1920 07 30 Pismo delegata RPw związku z decyzją Konferencji Ambasadorów.pdf

(128 KB) Pobierz
1920 lipiec 30, Paryż
Pismo delegata rządu RP przy
Konferencji Ambasadorów
Ignacego
Paderewskiego
do prezydenta Francji
Alexandre Milleranda
w związku z
decyzją Konferencji Ambasadorów w sprawie Ślaska
Cieszyńskiego
Panie Prezydencie,
Porozumienie pomiędzy Rządem Polskim i Czechosłowackim nie przesądza niczego o
szczegółach ostatecznego uregulowania granic ani nie wymienia żadnej linii
granicznej.
Zawarte tego samego dnia, w którym Rada Najwyższa "zaleciła, aby Konferencja
Ambasadorów podjęła inicjatywę w sprawie decyzji, która nie może bezpośrednio
ingerować między zainteresowane strony", wyraziło "przekonanie, że Rada Najwyższa
kierując się poczuciem sprawiedliwości i słuszności weźmie pod uwagę prawdziwe
interesy obu bratnich narodów".
Rząd Polski, pokładając całkowitą ufność w decyzji Rady Najwyższej, żywi nadzieję,
że zasada narodowości, którą kierowano się przy rozstrzyganiu kwestii terytorialnych
na Konferencji Pokojowej i która była tak ściśle zastosowana w ostatecznym
określeniu przynależności terytoriów rewindykowanych przez Polskę, będzie
utrzymywana także w tym przypadku w całej rozciągłości. Nadzieja Rządu Polskiego
opierała się na uroczystej deklaracji Rządów Francuskiego i Angielskiego, na
14
punktach Prezydenta Wilsona
(13 punkt) i jest tym bardziej uzasadniona, iż wyraźnie
widać, że tą zasadą narodowościową kierował się Rząd Brytyjski stwierdzając w swej
nocie z 20 lipca br. adresowanej do Rządu Sowietów, iż "granica pomiędzy Rosją i
Polską powinna być ukształtowana, o ile to możliwe, zgodnie z życzeniami
zainteresowanej ludności". (The frontier between Russia and Poland should correspond
to the wishes of the population concerned).
Nie do mnie należy ani krytykowanie, ani protestowanie, wszelako sądzę, Panie
Prezydencie, iż moim obowiązkiem jest zwrócić Pańską uwage na fakt, iż decyzja
Konferencji Ambasadorów wydaje się zupełnie nie brać pod uwagę życzeń ludności
ani zasady narodowości.
Na mocy decyzji i zgodnie z linią graniczną, którą ustanawia:
1. W dystrykcie Spisza i Orawy 24 043 Polaków będzie przyłączonych do
Rzeczypospolitej Polskiej, a ponad 45 000 naszych rodaków przejdzie pod panowanie
czechosłowackie.
2. Na Śląsku Cieszyńskim 94 169 Polakaw będzie przydzielonych do Państwa
Polskiego, podczas gdy 139 681 osób naszej ludności najbardziej świadomej swojej
narodowości, najbardziej spoistej i najbardziej jednolitej w całej Polsce (większość
gmin liezy od 96 do 100% Polaków) ponownie będzie połączona z 114 079 Czechami
zamieszkującymi część dawnego Księstwa Cieszyńskiego, której zwrotu Polska nigdy
nie żądała ani pragnęła.
Poza tym prawa mniejszości narodowych przyznane i zagwarantowane wszystkim tak
rozmaitym narodom włączonym do Państwa Czechosłowackiego wcale nie zostały
zastrzeżone dla Polaków. Tak więc ponad 164 000 naszych rodaków będzie wydanych
na łaskę nowego pana.
W tych okolicznościach, Panie Prezydencie, jest mało prawdopodobne, aby szlachetny
cel, do jakiego zmierza Rada Najwyższa, tj. położenie kresu konfliktowi i ustanowienie
normalnych i przyjacielskich stosunków pomiędzy Republikami Polski i
Czechosłowacji, mógł być osiągnięty. W rezultacie decyzja podjęta przez Konferencję
Ambasadorów wykopie przepaść pomiędzy dwoma narodami, której nic nie zdoła
zasypać.
Rząd Polski ma podpisać formalne zobowiązanie, które musi być wykonane. Z
niewymownym smutkiem położę swój podpis pod dokumentem, który oderwie od nas
tak godną, wartościową i drogą część naszego narodu. Lecz zanim to uczynię, muszę
Panu oświadczyć, Panie Prezydencie, że choćby nie wiem jak Rząd Polski szczerze
pragnął wykonywać ściśle i lojalnie zawarte zobowiązania, nie zdoła on nigdy
przekonać narodu, że sprawiedliwość została wymierzona. Sumienie narodu
przemawia głośniej niż Rządy i trwa od nich dłużej.
Zechce Pan przyjąć, Panie Prezydencie, zapewnienia mego wielkiego poważania
I. Paderewski
Źródło:
Archiwum Polityczne Ignacego Paderewskiego,
Warszawa 1974, t. II, s. 441-442.
Powrót do wykazu chronologicznego

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin