Solec Zdrój 1.pdf

(4716 KB) Pobierz
szlaki i tr asy
turyst yczne gminy
SOLEC
-
ZDRÓJ
Solec-Zdrój 2012
Opracowanie tekstów i tras:
Alicja Matus – podinspektor ds. Kultury i Promocji Gminy Solec-Zdrój
Redakcja: Agnieszka Pabis
Korekta: Karolina Ciuńczyk
Kierownik produkcji: Marcel Kwaśniak
Zdjęcia: Archiwum UG Solec-Zdrój, Alicja Matus,
Teresa Pater, Marcel Kwaśniak, Włodzimierz Płaneta,
archiwum Stowarzyszenia „G5”
Rysunki: Anna Fidzińska
Projekt graficzny i skład: Alicja Łukańko
Mapy: Zespół AMART Media – Magdalena Puzon,
Karolina Ciuńczyk, Łukasz Muszyński
„Szlaki i trasy turystyczne gminy Solec-Zdrój”
Solec-Zdrój-Kraków 2012
ISBN 978–83–61903–26–0
Copyright by AMART Media
www.amartmedia.eu
biuro@amartmedia.eu
tel. 12 376 72 76, 795 779 353
W publikacji wykorzystano materiały:
1. Justyna Masłowiec, „Drogowskazy – kapliczki, figury
i krzyże przydrożne gminy, Solec-Zdrój”, 2005
2. „Urok i Koloryt Solca-Zdroju”, Wdawnictwo aWa, F.H.U Jawczak, 2007
3. „Ścieżki ekologicznej edukacji przyrodniczej i leśnej”
z opracowań Nadleśnictwa Chmielnik, 2005
4. „Szlakiem Zielonego Listka” – przewodnik wydany przez Szkołę Podstawową
w Solcu-Zdroju, opracowanie Wydawnictwo Studio Full Scan, Kielce 2006 r.
5. Królewski Szlak: dane zaczerpnięte z opracowań Stowarzyszenia „G5”
6. Wiadomości zebrane od sołtysów z terenu gminy Solec-Zdrój
7. www.solec-zdroj.pl
8. www.stopnica.pl
Publikacja wydana staraniem Gminy Solec-Zdrój
Urząd Gminy w Solcu-Zdroju
ul. 1 Maja 10, 28–131 Solec-Zdrój
tel. 41 377 60 39
www.solec-zdroj.pl
Spis treści
Szlakiem „Zielonego Listka”
Trasa Kapliczek, Krzyży i Świątków (1)
Trasa Kapliczek, Krzyży i Świątków (2)
Trasa Kapliczek, Krzyży i Świątków (3)
Trasa „Bocianich Gniazd”
Trasa Zabytków
Trasa Edukacji Przyrodniczej i Leśnej
O PRZEWODNIKU
4
20
36
42
52
66
76
Publikacja opracowana staraniem Gminy Solec-Zdrój współfinansowana ze środków
Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
Europa inwestująca w obszary wiejskie
Przewodnik, który Państwo trzymacie w rękach, to propozycja wycieczek zarówno dla
turystów rowerowych, pieszych, jak również zmotoryzowanych, którzy pragną poznać
najciekawsze miejsca w okolicach słynącego z uzdrowiskowej historii Solca-Zdroju.
Przedstawione trasy różnią się od siebie charakterem znajdujących się na nich atrakcji.
Wśród nich wyróżnić można trasy o charakterze przyrodniczym: Szlakiem „Zielonego
Listka”, Trasa „Bocianich Gniazd”, Trasa Edukacji Przyrodniczej i Leśnej. Kolejne trzy trasy
Kapliczek, Krzyży i Świątków prowadzą do unikatowych, oryginalnych figur, różnorakich
w budowie i wieku kapliczek oraz zabytkowych krzyży. Natomiast propozycja wycieczki
Trasą Zabytków jest skierowana dla tych, którzy chcą poznać najciekawsze obiekty archi-
tektury gminy Solec-Zdrój.
Opisane trasy nie są oznakowane w terenie, wyjątek stanowi Trasa „Szlakiem Zielonego
Listka”, która w znacznej części pokrywa się z wytyczonym w terenie szlakiem o tej samej
nazwie oraz Trasa Edukacji Przyrodniczej i Leśnej, na której zostały umieszczone tablice
informacyjne o wybranych miejscach na trasie.
Trasy na niektórych odcinkach pokrywają się lub krzyżują. Orientację w terenie ułatwią
umieszczone przy opisie każdej trasy mapy turystyczne z naniesionym przebiegiem trasy
oraz atrakcjami spotykanymi podczas wycieczki.
Podany orientacyjny czas przejazdu rowerem oraz przejścia tras jest obliczony przy
założeniu, że przeciętnie turysta pieszy w 1 godzinę pokonuje dystans o długości 4 kilome-
trów, natomiast turysta rowerowy taki sam odcinek pokonuje spokojnym tempem jazdy
w 30 minut. Przewidziany na wycieczkę czas należy więc w razie potrzeby dostosować do
własnych możliwości i upodobań.
Aby ułatwić zaplanowanie wycieczki, trasa została opisana z podziałem na krótkie odcinki
liczące kilka kilometrów długości, mające zazwyczaj swój początek i koniec w miejscach
wartych zwiedzenia.
1
SZLAKIEM
„ZIELONEGO LISTKA”
Długość:
34 km
Rowerem:
4–5 godz. |
Pieszo:
9–10 godz.
Przebieg trasy:
Solec-Zdrój (0,0) – Zborów (2,3) – Żuków (4,3 km) –
Strażnik (6,1) – Chinków (9,5) – Zagórzany (11,5) – Ostrowce (13,1) –
Kawęczyn (15,1) – Brzostków (17,1) – Błotnowola (20,7) – Ludwinów
(24,0) – Nowa Wieś, Świniary (27,1) – Włosnowice (30,1) – Solec-Zdrój
(34,0 km)
Park w Zborowie | fot. AM
Niniejsza trasa na odcinku Świniary – Włosnowice – Solec-Zdrój – Żu-
ków, pokrywa się z wytyczonym w terenie Szlakiem „Zielonego List-
ka”, który został oznakowany za pomocą tablic, na których widnieje
logo szlaku – zielony listek. Dodatkowo w celu uatrakcyjnienia trasy
proponujemy przedłużenie wycieczki o zwiedzenie następujących
miejscowości: Chinków, Zagórzany, Ostrowce, Kawęczyn, Brzostków,
Błotnowola i Ludwinów. Jest to propozycja wycieczki zarówno dla
turystów pieszych (1–2-dniowej), jak i rowerowych (1-dniowej). Ze
względu na to, że trasa w całości przebiega drogami asfaltowymi,
jest to również propozycja wycieczki dla turystów zmotoryzowanych.
4
5
Szlak „Zielonego Listka”
charakteryzuje się dużymi
walorami przyrodniczymi
i kulturowymi. Przebiega
częściowo przez teren
Łazienki, Solec-Zdrój
Szanieckiego Parku Krajo-
brazowego i obejmuje „Użytek Ekologiczny” położony na terenie
miejscowości Kików. Na trasie naszej wycieczki podziwiać możemy
gatunki roślin chronionych, takich jak: miłek wiosenny, zawilec wie-
lokwiatowy, gatunki roślinności kserotermicznej (ciepłolubnej) oraz
rzadko występującą roślinność słonolubną. Niezwykłą atrakcją na
trasie są spotykane stanowiska zwierząt chronionych, np. bociana
czarnego i jastrzębia. Charakterystycznym elementem krajobrazu
są kasztanowce. Zabytkowe aleje obsadzone tymi drzewami ciągną
się od wsi Magierów aż do bramy prowadzącej na teren zespołu
pałacowo-parkowego w Zborowie. Drzewa kasztanowca zobaczymy
również na odcinku drogi od Zborowa do Kikowa oraz w samym
Solcu-Zdroju przy ulicy 1 Maja, wzdłuż ul. Kościelnej oraz w Parku
Zdrojowym. Te bardzo okazałe drzewa osiągają wysokość do 25 m,
a ich wiek szacuje się nawet na 200 lat. Na szlaku znajduje się również
wiele interesujących zabytków architektury, a liczne krzyże przydroż-
ne, kapliczki i świątki urozmaicają i uatrakcyjnią naszą wycieczkę.
Solec-Zdrój – Zborów |
Pieszo:
35 min |
Rowerem:
15
-20 min |
Inne trasy:
Trasa Kapliczek, Krzyży i Świątków , Trasa
Zabytków , Trasa „Bocianich Gniazd”  |
Warto zobaczyć:
Solec-Zdrój:
Park Zdrojowy wraz z Łazienkami, willa „Prus”, willa
„Irena”, Sanatorium „Świt” i „Jasna”, Galeria „Plotka”, kościół pw. św.
Mikołaja;
Zborów:
figura Chrystusa Frasobliwego, drewniany XIX-
-wieczny krzyż, przydrożna kapliczka, zespół pałacowy.
Trasę rozpoczynamy w miejscowości
Solec-Zdrój.
Historia położonej
9 km od Stopnicy miejscowości
Solec-Zdrój
sięga XV w. W tym czasie
istniał tu kościół i parafia. W połowie tego wieku wieś należała do Jana
Feliksa Tarnowskiego herbu Leliwa, zaś w 1508 r. wraz ze Zborowem
i innymi okolicznymi wioskami – do Andrzeja Zborowskiego. Kościół
na górce, położony po zachodniej stronie, wzniosła w 1832 r. dziedzicz-
ka Solca, Maria Wielogłowska. W tym czasie wioska liczyła zaledwie
2,3 km
6
40 domów i około 300 mieszkańców. Rozwój miejscowości związany
był z prowadzonymi tutaj w XVIII w. pracami eksploatacyjnymi w celu
poszukiwania złóż soli. Soli nie wykryto, niemniej jednak wydoby-
waną z odwiertów wodę zaczęto stosować do celów leczniczych.
Ówczesny właściciel dóbr soleckich, Karol Godefroy przyczynił się do
wybudowania w 1837 r. pierwszego zakładu kąpielowego oraz domów
dla kuracjuszy, co dało początek uzdrowisku. Dalszy rozwój Solca jako
uzdrowiska przypada na początek XX w., kiedy to właścicielami Solca
byli bracia Romuald i Włodzimierz Daniewscy. Z ich inicjatywy wy-
budowano nowe domy, zaś stare zostały odnowione. Odbudowano
też zniszczone podczas pożarów Łazienki. Fakt odkrycia i eksploatacji
wód charakteryzujących się wyjątkowo dużym stężeniem siarki, ze
źródła „Malina” wpłynął na podjecie nowych inwestycji związanych
z powstaniem nowoczesnego
obiektu o  charakterze sanato-
ryjnym „Malinowego Zdroju”.
W  samej miejscowości warto
odwiedzić
Park Zdrojowy,
gdzie
znajduje się budynek
Łazienek
oraz dawna zabudowa uzdro-
wiskowa wzdłuż alei parkowej:
wille „Prus”
oraz „Irena”, będące
dawnymi willami byłych właści-
cieli uzdrowiska – Daniewskich
i Dzianotów. W krajobrazie miej-
scowości wyróżniają się również
dwa budynki:
Sanatorium „Świt”
i 
Sanatorium „Jasna”.
Obiek-
Park Zdrojowy, Solec-Zdrój | fot. UG
tem sakralnym w Solcu-Zdroju
jest
kościół pw. św. Mikołaja,
który został wybudowany w 1937 r.,
w miejscu istniejącej wcześniej świątyni gotyckiej. Na szczególną
uwagę zasługuje ulokowany w ścianie zewnętrznej budowli fragment
nagrobka przedstawiający półleżącego rycerza – prawdopodobnie
jest to postać Samuela Zborowskiego. We wnętrzu świątyni warto
zwrócić uwagę na epitafia dawnych właścicieli Solca oraz znajdujący
się w ołtarzu głównym krucyfiks z przełomu XVI i XVII w. Po zwiedze-
niu Solca ruszamy w kierunku miejscowości Zborów, ulicą 1 Maja. Po
7
przejechaniu około 900 m, na trasie Solec-Zdrój – Zborów, warto za-
trzymać się, aby zobaczyć ulokowaną po lewej stronie
figurę Chrystu-
sa Frasobliwego.
Została ona wykonana w 1885 r. przez kamieniarza
S. Pobieskiego. Następnie, po pokonaniu 300-metrowego odcinka,
po lewej stronie drogi widzimy
XIX-wieczny drewniany krzyż.
Krzyż
ten zwraca uwagę swoją pokaźną wysokością, piękną i wyjątkową
snycerską dekoracją oraz umieszczonymi na belce pionowej symbo-
lami Męki Pańskiej. Jadąc dalej w kierunku centrum wsi Zborów, tuż
za zakrętem, po prawej stronie drogi, mijamy
kapliczkę słupową.
To
wysoki, smukły słup zwieńczony
wydatnym profilowanym gzym-
sem, z którego wyrasta czworo-
boczna, monolityczna kapliczka
z płaskorzeźbionymi ścianami. Na
frontowej ścianie przedstawiona
jest scena Ukrzyżowania, u stóp
krzyża klęcząca Matka Boża
i postać św. Jana. Na ścianach
bocznych wyrzeźbiono scenę
biczowania i prawdopodobnie
scenę modlitwy w Ogrójcu.
Chrystus Frasobliwy, Zborów | fot. UG
Zborów
∂
1 
–
pierwotnie była
to wieś należąca do klasztoru na Łysej Górze. W 1339 r., w zamian
za kilka innych wsi, Zborów został przekazany przez Jana – opata
klasztornego, Przybkowi – podsędkowi (urzędnikowi sądu książę-
cego) krakowskiemu. W połowie XV w. wieś nabył ród Jastrzębców.
To właśnie od nazwy wsi jedna z gałęzi rodu przybrała nazwisko
Zborowskich. Wieś miała wtedy łany kmiece i karczmy, a dziesięcinę
oddawała kościołowi w Gorzycach. W Zborowie istniał też folwark
rycerski, który (podobnie jak folwark rycerski w Żukowie) oddawał
dziesięcinę w wysokości 2 grzywien kościołowi w Solcu. Według
rejestru poborowego z 1508 r., Zborowscy, z tej wsi i okolicznych,
płacili 9 grzywien podatku. W 1579 r., kiedy to wieś była własnością
Andrzeja Zborowskiego, było tu 14 kmieci na 2,5 łana, 1 zagrodnik
i 2 komorników. W 1827 r. wieś liczyła 55 domów i 368 mieszkańców.
Opis Polski z 1888 r. mówi o wsi i folwarku. Dobra Zborów obejmowały
wtedy Zborów, Magierów i Strażnik. Wieś należała do parafii Solec.
8
Posiadała szkołę początkową, młyn wodny, a od 1864 r. również urząd
gminy. W końcu XIX w. gmina Zborów przynależała do sądu w Wójczy.
W 1881 r. wieś Zborów liczyła 78 gospodarzy na 549 morgach ziemi.
Cała gmina obejmowała obszar 8874 morgów i liczyła 3216 miesz-
kańców, w tym 114 Żydów. Aktualnie Zborów liczy 682 mieszkańców,
a ogólna powierzchnia wsi to 835 ha. Cała wieś jest zwodociągowana
i zgazyfikowana, częściowo skanalizowana. Wprawdzie od 1969 r.
siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej stał się Solec, ale i tak Zborów
pozostaje drugą co do wielkości wsią w gminie. W Zborowie znajduje
się jeden z czterech zabytków architektury i budownictwa na terenie
gminy Solec-Zdrój wpisanych do rejestru zabytków. Mowa o zespo-
le pałacowym
obejmującym: pałac z XVI w. wraz z ogrodzeniem
z XIX w., gorzelnię z XVIII w., spichlerz z XVIII w. i XIX-wieczny park.
Przez Zborów przebiega szlak Królewski (oznakowany drewnianymi
tablicami), Trasa Kapliczek, Krzyży i Świątków, szlaki turystyki pie-
szej: „Uzdrowiskowy”, oznaczony kolorem czerwonym, prowadzący
z Buska-Zdroju do Solca-Zdroju (o całkowitej długości 27 km) i szlak
Pałac w Zborowie
zielony, prowadzący z Wiślicy do Grochowisk (długość całkowita:
90,5 km). W Zborowie znajduje się pięć kapliczek: cztery figury Jezusa
oraz drewniany krzyż przydrożny. Zborów przewidywany był zawsze
w planach gminnych jako teren przeznaczony na działalność produk-
cyjno-usługową, której nie można prowadzić w Solcu ze względu
na strefę uzdrowiskową. W Zborowie znajduje się też największe
w gminie ujęcie wody pitnej (Groczków). Jest tu szkoła podstawo-
9

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin