publ_azotany.pdf

(2099 KB) Pobierz
Europejski Fundusz Rolny na rzecz
Rozwoju Obszarów Wiejskich:
Dobre praktyki rolnicze na obszarach
szczególnie narażonych (OSN)
na azotany pochodzenia rolniczego
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:
Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej
w ramach działania „Szkolenia dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie”
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
wydana w ramach operacji szkoleniowej
- umowa nr 00001-6900-FA1900497/14
zawarta w dniu 30 stycznia 2015r.
Brwinów 2015
Wydawca:
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie
05-840 Brwinów, Pszczelińska 99
tel. 22 729 66 34 do 38
e-mail: sekretariat@cdr.gov.pl
Redakcja naukowa:
Dr Tamara Jadczyszyn
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa
Państwowy Instytut Badawczy
Skład i opracowanie graficzne:
Marek Przekop
Nakład:
10010 egz.
ISBN:
978 – 83 – 88082 – 72 – 8
Materiały szkoleniowe dedykujemy rolnikom, którzy ze
względu na położenie gospodarstwa na obszarze szczególnie
narażonym na zanieczyszczenia azotanami pochodzenia
rolniczego, są zobowiązani do realizacji programów działań
ograniczających dopływ azotu z rolnictwa do wód.
W materiałach opisano wszystkie znane metody ograni-
czania strat azotu z rolnictwa. Są to więc wszelkie działania
zalecane do stosowania jako dobra praktyka rolnicza, zalecenia
wynikające z przepisów prawa polskiego, czyli obowiązujące
wszystkich rolników gospodarujących na terenie całego kraju
oraz działania obligatoryjne na OSN.
Działania i zasady obowiązujące powszechnie na całym
obszarze Polski wyróżniono w tekście pogrubioną kursywą.
Działania obowiązujące na OSN
wyróżniono umieszczając w ramce.
i
3
Indeks skrótów
ARiMR
BAT
– Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
– Najlepsza dostępna technika (najbardziej efektywny oraz
zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia
danej działalności, wykorzystywany jako podstawa ustalania
granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu eliminowanie
lub ograniczenie emisji i wpływu na środowisko jako całość.
– Duże Jednostki Przeliczeniowe
– Dobra Kultura Rolna
– Przewodność elektryczna gleby
– Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
– Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa
– Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy
– Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej
– Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
– Ministerstwo Środowiska
– Program komputerowy do opracowania planu nawożenia
– Znormalizowany różnicowy wskaźnik wegetacji
– Azot mineralny w glebie (N
min
= N-NO
3
+ N-NH
4
)
– Obszary o Niekorzystnych Warunkach gospodarowania
– Obszary Szczególnie Narażone na zanieczyszczenie azotanami
pochodzenia rolniczego
– Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
– Rejonowy Zarząd Gospodarki Wodnej
– Trwałe Użytki Zielone
– Unia Europejska
– Użytki Rolne
– Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
– Wspólna Polityka Rolna
– zielona masa
DJP
DKR
EC
EFRROW
IUNG – PIB
IZ – PIB
KDPR
MRiRW
NawSald
NDVI
N
min
ONW
OSN
PROW
RZGW
TUZ
UE
UR
WIOŚ
WPR
z.m.
Nawozy WE
– Nawozy wprowadzone do obrotu na podstawie przepisów UE
4
I. OPTYMALIZACJA NAWOŻENIA JAKO GŁÓWNE NARZĘDZIE
OGRANICZAJĄCE ODPŁYW BIOGENÓW Z ROLNICTWA DO WÓD
1.1. Eutrofizacja wód
Zjawisko eutrofizacji wód jest wynikiem ich nadmiernego użyźnienia, czyli
nagromadzenia dużej ilości biogenów, głównie azotu i fosforu. Te dwa pierwiastki
mają decydujący wpływ na roz-
wój organizmów żywych. Duża
koncentracja biogenów w wodach
powoduje dynamiczny rozwój
i rozmnażanie flory i fauny wodnej.
Rozkład dużej masy obumierających
organizmów wiąże się z wydzie-
laniem dużych ilości dwutlenku
węgla, a w dalszej fazie także siar-
kowodoru. W efekcie w wodach
powstają tzw. pustynie tlenowe
(rys. 1.1).
Brak tlenu powoduje obumie-
ranie organizmów potrzebujących
tlenu do życia, w tym ryb (fot. 1.1).
Następuje zmniejszenie bioróżno-
rodności ekosystemów wodnych,
aż do ich całkowitego obumierania.
Wody eutroficzne tracą swoje walory
użytkowe i rekreacyjne (fot. 1.2).
Rys. 1.1. Pustynie tlenowe w wodzie
Fot. 1.1. Efekt braku tlenu w wodzie
Fot. 1.2. Eutrofizacja wody
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin