samolot wielozadaniowy FIAT G 91.pdf

(761 KB) Pobierz
WŁOSKI SAMOLOT MYŚLIWSKO
BOMBOWY AERITALIA FIAT G-91
Niedoceniany przez wielu lecz lubiany przez pilotów włoski samolot
Fiat G-91 o popularnej nazwie Gina nawiązującej do Giny
Lolobrygidy i jej noska był w służbie przez 35 lat i dobrze się zapisał
w pamięci. Pierwsza szeroko produkowana powojenna odrzutowa
konstrukcja włoska produkowana pomiędzy F-86 Sabre i F-104
Starfighter pozwoliła przemysłowi włoskiemu na okrzepnięcie i
nabranie doświadczeń. Wspierana przez NATO i USA miała inne losy
niż powstała w podobnym czasie polska Iskra odrzucona dla
„lepszego ideologicznie” L-29 i pozwoliła na dalszy rozwój przemysłu
którego tworem są używane obecnie w Polsce samoloty szkolno
treningowe M-346.
Kup książkę
2
Fiat G-91 Firma FIAT zajmowała się
na długo przed wojną produkcją
silników lotniczych oraz samolotów
ze swoimi silnikami w które
wyposażano Regia Aeronautica a po
wojnie sprzedano między innymi do
Egiptu. Pierwszy zakład produkcji
lotniczej FIATA powstał jeszcze w
1907 roku. Po kapitulacji Włoch w
1943 roku cały przemysł lotniczy w
tym kraju znajdował się w głębokim
kryzysie. Powoli zaczął jednak z
niego wychodzić głównie dlatego że
nie był traktowany przez swoich
sojuszników jako podległa kolonia
niezdolna
do
niczego,
której
inżynierów należało eksterminować w
ramach obłąkańczego uszczęśliwiania
ludzkości. Wręcz przeciwnie główny
konstruktor
FIAT-a
Giuseppe
Gabrielli
natychmiast
po
uruchomieniu
produkcji FIAT G-46 stanowiącej
przeróbkę samolotu z czasów wojny
zaprojektował samolot treningowy z
silnikiem odrzutowym FIAT G-80
produkowany jako G-802 od roku
1957.
Kolejnym
etapem
było
uruchomienie we Włoszech montażu
amerykańskich samolotów North
American F-86K Sabre, mających
wzmocnić
europejskie
siły
powietrzne. Były one montowane z
amerykańskich
podzespołów
i
przeznaczone dla europejskich państw
NATO.
Do
roku
1957
wyprodukowano 63 sztuki dla Włoch
62 dla Francji i 4 dla Norwegii 6 dla
Holandii i 88 dla RFN. Dzięki temu
Włochy stały się trzecim po Anglii i
Francji
producentem
samolotów
Rysunek 1: Giuseppe Gabrielli z
modelem Fiat G=91
chociaż
praktycznie
wyłącznie
licencyjnych. Równolegle w 1953
dowództwo NATO w Europie pod
wpływem generała Norsteada i jego
analizy doświadczeń z wojny
koreańskiej,opracowało w latach
1950-53
wymagania
taktyczno-
techniczne dla pożądanego samolotu.
Był on oznaczony LWTSF (Light
Weight Tactical Strike Fighter) Miał
on być produkowany przez państwa
europejskie z ewentualnym udziałem
USA. 18 marca 1954
roku
wymagania rozesłano do firm
lotniczych w Europie i USA.
Następnie w drodze konkursu
planowano wybrać najlepszy projekt.
Wymagania określały że samolot ma
mieć możliwość wykorzystania w
walce z czołgami,artylerią i piechotą
w taktycznym obszarze działania oraz
dla ataków na lotniska i inne cele w
lekko umocnionych miejscach. Z
uwagi na charakter użycia miał mieć
najlepsze
charakterystyki
na
wysokościach od 0 do 1500 m i nie
Kup książkę
3
musiał być wyposażony w kabinę
ciśnieniową
lecz
miał
mieć
wyrzucany
fotel
i
hamulce
aerodynamiczne. Radiolokator
i
dalmierz radiolokacyjny również
uważano za zbędny. Przewidziane
uzbrojenie
to
cztery
karabiny
maszynowe kalibru 12,7 mm z
zapasem 300 pocisków na lufę, albo 2
działka kaliber 20mm lub 30 mm z
zapasem 200 ub 120 nabojów. Nie
przewidywano też dużego uzbrojenia
podwieszanego. Przewidywano 12
rakiet niekierowanych do 75 mm lub
dwie bomby
po 225 kg lub 2
pojemniki z napalmem dodatkowymi
karabinami
maszynowymi
lub
działkami. Wymagania określały też
lekkie opancerzenie dołu i tyłu kabiny
oraz szkło pancerne przodu kabiny.
Pozostałe wyposażenie również miało
być minimalne i zawierać wyłącznie
radiostację , system swój-obcy oraz
system
nawigacyjny
TACAN.
Dążenie do niskiej ceny wyraźnie się
w wymaganiach przewijało. Było to
odwrotne do armii radzieckiej
zbrojącej się za wszelką cenę a przede
wszystkim za cenę poziomu życia
własnych obywateli. Zgodnie z
założeniami
firma
wygrywająca
kontrakt miała otrzymać olbrzymi w
warunkach pokojowych kontrakt na
około 1000 samolotów. Pierwsza
partia 30 sztuk miała być dostarczona
w I kwartale 1957 roku,a cały
kontrakt jak przewidywano do 1961
roku. Że terminy prawdopodobnie nie
zostaną dotrzymane nie było ważne,
chodziło w wywarcie wrażenia na
szaleńczo zbrojących się
podkreślenie jedności
zwycięstwo w konkursie
kilka firm Były to:
angielskie
Folland Gnat
AVRO 727
amerykański
Northop N-156
francuskie
Dassault
Mystere
Etendard VI)
Sud Est SE 5000 Baruder
Breguet Br 1001 Taon
włoskie
Aerofer Sagittario
FIAT G-91. Jeśli chodzi
Rosjanach i
NATO. O
ubiegało się
2b(prototyp
o N-156 to
Rysunek 2: Ambrosini aerofer
Saggitario
nie istniał (i nigdy nie powstał)jego
prototyp. Miał to być samolot dla
biedniejszych sił powietrznych który
ostatecznie zmaterializował się jako
F-5 Freedom Fighter i T-38 Talon
odnosząc światowy sukces po 1959
roku. W założeniach był on
wyposażony w 2 silniki General
Electric J85 i osiągać prędkość
naddźwiękową 1,25 Macha. Z braku
prototypu konkurs
miał się
Kup książkę
4
rozstrzygnąć
między
firmami
europejskimi.
Projekt
Mystere
rozwinął się w znany później
Etendard VI. Wyposażono go w silnik
SNECMA Atar10E i jako pokładowy
po modernizacji był wykorzystywany
jeszcze w latach dwutysięcznych.
Poddźwiękowy SE 5000 Baridor
skonstruowany przez przedwojennego
konstruktora
PZL
Wsiewołoda
Jakimiuka wyróżniał się oryginalną
konstrukcją
pozwalającą
na
wykorzystanie
zupełnie
nieprzygotowanych
lotnisk
z
minimalnym
wyposażeniem
technicznym. Prototyp wystartował w
1953 roku i miał dobre właściwości.
Drugi francuski projekt wystartował
w 1957 roku jako Breguet Br 1001
Taon. Był to niewielki samolot oparty
na
silniku
Rolls
Royce
Orpheus .Stanowił niewielki dolnopłat
o
skrzydłach
skośnych
i
poddźwiękowej prędkości – 0,98
Macha.Włoski konkurent Sagittario II
miał
najbardziej
najbardziej
przestarzały układ ze wszystkich
projektów. Kadłub redanowy jak w
przestarzałych już Jakach 15 i 23.. Był
on wyposażony w angielski silnik
Rolls Royce Derwent. Pierwszy lot
odbył w 1956 roku . Był on najlżejszy
w konkursie z wagą 3200 kg lecz
jednocześnie
miał
wiele
przestarzałych rozwiązań, nie tylko
kształt kadłuba.Opracowanie FIATA
G-91 oficjalnie rozpoczęto 18 marca
1953 roku pod kierunkiem Giuseppe
Gabrielli ponieważ był on głównym
konstruktorem firmy ,twórcą modeli
G-50 Freccia i G-55 Centauro.
Gabrielli nie próbował zadziwić
świata i stworzył samolot o układzie
wzorowanym na North American
„Sabre” Prosty, lekki dolnopłat
wyposażony w znany silnik i typowe
układy w celu zminimalizowania
ryzyka. Ponieważ wymagania lotne
nie były wyśrubowane możliwe też
było też jego przystosowanie do
lotnisk trawiastych,ponieważ było
jasne że betonowe pasy będą celem
Układu Warszawskiego. W tej sytuacji
przygotowane zawczasu we Włoszech
lotniska polowe mogłyby być znowu
wykorzystane
dla
lotnictwa
taktycznego NATO. Gabrielli nie
starał się wyważać otwartych drzwi
lecz wybrał jako podstawę znajomego
F-86 Sabre. Jego konstruktorski talent
pozwolił na skonstruowanie lżejszej
wersji
doskonale
spełniającej
europejskie warunki. Początkiem
procesu
było
sformułowanie
szczegółowych
wymagań
dotyczących startu i lądowania z
lotnisk trawiastych lub odcinków
dróg. Odległość do startu nad 15 m
przeszkodą
miała wynosić 1100
metrów. A szybkość maksymalna
powinna być na poziomie MIGa-15
czyli około 0,95Macha. Promień
działania z 10 minutowym pobytem
nad celem ustalono na 280
kilometrów. Ciężar własny miał
wynosić około 2200 kg a startowy
4700 kg. Uzbrojenie było zgodne z
warunkami konkursu
4 karabiny
maszynowe 12,7 mm lub 2 działka 20
30 mm. Napęd stanowił silnika Bristol
Kup książkę
Zgłoś jeśli naruszono regulamin