1686 05 06 Pokój Grzymułtowskiego.pdf

(501 KB) Pobierz
Pokój Grzymułtowskiego
Kolorem ciemnozielonym zaznaczono ziemie przejęte przez Rosję
od Rzeczypospolitej na mocy rozejmu andruszowskiego
Ukrainy Lewobrzeżnej
z
Kijowem
(miasto
miało wrócić w ręce Polaków w
1669
roku,
ale Rosja nigdy nie wycofała wojsk z Kijowa i
nie zrzekła się władzy w tym mieście),
Smoleńszczyzny,
Rzeczpospolita i jej sąsiedzi w 1686 roku
Siewierszczyzny,
ziemi czernihowskiej,
Dorohobuża
i
Staroduba.
Rzeczpospolita
gwarantowała wolności dla prawo-
sławnych zamieszkujących jej terytorium.
Rosja ze swej strony zrobiła to samo w kwestiach
wolności religijnej dla katolików. Wielu historyków
uważa, że te zapisy stały się podstawą do mieszania
się Rosji w sprawy polskie w następnym wieku.
Ponadto Rosja oferowała przymierze przeciwko
Turcji
i
Chanatowi Krymskiemu,
przyznając Rze-
czypospolitej
subsydium
w wysokości 146 000
rubli
(730 000
złotych polskich).
1
Pokój Grzymułtowskiego
(Traktat
Grzymułtowskiego,
Pokój wieczysty
ros.
Веч�½ый мир)
– traktat zawar-
ty
6 maja 1686
w
Moskwie
między
Rzecząpospolitą
a
Carstwem Rosyjskim.
Tzw. wieczysty mir, utrwalał wa-
runki
rozejmu andruszowskiego
z
1667.
W imieniu Rzeczypospolitej podpisali go
wojewoda po-
znański Krzysztof Grzymułtowski
i
kanclerz wielki litew-
ski Marcjan Aleksander Ogiński
[1]
.
Kończył on prawnie
wojnę polsko-rosyjską
rozpo-
czętą w
1654,
której działania wojenne przerwano
w
1667.
Rzeczpospolita zrzekała się w nim:
2
Postanowienia pokoju
król Jan III Sobieski
zaprzysiągł w
Kamienicy Królewskiej we Lwowie 21 grudnia 1686,
w
obecności poselstwa rosyjskiego
[2][3]
.
Zakończył on klęską dwudziestoletnie próby zmiany nie-
korzystnej dla Polski sytuacji na Wschodzie, a dla Rosji
oznaczał początek ekspansji na zachód.
Po jego zawarciu Rosja sprzymierzała się ze
Świętą Ligą
przeciw
Imperium osmańskiemu
i
Tatarom.
Skierowała
ona głównie swoje siły na
Azow
nad
Morzem Czarnym
i
Chanat krymski.
Traktat podpisany przez wojewodę Grzymułtowskie-
go i przyjęty przez króla Jana III Sobieskiego na
posiedzeniu Senatu
we
Lwowie
w 1686 roku nie był
nigdy
ratyfikowany
[4]
, nie został potwierdzony uchwa-
łą
sejmową
aż do czasu
sejmu konwokacyjnego
w
1764
roku
[5]
.
2
LINKI ZEWNĘTRZNE
1 Przypisy
[1] Historia dyplomacji polskiej pod red. Zbigniewa Wójcika,
Warszawa 1982 t. II, s. 236-237.
[2] Historia dyplomacji polskiej, t. II, s. 237.
[3] P. Włodek, A. Kulewski,
Lwów. Przewodnik,
Pruszków
2006, s. 71,
ISBN 83-89188-53-8.
[4]
Eugeniusz Romer,
O wschodniej granicy Polski z przed
1772 r., w:
Księga Pamiątkowa ku czci Oswalda Balzera,
t. II,
Lwów 1925, s. [355]. „Sumarycznie wraz z
traktatem
Narewskim
z r. 1704 przyjęty dopiero przez
„Zjazd” wol-
ny
w Warszawie w r. 1710, został wpisany w konstytu-
cye z następującemi zastrzeżeniami: „iż
pomienione oby-
dwa traktaty ze strony Jego Carskiego Wieliczeństwa we
wszystkich punktach, artykułach i paragrafach, także po-
śledniejsze obietnice, deklaracye i asekuracje wszystkie, do-
statecznie wypełnione i dotrzymane będą osobliwie wzglę-
dem ewakuacyi wojsk moskiewskich wyprowadzenia nie-
odwłocznego w kraj nieprzyjacielski, albo do państw swo-
ich, oddania fortec, dział Rzeczypospolitej należących, za-
płacenie milionów obiecanych na wojska i w innych punk-
tach, tedy na tym fundamencie i po wypełnieniu tych kon-
dycyi ...pomienione traktaty obadwa... nie tylko powagą te-
raźniejszego Zjazdu Walnego utwierdzamy i wydrukować
pozwalamy, ale też na Sejmie, da Bóg prszyszłym, toż samo
wypełnić deklarujemy”.
Volumina legum t. 6, s. 73
Gdy
atoli do sejmowej ratyfikacyi powyższych traktatów ni-
gdy nie przyszło, jedynym dokumentem prawomocnym,
regulującym stan granic Polski z Rosyą, pozostał
traktat
Polanowiecki
z r. 1634”.
[5]
Jacek Staszewski,
August II Mocny, Wrocław 1998, s.
100.
2 Linki zewnętrzne
Traktat Grzymułtowskiego z dnia 18 VI 1686 roku
3
3 Text and image sources, contributors, and licenses
3.1
Text
Pokój Grzymułtowskiego
Źródło:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Pok%C3%B3j%20Grzymu%C5%82towskiego?oldid=41560066
Auto-
rzy:
Kpjas, Beno, Tawbot, Stako, Tsca, Tsca.bot, P, Rklisowski, Bocianski, Margosbot, Mix321, Pudelek, BartekChom, YurikBot, Ete-
ru, WarXboT, Gładka, PawełS, Mathiasrex, Pilot Pirx, Popszes, Thijs!bot, WTM, Birczanin, Andros64, Luka5, Michu1945, Assur, Mad,
Poznaniak1975, SieBot, TomasoAlbinoni, Rembecki, MastiBot, Hulek, ClueBot, Luckas-bot, Krzas, Чръ�½ый человек, ButkoBot, Gro-
uchoBot, DuchMarleya, Addbot oraz Anonimowy: 21
3.2
Images
Plik:POL_Przemysł_II_1295_COA.svg
Źródło:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b2/POL_Przemys%C5%82_II_
1295_COA.svg
Licencja:
Public domain
Autorzy:
Ta
grafika wektorowa
została stworzona za pomocą programu
Inkscape
przez
Bastianowa
(Bastiana).
Artysta:
Bastianow
(Bastian)
Plik:Polish-Russian_peace_treaty_1686.JPG
Źródło:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Polish-Russian_peace_
treaty_1686.JPG
Licencja:
Public domain
Autorzy:
http://dziedzictwo.polska.pl/katalog/index,Pokoj_Grzymultowskiego_1686,cid,2413.
htm
Artysta:
Anonymous illumination
Plik:RP_1686.JPG
Źródło:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/70/RP_1686.JPG
Licencja:
CC-BY-SA-3.0
Autorzy:
?
Artysta:
?
Plik:Truce_of_Andrusovo_1667.PNG
Źródło:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/32/Truce_of_Andrusovo_1667.
PNG
Licencja:
CC BY-SA 3.0
Autorzy:
Praca własna
Artysta:
User:Mathiasrex
Maciej Szczepańczyk, based on layers of
User:Halibutt
3.3
Content license
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0
Zgłoś jeśli naruszono regulamin