OGON SKUNKSA / RABICANO
Umaszczenie Rabicano warunkowane jest przez gen dominujący Rb. Powoduje on rozmieszczenie niewielkiej ilości rozproszonych białych włosów w okolicach zadu i pachwin konia. To zjawisko zwane jest indiańskim ogonem lub ogonem skunksa (Wilisowska, 2012).
Cechy charakterystyczne wzoru rabicano:mieszane włosie w pachwinach (może tworzyć pasy w okolicy żeber) oraz u nasady ogona.
Białe włosy u nasady ogona to tzw. ogon skunksa. (draftswithdots.blogspot.com )
Mieszana sierść w pachwinach. (tuscanystudios.com)
Ogier arabski Sabat z daleko zachodzącym wzorem Rabicano (_ _ee Rb_). (fot. Stadnina Janów Podlaski)
U koni arabskich występuje wzór Rabicano, jednak nie jest on opisywany. (chomikuj.pl/yawa2)
Maść ta może przypominać nieco dereszowatą, zwłaszcza przy dużym zasięgu, przez co jest z nią często mylona, choć nie ma z dereszowatością nic wspólnego. Występuje ona u koni arabskich, koni pełnej krwi
angielskiej, Quarter Horse oraz małopolskich (Stachurska, 2002).
Ogier Saracen (_ _eeRb _) półbrat Sabata, również posiadający ogon skunksa jednak w mniejszym zasięgu.(fot. Stadnina Janów Podlaski)
Ogier Saracen z lepiej widocznym skunksim ogonem. (polskiearaby.pl)
Gagra (_ _ee Rb_)córa ogiera Saracen z wyraźnie widocznym indiańskim ogonemodziedziczonym po ojcu. (stud.com.pl)
Przykłady Rabicano na różnych umaszczeniach bazowych:
Rabicano często opisywane jest jako "w siwiźnie", co jest błędem.Na zdjęciu Rabicano na kasztanowatym umaszczeniu (_ _ee Rb_). (bazakoni.pl)
Tutaj widoczne tylko białe włosy u nasady ogona u gniadego konia (A_E_Rb_).(bazakoni.pl)
Na zdjęciu wzór Rabicano na ciemno-gniadym koniu (A_E_Rb_)można dojrzeć siwe włosy w ogonie oraz delikatne białe pasy na żebrach. (bazakoni.pl)
Oto przykład wzoru na karym osobniku (aaE_Rb_),lepiej widoczne niż na pozostałych maściach. (colourfulequines.tumblr.com)
Z doniesień właścicieli wynika, że ten wzór może ujawnić się u źrebiąt pochodzących od rodziców go nieposiadających. Ponad to, jedni zauważyli niewielkie jego zmiany. Natomiast inni zaobserwowali jego pojawienie dopiero po kilku miesiącach życia źrebiąt, ale także jego spory wzrost ilości białych włosów w późniejszym czasie.
UMASZCZENIA SIWE (GREY) G
Maść siwa (tak naprawdę nie jest kolorem, tylko modyfikacją - zahamowaniem transportu melanin do cebulek włosowych) warunkowana przez gen G jest szeroko rozpowszechniona u wielu ras koni. Na przykład spora część koni arabskich w Polsce jest tej maści. Niektóre rasy prawie w 100% są siwe, np. konie lipicańskie, andaluzyjskie czy perszerony. Konie siwe, przy białej sierści, posiadają ciemno pigmentowaną skórę, która jest widoczna wokół oczu, chrap oraz genitaliów. Umaszczenie siwe jest wzorem postępującym. Źrebięta rodzą się maści podstawowej (innej niż siwa) a wraz z wiekiem zaczynają nabierać siwych włosów. Pierwszą oznaką, że źrebię będzie siwiało są jego białe rzęsy. Szybkość siwienia jest cechą zależną od wielu czynników takich jak, np. rasa czy wiek. U jednych koni siwienie zatrzymuje się na pewnym etapie, a u innych postępuje aż do całkowitej białości. Drobne plamki koloru umaszczenia bazowego są nazywane hreczką. Czasami zdarzają się tzw. krwawe odmiany, czyli nie objęte siwieniem miejsca koloru maści podstawowej. Najczęściej mogą powstać z połączenia w większe plamy plamek hreczki lub być pozostawionymi nie wysiwiałymi miejscami koloru bazowego. Konie siwiejące przechodzą w pewnym etapie przez jabłkowitość, będącą efektem zbierania się melaniny wokół naczyń krwionośnych (Stachurska, 2002).
Wzory ściśle związane z genem siwym (od lewej ): plamki chubari (chubari spots/Tetrarch spots) , krwawe odmiany oraz siwiejące "okulary" w przypadku źrebiąt.
Plamy chubari są ściśle związane z siwieniem, są stałe, wielkości jajka oraz ich ilość jest różna. Ich alternatywna nazwa pochodzi od ogiera pełnej krwi angielskiej Tetrarch, który posiadał te plamy i przekazał je swojej córce i wnuczce.
Plamy chubari (chubari spots/Tetrarch spots). (equinetapestry.com)
Plamy chubari. (equinetapestry.com)
Siwy koń z plamaki chubari. (equinetapestry.com)
Krwawa plama złożona z połączonych plamek hreczki- piętno Mahometa. (chomikuj.pl/yawa2)
Krwawa odmiana powstała poprzez nie wysiwienie danej okolicy ciała zwierzęcia. (fot. Barbara Livingston)
Charakterystyczne "okulary" u siwiejącego źrebięcia. (horseandhound.co.uk)
Warianty maści siwej (od lewej): jabłkowito-siwy (na każdym umaszczeniu bazowym,; musi występować jabłkowitość), różano-siwy (na gniadej), stalowo-siwy i ciemno-siwy (na karym), morwowo-siwy (na kasztanowatym).
Jabłkowito-siwy koń, czyli siwy (na każdym umaszczeniu bazowym) z jabłkowitością. Często jest to stan przejściowy, jego długość i nasilenie zależy od płci i wieku. (re-volta.pl)
Różano-siwy (z gniadego). (eventingnation.com)
Ciemno-siwy ( z karego). (bitsandbytesfarm.com)
Stalowo-siwy (również z karego lub innego bardzo ciemnego koloru np.: skaro-gniadego).(re-volta.pl)
Morwowo-siwy (z kasztanowatego). (prehorse.info)
W przypadku niektórych siwych koni tak kończy się proces siwienia.
Umaszczenie mleczno-siwe. (arabhorse.com)
Maść siwa w hreczce. Koń w części odzyskuje kolor punktowo. (ultimatehorsesite.com)
Gen siwy G jest genem epistatycznym do loci warunkujących jednolite umaszczenia u koni. Dziedziczenie tego progresywnego "umaszczenia" wiąże się z posiadaniem przynajmniej jednego rodzica o tym rodzaju umaszczenia. Dlatego uzyskanie siwego konia jest niezmiernie łatwe w przypadku jednego rodzica będącego homozygotą GG (Ganz, 2006).
Konie siwe mają tendencję do powstawania czerniako-mięsaków z powodu kumulacji pigmentu w skórze. Jest to powodem nie przyjmowania .U 48,3% siwych koni czystej krwi arabskiej stwierdzono jabłkowitość, której nasilenie miało związek z płcią. U ogierów była ona silniejsza i występowała w wieku 4-6 lat, ale nie tak często jak u klaczy. Natomiast w przypadku hreczki 23,5% osobników wykazywało tę cechę i największe jej nasilenie występowało w wieku 10 lat (Stachurska, 2007).
Melanomięsak szyi (fot. vetmoves.com)
Konie z genem G nazywa się zwyczajowo po prostu siwymi. Z tak przyjętej nomenklatury wynikają problemy hodowców, którym niejednokrotnie niedokładny opis maści konia utrudnia pracę hodowlaną. Szczególnie jeśli hodowca kupił już konia wysiwiałego, to bez analizy molekularnej próbki DNA takiego konia, trudno określić jaka jest/była jego maść bazowa (Wilisowska, 2012).
Na uwagę zasługuje połączenie srebrno-siwe (Z_+G_), czyli połączenie genu srebrnego Z oraz genu siwego G jest niezwykle rzadkie i efektowne. Konie takie bardzo szybko siwieją (!), do tego stopnia, iż mogą urodzić się już całkiem białe lub całkowicie wysiwieć w wieku roku lub dwóch lat. (Thiruvenkadan i in., 2008).
Klacz srebrno-siwa. (fot. chomikuj,pl/yawa2)
UMASZCZENIA BUŁANE (DUN) D
Jedną z modyfikacji koloru podstawowego są rozjaśnienia umaszczenia bazowego.
Jedne z nich warunkowane są przez gen bułany (Dun) i wyróżnia się tu dwa allele:
D - warunkuje rozjaśnienie ciała
d- brak rozjaśnienia
Dziedziczone są w sposób pełnej dominacji, czyli homozygota dominująca (DD) oraz heterozygota (Dd) wyglądają tak samo.
Jedną z charakterystycznych cech działania tego genu jest rozjaśnienie kłody. Natomiast kończyny, ogon, grzywa, głowa, pręga grzbietowa oraz pręgowanie na kłębie, łopatce i kończynach są ciemniejsze. Występowanie prymitywnego pręgowania jest ściśle związane z tym genem. Można je zobaczyć najczęściej na grzbiecie, kłębie, kończynach, uszach, rzadziej na łopatce, głowie lub na całej kłodzie (Thiruvenkadan i in., 2008).
Umaszczenie gniade rozjaśniane jest przez ten gen do bułanego, kare do myszatego, zaś kasztanowate do czerwono-bułanego. Gen bułany rozjaśnia zarówno eumelaninę, jak i feomelaninę. Dlatego jego działanie można zobaczyć na wszystkich podstawowych umaszczeniach:- bułane (A_E_D_), rozjaśnie kłody do odcieni jasnego brązu, głowa, kończyny, pręgowanie i włosie ogona oraz grzywy pozostaje nierozjaśnione.
Odcienie umaszczenia bułanego.
...
edukator