kulturze, traktowanego także jako coraz bardziej dominująca per-

spektywa badawcza w naukach humanistycznych

, jednak słowo, nawet w postaci

zatomizowanej – jako artystycznie przetworzony zbiór nieukładających się w tre-

ściową całość liter, jak w graficiarskim

liternictwie

– nie zniknęło z krajobrazu

Mówienie o obrazach, jak pisze H. Belting, stało się w ostatnich latach modne, ale brak mu ostrości, gdyż

są one zrównywane z obszarem wizualnym lub znakiem, a takie podejście odbiera im znaczenie symboliczne.

Obraz ma zarówno wymiar zewnętrzny, jak i wewnętrzny i jest wynikiem osobowej lub kolektywnej symbo-

lizacji, a nie tylko wytworem percepcji: „żyjemy z obrazami i rozumiemy świat w obrazach” (2007, 11-13).

Tak uważa, między innymi, R. Drozdowski, który jednocześnie zwraca uwagę, że nie wszystkie

obrazy pełnią taką społecznotwórczą rolę. „Złe obrazy” (do których zalicza także graffiti) nie budują

relacji społecznych i należałoby ograniczać ich liczbę w sieci, gazetach, telewizji itd., w imię dbałości

o bardziej zrównoważony rozwój i sprawiedliwszą redystrybucję społeczną nadwyżek (2013, 40-42).

Określenie

zwrot piktorialny

zostało po raz pierwszy użyte przez W. J. T. Michela (2009).

Zdaniem H. Beltinga

visual turn

„przesuwa akcent z obrazu na performans” (za Bachmann-

-Medick 2012, 418).

O owym zwrocie i jego konsekwencjach mówiono podczas konferencji „Więcej niż obraz”, która

odbyła się w Krakowie w dniach 19-21.09.2013 r. w ramach II Zjazdu Polskiego Towarzystwa Kulturo-

znawczego – zob. http://www.wh.agh.edu.pl/konferencje/ptk/papers.php, dostęp 20.02.2015 r.

Terminy i specjalistyczne określenia związane z graffiti i street artem są objaśnione w Słowniku

graffiti i street artu

(na końcu pracy). Jeśli użyto ich po raz pierwszy lub stanowią przedmiot roz-

ważań terminologicznych, to zostały wyróżnione kursywą. W taki sam sposób są zaznaczone cytaty

napisów stanowiących część kompozycji graffiti i street artu lub podpisy pod przedstawiającymi je

Wlodzimierz Moch - Street art i graffiti.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: