szlakiem-gornictwa-kruszcowego_.pdf

(2241 KB) Pobierz
Fosa i wały tzw. „grodziska” w Płoszczynie
Stromiec (fot. B. Grabny)
Spod Domu Gwarków kierujemy się dalej do góry ulicą
Długą i przed posesją nr 151, gdzie droga asfaltowa skręca
w prawo, skręcamy w lewo w stronę widocznego masy-
wu Stromca – ważnego ze względu na zachowane liczne
pozostałości średniowiecznego górnictwa. Odkryte pod-
czas badań archeologicznych ślady wydobywania złota
wyraźnie świadczą o intensywnych pracach prowadzonych
w tym rejonie. Przez pola dochodzimy do krawędzi lasu,
następnie po kilkuset metrach docieramy do skrzyżowania
kilku leśnych ścieżek. Aby zobaczyć ślady dawnego górnic-
twa złota oraz miejsca wydobycia piaskowca wspinamy się
ścieżką w prawo (aby kontynuować wędrówkę do Płosz-
czyny wrócimy w to miejsce).
W partii podszczyto-
wej Stromca
znajdują
się relikty dawnego
kamieniołomu, w któ-
rym między XIII a XIV
wiekiem wydobywa-
no piaskowiec – wy-
korzystany m.in. do
budowy kościoła św.
Erazma i Pankracego
w Jeleniej Górze. Na
zboczach wciąż za-
uważyć można ślady
po dawnych rynnach,
którymi transportowa-
no wydobyty materiał
skalny. Proponujemy
powędrować jeszcze
Kamień górniczy na północ-
nych stokach Stromca
(fot. B. Grabny)
„GrodziSko”
PłoSzczyna
wzdłuż podstawy piaskowcowej grzędy – na jej końcu znaj-
duje się
średniowieczny graniczny kamień górniczy.
Po powrocie do skrzy-
żowania leśnych dróg
kontynuujemy naszą
wędrówkę
ścieżką
w pierwotnym kie-
runku. Na granicy lasu
i pól mijamy jeszcze
jeden kamień górni-
czy. Schodząc w stro-
nę Płoszczyny może-
my podziwiać piękną
Zamek przejściowy („grodzisko”) w Płoszczynie
panoramę
Gór Ka-
(skan laserowy)
czawskich.
Pierwsza wzmianka
o tej miejscowości pochodzi z 1305 roku. W dawnych do-
kumentach wieś zwana była
Flachenseiffen
(Seiffen – po
niemiecku: płuczki), co wskazuje na fakt płukania tam zło-
ta. Po zejściu do głównej drogi skręcamy w prawo i wcho-
dzimy na niebieski szlak, który po zejściu z głównej drogi
(na wysokości cmentarza) doprowadzi nas przez pola do
stromych stoków Kopy.
Oberhof
Jeżów
Sudecki
Organizatorzy:
Wieża Książeca
Siedlęcin
Gildia
Przewodników Sudeckich
Dofinansowano w ramach programu
Narodowego Instytutu Dziedzictwa - Wolontariat dla dziedzictwa
Z wieży książęcej w Siedlęcinie
przez Jeżów Sudecki i Stromiec
do tzw. grodziska (zamku typu
przejściowego) w Płoszczynie
Z tzw. grodziska (zamku typu
przejściowego) w Płoszczynie
przez Stromiec i Jeżów Sudecki
do wieży książęcej w Siedlęcinie
Czas przejścia:
5 h w jedną stronę
Dystans:
12 km
Partnerzy:
ścieżki dziedzictwa
Po dojściu do drogi asfaltowej schodzimy z niebieskiego
szlaku – skręcamy w lewo i następnie (po około 100 m)
w prawo (w drogę leśną). Po chwili widzimy po prawej
stronie wały i niepozorną ścieżką wchodzimy na kończą-
ce trasę – tzw.
„Grodzisko”.
Widoczną pozostałością po
mieszczącej się tam niegdyś warowni są wały i suche fosy.
Znajdował się tu drewniano-ziemny zamek typu przej-
ściowego, który powstał prawdopodobnie pod koniec XIII
lub na początku XIV wieku w celu m.in. administrowania
obszarem wydobycia złota (kruszec był tu też zapewne
przechowywany przed transportem na dwór książęcy).
Z czasem złoża złota wyczerpały się, a sam obiekt przestał
pełnić funkcję kontrolną i administracyjną. Tym samym zo-
stał opuszczony i nie rozwinął się w późnośredniowieczny
zamek murowany.
W tym miejscu kończy się nasza wędrówka. Z Płoszczyny
można wrócić do Siedlęcina przez Górę Szybowcową lub
podjechać do Jeleniej Góry minibusem, kursującym z przy-
stanku w centrum tej miejscowości.
Szlakiem
dawnego górnictwa
srebra i złota
2
heritage trails
Projekt „ścieżki dziedzictwa”
to propozycja spacerów dających
możliwość połączenia przyjemnej
wędrówki z poznawaniem
obiektów dziedzictwa kulturowego
w bliższych, ale i bardziej odległych
okolicach wieży książęcej
w Siedlęcinie.
Wieża książęca w Siedlęcinie (fot. E. Bojczuk)
Pierwsze kopalnie złota i srebra
na Dolnym Śląsku po-
wstawały jeszcze we wczesnym średniowieczu. W XIII wie-
ku, w związku z intensywną akcją kolonizacyjną, dynamicz-
nie rozwijało się górnictwo kruszcowe. Również w okolicy
Jeleniej Góry
odkryto złoża srebra oraz złota
i zakładano
kopalnie, a w miarę zapotrzebowania na kruszec udosko-
nalano metody prac górniczych na większych głęboko-
ściach. Powstawały szyby i sztolnie, wzmacniano konstruk-
cje korytarzy oraz systemy odprowadzania wody.
Spacer
„Szlakiem dawnego górnictwa srebra i złota”
rozpoczynamy w Siedlęcinie. To tutaj na początku XIV
wieku Henryk I jaworski ufundował największą mieszkalną
wieżę książęcą w Polsce. Z dużym prawdopodobieństwem
możemy powiedzieć, że to między innymi dochody z gór-
nictwa pozwoliły księciu na jej budowę oraz sfinansowanie
wykonania wyjątkowych malowideł w jej wnętrzu.
Spod wieży wyruszamy zielonym szlakiem prowadzącym
starą groblą i mijamy
gotycki kościół pw. św. Mikołaja.
Ulicą Długą dochodzimy do głównej szosy Jelenia Góra –
Lwówek Śląski. Po jej przecięciu wspinamy się ulicą Ogro-
dową, z której po kilkuset metrach skręcamy w prawo
w ulicę Płoszczyńską. Po wejściu na szlak niebieski wcho-
dzimy w las i następnie skręcamy w prawo w drogę leśną,
(w tym miejscu schodzimy ze szlaku), którą dochodzimy
Dom Gwarków z 1601 roku w Jeżowie Sudeckim
do szosy. Po kolej-
nych 100 m skręcamy
w lewo w leśną drogę
prowadzącą zbocza-
mi Srebrnej Góry do
Jeżowa Sudeckiego.
Pierwsze prace wy-
dobywcze
srebra
w rejonie
Srebrnej
Góry
zaczęto pro-
wadzić pod koniec
XV wieku. O inten-
sywnych działaniach
górniczych świadczą
zapadliska po sztol-
niach oraz po szy-
bach. Na szlaku na-
szej wędrówki, idąc
wzdłuż granicy lasu
i podziwiając widoki
na Jelenią Górę oraz
Kamień górniczy na stokach Srebrnej Góry
(fot. B. Grabny)
Karkonosze, może-
my dostrzec, ukryte
w trawie,
trzy dawne
kamienie górnicze
z rytami krzyża. Do Jeżowa schodzimy
polną drogą (w miejscu, gdzie kończy się las skręcamy
w prawo, polna droga po chwili skręci w lewo i doprowadzi
nas do ulicy Długiej na wysokości domu nr 133).
Jeżów Sudecki, powstały w połowie XIII wieku, należy do
najstarszych osad w Kotlinie Jeleniogórskiej. Informacje
o funkcjonującej we wsi kopalni złota pochodzą z licznych
źródeł średniowiecznych – w 1515 roku zbudowano tu
m.in.
płuczkarnię złota.
Wchodząc na drogę asfaltową skręcamy w lewo (do góry)
i po chwili docieramy do
Domu Gwarków.
Jak wskazu-
ją źródła, ze względu na rosnące potrzeby miejscowych
górników zbudowano na przełomie XVI i XVII wieku sześć
karczm. W tym także powstały w 1601 roku w Jeżowie
Sudeckim Dom Gwarków. Warto zwrócić uwagę na sza-
chulcową konstrukcję budynku zdobioną ornamentem
rozetkowym. Obiekt należy do najstarszych budowli drew-
nianych w Sudetach.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin