Porady.pdf

(3519 KB) Pobierz

San

SŁ

Karasió

wka

Potok Wielki

Lasy Janowskie PLB060005

Uroczyska Lasów Janowskich PLH060031.

Zaklików

Sann

Modliborzyce

Białka

JANÓW

LUBELSKI

Dzwola

Frampol

Radomyśl

nad Sanem

Łu

ica

W zgodzie z naturą – LIFE+ dla Lasów Janowskich

jka

LIFE13 NAT/PL/000032

Ład

Biała

Włochatka

Pysznica

Jarocin

Porady leśno-środowiskowe

BIŁGORAJ

Bocian czarny

Strefy całorocznej ochrony ścisłej wokół zaję-

tych gniazd bociana czarnego mają promień 100

metrów, a w okresie lęgowym obowiązuje strefa

o wielkości do 500 metrów. Dopuszcza się jedy-

nie zabiegi pielęgnacyjne drzewostanów, wpły-

wające na poprawę ich zdrowotności. Dodatkowo

wszelkie zabiegi należy prowadzić poza okresem

lęgowym, który przypada na okres od 15 marca do

31 sierpnia.

Należy utrzymywać lub przywracać właściwe sto-

sunki wodne na rowach odwadniających, zapobie-

gać osuszaniu terenu poprzez budowę lub mo-

dernizację urządzeń wodnych, takich jak zastawki

i przepusty z piętrzeniem oraz zaniechać konser-

wacji rowów odwadniających siedliska podmokłe.

Bielik

Zaniechanie prowadzenia gospodarki rybackiej

na stawach rybnych oraz przekształcenie ich

w inne formy użytkowania niekorzystnie wpłyną

na siedlisko żerowania gatunku, powodując jego

zmniejszenie lub utratę. Całoroczna ochrona stre-

fowa bielika obejmuje obszar o promieniu 200 m

od gniazda, natomiast okresowo, od 1 stycznia do

30 lipca, jest to promień 500 m.

Głuszec

Wokół tokowisk głuszców obowiązuje strefa

ochronna całoroczna o promieniu 200 m, a od

1 lutego do 31 maja w promieniu 500 m od toko-

wiska. Prace związane z pozyskiwaniem drewna

należy prowadzić po tym okresie. Aby utrzymać

siedlisko sprzyjające głuszcowi, zaleca się nastę-

pujące zabiegi:

• utrzymanie prześwietlonych borów,

luźnego i przerywanego zwarcia,

• zachowanie kęp podrostów z jak

największym udziałem borówki czarnej,

• zachowanie ponad stuletnich drzewostanów,

• zachowywanie drzew przestojowych.

Dzięcioł zielonosiwy, dzięcioł czarny

W celu utrzymania siedliska tych gatunków, pra-

ce leśne najlepiej prowadzić po okresie lęgowym,

który trwa od początku kwietnia do końca lipca.

Należy zwrócić uwagę na pozostawienie drzew

martwych, zamierających, a szczególnie dziupla-

stych, które często wykorzystywane są przez inne

gatunki ptaków.

Włochatka

Niewielka sowa związana przede wszystkim z la-

sami o charakterze puszczańskim. Wokół gniazd

tworzy terytoria, a do rozrodu, tak jak wiele innych

gatunków, wykorzystuje dziuple wykute przez

dzięcioła czarnego. Do polowania potrzebuje tere-

nów otwartych i luźnych drzewostanów. Podlega

całorocznej ochronie strefowej, w postaci obszaru

o promieniu 50 m wokół gniazda.

Tan

Ła

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Lublinie jest beneficjentem projektu

„W zgodzie z naturą – LIFE+ dla Lasów Janowskich” LIFE13 NAT/PL/000032.

Budżet projektu to 971 855 €, w tym dofinansowanie Komisji Europejskiej wynosi 485 927 €.

Tan

Okres realizacji projektu: 01.01.2015 – 31.12.2019.

Projekt realizowany jest na terenie obszarów Natura 2000 Lasy Janowskie PLB060005

i Uroczyska Lasów Janowskich PLH060031, położonych na terenie województwa lubelskiego i podkarpackiego.

W obszarach tych bóbr europejski jest ważnym czynnikiem kształtującym warunki przyrodnicze.

Głównym celem projektu, jest kompleksowa ochrona torfowisk i borów bagiennych oraz przywrócenie

ich właściwego funkcjonowania, wraz z ich cenną florą i fauną. Działania podjęte w projekcie mają również

na celu zachowanie siedlisk gatunków zwierząt i roślin zagrożonych wyginięciem takich jak:

sasanka otwarta, kumak nizinny, traszka grzebieniasta.

www.janowskie.rdos.lublin.pl

Projekt jest współfinansowany ze środków Komisji Europejskiej w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+

oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

nakład:

1500 sztuk

zdjęcie na okładce:

Mateusz Borny

zdjęcia:

Mateusz Borny, Łukasz Bednarz (bocian czarny), Sylwester Aftyka (włochatka), Tomasz Wąsik

opracowanie tekstu:

Mateusz Borny

wydawca:

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, ul. Bazylianówka 46, 20-144 Lublin, tel. 81 71 06 500, faks 81 71 06 501,

e-mail: sekretariat@rdos.lublin.pl • www.lublin.rdos.gov.pl

druk:

ARFA S.C. B. Szczygieł R. Wachowicz, ul. Wojciechowska 9, 20-704 Lublin, tel. 81 448 31 20,

e-mail: info@arfa.pl • www.arfa.pl

wych, które nie stwarzają zagrożenia przy pra-

cach leśnych oraz dla turystów poruszających się

po szlakach, ma na celu polepszanie warunków

bytowania ptaków. Nie należy więc usuwać po-

wstających pojedynczych wywrotów i złomów,

za wyjątkiem grożących niebezpieczeństwem dla

zdrowia i życia ludzi.

Pozostawienie grup starod-

rzewi

daje następujące korzyści:

• zwiększanie zapasu martwego drewna;

• urozmaicenie budowy piętrowej

drzewostanu;

• tworzenie bazy genetycznej i terenów

o zwiększonej bioróżnorodności;

• utworzenie łączników pokoleniowych

na powierzchniach zrębowych.

Prace z zakresu pozyskania drewna

powinny

się odbywać przy zamarzniętej glebie i pokrywie

śnieżnej, przez co minimalizowane są szkody

w najniższych warstwach lasu, glebie, a także

unika się płoszenia populacji ptaków lęgowych.

Dotyczy to także miejsc występowania rzadkich

i chronionych gatunków roślin. Inne dobre prakty-

ki dotyczące prac rębnych związane są z następu-

jącymi zasadami:

• w miejscach występowania chronionych

gatunków należy wyłączyć z użytku

rębnego powierzchnie w formie

kęp i pozostawić je aż do

naturalnego rozpadu

drzewostanu,

• nie powinno się

projektować szlaków

zrywkowych i miejsc

składowania drewna

w pobliżu miejsc

występowania

gatunków i siedlisk

chronionych, omijając

przy tym cieki wodne,

• przed przystąpieniem do prac leśnych należy

przeprowadzić oględziny w celu sprawdzenia

występowania gatunków chronionych,

a w przypadku stwierdzenia występowania

gniazd gatunków strefowych poinformować

Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska,

• przy projektowaniu rozmiaru trzebieży

należy rozważyć możliwość zwiększenia

jej w stosunku do „Tablic wydajności cięć

pielęgnacyjnych” nawet do 50%,

• warto zwrócić uwagę podczas planowania rębni,

aby drzewostan był wycinany jednorazowo

na małych powierzchniach, co zapobiegnie

fragmentacji danego siedliska i wspomoże

urozmaicenie struktury gatunkowej,

wiekowej i przestrzennej drzewostanów.

Podstawowe wskazania dotyczące zrównowa-

żonej gospodarki leśnej i zabiegów hodowlanych

w lasach prywatnych zawarte są w

uproszczo-

nym planie urządzenia lasu.

Dokument ten

uwzględnia lokalne uwarunkowania przyrodnicze

i potrzeby ochrony danego obszaru.

Jedną z form korzystania z zasobów leśnych, jest

pozyskiwanie tak zwanych

produktów ubocz-

nego użytkowania lasu.

Użytkowanie

tych zasobów powinno być z jed-

nej strony źródłem dochodów,

z drugiej zaś powinno być

realizowane zgodnie z za-

sadami gospodarowa-

nia w trwale zrówno-

ważonej gospodarce

leśnej. Runo leśne po-

winno się utrzymywać

w stanie zapewniają-

cym naturalną regene-

rację, co jest niezbędne,

Bocian czarny

jeśli chcemy korzystać

z jego dóbr w przyszłości.

Zrównoważona gospodarka leśna

na terenach

cennych przyrodniczo, chronionych między inny-

mi poprzez sieć Natura 2000, ma duże znaczenie

dla utrzymania wysokiej wartości siedlisk leśnych

oraz zachowania dóbr, jakie daje nam las, zarówno

dla nas samych, jak i dla przyszłych pokoleń.

Zarówno w przypadku zbyt intensywnego, nie-

kontrolowanego pozyskania drewna, jak i jego za-

niechania, istnieje zagrożenie obniżenia trwałości

i stabilności lasu, spadek różnorodności biologicznej

i w efekcie zmniejszenie korzystnego wpływu lasu

na środowisko. W celu zrównoważenia tych działań

i utrzymania, bądź podnoszenia wartości przyrod-

niczej lasu, warto zwrócić uwagę na elementy do-

tyczące gospodarki leśnej wpływające na taki stan:

• kształtowanie właściwej struktury

gatunkowej i wiekowej drzewostanów,

• zachowanie różnorodności gatunkowej

i genetycznej biocenoz leśnych,

• zwiększanie różnorodności biologicznej poprzez

wprowadzanie w miarę potrzeby podszytu

gatunków cienioznośnych w monokultury,

• dostosowywanie składów gatunkowych

drzewostanów do siedliska – naturalne

odnowienia zgodne z roślinnością potencjalną,

usuwanie gatunków inwazyjnych,

• utrzymanie i przywracanie

retencji wodnej lasów,

• zalesienia gruntów z uwzględnieniem

wymogów ochrony przyrody.

Dobrą praktyką w zakresie gospodarki leśnej

jest

pozostawianie martwych drzew, w celu zapewnie-

nia ciągłości tak zwanego martwego drewna.

Ilość i jakość martwego drewna pozostająca

w ekosystemie ma istotny wpływ na kształt

i stan zachowania lasu. Jest ono jednym z naj-

ważniejszych elementów obiegu materii w lesie

i zwiększa jego bioróżnorodność. Martwe drewno

stanowi całoroczne schronienie i pokarm dla wielu

gatunków roślin i zwierząt. Zapewnia ono stałe

warunki wilgotnościowe. Podczas procesu roz-

kładu drewna następuje sukcesywne uwalnianie

i dostarczanie do gleby makro i mikroelementów.

Pozostawienie drzew martwych, zamierających,

dziuplastych, oraz przestoi szczególnie sosno-

Intensyfikacja gospodarki stawowej

zagraża wy-

stępującym tam gatunkom, poprzez spuszczanie

wody w sezonie lęgowym ptaków, czy koszenie

trzcinowisk. Zamiast tego powinno się stosować

użytkowanie ekstensywne. Zagrożeniem jest

zamienianie stawów na inne siedliska, zmiana

ich użytkowania. Podobnie jak w przypadku łąk,

powoduje to usunięcie z tych terenów gatunków,

które zadomowiły się w tych siedliskach i od lat

były przez nie wykorzystywane. Obszar Lasów

Janowskich jest dobrym przykładem stosowanie

gospodarki ekstensywnej.

Istotnym tematem jest również gospodarka

leśna w pobliżu terenów wodnych. Nie wyko-

nuje się prac leśnych w okresie rozrodczym

płazów (marzec, kwiecień) w odległości 50 m

od zbiornika wodnego, które jest miejscem

rozrodu. Jednak w przypadku traszki grzebie-

niastej, czy kumaka nizinnego, całkowite wy-

łączenie tych terenów z użytkowania rolnego

i leśnego powodowałoby zanik potencjalnych

miejsc rozrodu.

Również w przypadku krajobrazu

funkcjonuje

pojęcie różnorodności, zwanej heterogennością,

która tak samo jak bioróżnorodność jest bardzo

istotna dla funkcjonowania przyrody. Jej poziom

może zostać zmniejszony na przykład poprzez za-

lesianie łąk powodujące utratę otwartego charak-

teru krajobrazu. Enklawy śródleśne, w tym polany,

poletka i łąki, należy utrzymać w niepogorszonym

stanie, gdyż są one siedliskiem dla gatunków

przestrzeni otwartej.

Kształtowanie i prowadzenie gospodarki leśnej

wpływa na stan siedlisk i gatunków tam wystę-

pujących.

Na terenie Lasów Janowskich najroz-

leglejsze tereny zajmują takie siedliska jak grąd

środkowoeuropejski i subkontynentalny, wyżynny

jodłowy bór mieszany, czy bory i lasy bagienne.

Nieco mniej zajmują cenne łęgi wierzbowe, topo-

lowe, olszowe i jesionowe, oraz olsy źródliskowe.

Siedliska te stanowią przestrzeń życiową między

innymi dla takich gatunków ssaków jak wilk, nie-

toperze mopek i nocek Bechsteina, czy ptaków,

np.: dzięcioł zielonosiwy, dzięcioł czarny oraz pta-

ków podlegających ochronie strefowej, takich jak

bocian czarny, bielik, głuszec, czy włochatka.

Dla gatunków ptaków zamieszkujących ekosyste-

my leśne, zagrożenia stanowią:

• zubożenie struktury gatunkowej

i wiekowej drzewostanów,

• usuwanie z lasu martwego drewna,

szczególnie leżącego,

• silna penetracja lasu przez ludzi

i niepokojenie, szczególnie w trakcie lęgów,

• presja drapieżników,

• zanik terenów otwartych,

• gospodarowanie w okresie rozrodu – należy

zwracać uwagę na strefy ochronne oraz

okresy lęgowe ptaków, zachowując

odpowiednie terminy do prowadzenia prac,

• w okresie lęgowym ptaków nie powinno się

wycinać drzew, na których zidentyfikowano

zasiedlone gniazda, zaś te powyżej 25 cm

należy pozostawić do ich naturalnego rozpadu.

Plik z chomika:

bialy.mech

Inne pliki z tego folderu:

Porady.pdf (3519 KB)
album 1.pdf (2623 KB)
miniprzewodnik.pdf (1921 KB)

Porady.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: