rezerwaty.pdf

(1867 KB) Pobierz
Piękno wokół nas
Natura 2000 i Rezerwaty Przyrody
Powiatu Wołomińskiego
Publikacja sfinansowana ze środków Starostwa Powiatu Wołomińskiego
Powiat Wołomiński, chociaż gęsto zaludniony i sąsiadujący w Warszawą
posiada wiele atrakcyjnych przyrodniczo miejsc. Świadczy o tym m.in.
ilość ustanowionych tu obszarów NATURA 2000 i rezerwatów przyrody.
Na terenie Powiatu utworzono ich dotychczas czternaście - 5 rezerwatów
przyrody: Dębina, Śliże, Horowe Bagno, Grabicz i Bagno Jacka
oraz 9 obszarów
NATURA 2000. Wśród nich najcenniejsze są te obejmujące Doliny Bugu
i Liwca – pod względem cenności mogą one śmiało konkurować z innymi
wielkimi atrakcjami przyrodniczymi Mazowsza. Innymi słowy zupełnie nie
mamy się czego wstydzić! Co ciekawe, najcenniejsze obszary przyrodnicze
Powiatu Wołomińskiego to doliny rzek i torfowiska.
Niniejszy folder ma za zadania zapoznać P.T. Czytelników z najważniejszymi
formami ochrony przyrody Powiatu Wołomińskiego – rezerwatami i obszarami
NATURA 2000. Intencją autorów jest jednak nie tylko podanie informacji
w przystępny sposób oraz popularyzacja – chcielibyśmy również wywołać
u Państwa poczucie dumy z naszej lokalnej przyrody oraz namówić
do chwili refleksji nad szkodliwym wpływem człowieka na środowisko.
Wszak rezerwaty i NATURA chronią pozostałości czegoś, co kiedyś było
powszechne.
Wydano dzięki wsparciu finansowemu Powiatu Wołomińskiego. Opracowano dzięki współpracy
Mazowieckiego Forum Biznesu, Nauki i Kultury oraz Zielonkowskiego Forum Samorządowego.
Autorzy tekstów Teresa Urbanowska, Karolina Blicharska, Beata Wójcik-Napiórkowska oraz Krzysztof Napiórkowski.
Skład i redakcja P.H.U. LOGOS s.c. 05-200 Wołomin, ul. Wileńska 36a, tel./fax: (22) 787 29 11.
Zdjęcia pochodzą z archiwum Autorów.
2
1
2
3
1
4
9
1
4
2
6
7
3
5
8
5
REZERWATY
1.
2.
3.
4.
5.
Rezerwat Dębina .......................................................................................................4
Rezerwat Grabicz ......................................................................................................5
Horowe Bagno ...........................................................................................................6
Rezerwat Śliże ...........................................................................................................7
Bagno Jacka ..............................................................................................................8
PARKI KRAJOBRAZOWE
1. Nadbużański Park Krajobrazowy ..............................................................................9
OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU
1. Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu i zielonkowskie Glinianki..............10
POMNIKI PRZYRODY
.....................................................................................................11
OBSZARY NATURA 2000
..............................................................................................12
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Dolina Dolnego Bugu ..............................................................................................13
Krogulec ...................................................................................................................13
Ostoja Nadbużańska ...............................................................................................13
Białe Błota ................................................................................................................14
Strzebla błotna w Zielonce .....................................................................................14
Ostoja Nadliwiecka ..................................................................................................14
Torfowiska Czernik...................................................................................................15
Poligon Rembertów..................................................................................................15
Dolina Liwca ............................................................................................................15
3
Rok utworzenia:
1952
Dębina
Powierzchnia:
53,33 ha
Typ:
rezerwat leśny
Położenie:
Gmina Jadów
C
elem ochrony rezerwatu Dębina jest zachowanie pięknego
mieszanego lasu dębowo – grabowego. Spotkamy w nim
wiele dębów osiągających nawet 200 lat, o wysokości do 30 m.
Niestety w skutek obniżania się poziomu wód gruntowych, na-
stępuje osłabienie drzewostanu dębowego i ekspansja grabu.
Obecnie drzewostan dębowy praktycznie się nie odnawia i
wyraźnie obserwuje się jego powolne obumieranie. Wiele dę-
bów jest już zupełnie martwych, a większość starych drzew
tego gatunku jest znacznie osłabiona. Z gatunków krzewiastych
występują: jarząb pospolity, kruszyna pospolita, leszczyna po-
spolita, jałowiec pospolity na glebach słabszych oraz wierzby
w okresowo podtopionych zagłębieniach. Na terenie rezerwatu
Dębina odnotowano obecność wielu gatunków znajdujących
się pod ochroną ścisłą: wawrzynka wilczełyko, bluszcza po-
spolitego, widłaka jałowcowatego i częściową: kruszynę pospolitą, kalinę koralową, kopytnika
pospolitego, konwalię majową. Zagrożeniem dla rezerwatu jest już wspomniany wcześniej spadek
poziomu wód gruntowych oraz odwadnianie terenów wokół rezerwatu mające negatywny wpływ stan
zdrowotności drzewostanów dębowych. Teren rezerwatu posiada ponadto wartości geologicznie
dzięki występującym głazom narzutowym. Dębina jest szczególnie piękna wczesną wiosną gdy
kwitną zawilce oraz jesienią kiedy przybiera kolor żółto-złoty.
4 | REZERWATY PRZYRODY
Rok utworzenia:
1978
Grabicz
Powierzchnia:
19,45 ha
Typ:
rezerwat faunistyczny
Położenie:
Gmina Kobyłka
rezerwacie Grabicz możemy podziwiać roślinność wodną
i bagienną - dominują zbiorowiska szuwarowe z trzciną
pospolitą oraz pałką szerokolistną i wąskolistną, a także
turzycowiska. Obserwuje się sukcesję brzozy i wierzby postępują-
cą w głąb bagna.
W
W momencie powoływania rezerwatu celem jego ochrony było
zachowanie jeziora stanowiącego ostoję wielu gatunków ptaków,
jednak z powodu zmian w ciągu ostatnich trzydziestu lat, cel ten
zdezaktualizował się. Grabicz przestał być cennym miejscem gniaz-
dowania. Jeszcze w latach 80 – tych rezerwat stanowił jedną z naj-
większych na Mazowszu, bo liczącą ponad 1000 osobników ostoję
mewy mieszki, występowało tu również ok. 140 innych gatunków
ptaków. Gnieździły się tu rybitwy czarne, bekasy kszyki, brodżce krwawodziobe, czajki, 4 gatunki perkozów,
gęgawy, sieweczki rzeczne, głowienki, podgorzałki, płaskonosy, a nawet podobno cietrzewie. Jednak w
wyniku obniżenia się poziomu wód gruntowych i zmianach w roślinności otwarte lustro praktycznie zanikło.
Przyczyną takiego stanu rzeczy była nieodpowiedzialna działalność gospodarcza człowieka, a zwłaszcza
nierozsądna melioracja. Utrata siedlisk spowodowała wycofanie się gatunków wodno – błotnych, obecnie
dominują gatunki ptaków związane ze środowiskiem leśnym, chociaż spotkać można jeszcze żurawie,
myszołowy, oraz usłyszeć charakterystyczne pohukiwania bąka. Rezerwat jest dzisiaj przede wszystkim miej-
scem spacerów dla okolicznych mieszkańców, a także niemym świadectwem nieodpowiedzialnego wpływu
gospodarki na środowisko.
REZERWATY PRZYRODY | 5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin