Historyczne Bitwy 188 - Madagaskar 1942, Józef Wiesław Dyskant.pdf

(2265 KB) Pobierz
Bellona SA prowadzi sprzedaż wysyłkową wszystkich swoich książek
z rabatem.
www.ksiegarnia.bellona.pl
Nasz adres:
Bellona SA
ul. Grzybowska 77
00-844 Warszawa
Dział Wysyłki tel.: (22) 45 70 306, 652 27 01
fax (22) 620 42 71
Internet: www.bellona.pl
e-mail: biuro@bellona.pl
Ilustracja na okładce: Łukasz Mieszkowski
Redaktor prowadzący: Kornelia Kompanowska
Redaktor merytoryczny: Zofia Gawryś
Redaktor techniczny: Andrzej Wójcik
Korektor: Teresa Kępa
© Copyright by Józef Wiesław Dyskant, Warszawa 2010
© Copyright by Bellona Spółka Akcyjna, Warszawa 2010
ISBN 978-83-11-11828-7
HISTORYCZNE BITWY
JÓZEF WIESŁAW DYSKANT
MADAGASKAR 1942
BELLONA
Warszawa
„OJ MADAGASKAR! KRAINA CZARNA, PARNA,
AFRYKA NA WPÓŁ DZIKA OOJ”
1
Na Oceanie Indyjskim, w rejonie południowo-wschodniego
krańca Afryki, oddzielony od niej tzw. Kanałem Mozam­
bickim (cieśnina o szerokości 400-970 km, przez którą
przepływa ciepły Prąd Mozambicki), leży Madagaskar,
czwarta co do wielkości wyspa świata. Sama wyspa,
Początek refrenu popularnego fokstrota polskiego z 1938 r. (słowa
i muzyka Mieczysław Miksne) śpiewanego przez Bolesława Norskiego-
-Nożycę z orkiestrą „Syrena-Rekord”; T. L e r s k i ,
Syrena-Rekord
1904-1939,
Nowy Jork-Warszawa 2004, s. 279, 702. Tekst utworu
uzyskałem dzięki uprzejmości p. Gołdy Tencer, która wraz z zespołem
wykonała go na V Festiwalu Kultury Żydowskiej w Warszawie i której
składam marynarskie podziękowanie. Madagaskar znany był również
publiczności warszawskiej z farsy komediowej Stanisława Dobrzańskiego
Żołnierz królowej Madagaskaru
(1879 r.), w adaptacji Juliana Tuwima
z muzyką Tadeusza Sygietyńskiego (1936 r.). Fajtłapowaty mecenas
Mazurkiewicz z Radomia, prezes towarzystwa walki z zarazą moralną,
przybywa w celach matrymonialnych do znajomych w Warszawie. Ale
opiekun wybranki mecenasa i jego syn, w którym się ona podkochuje bez
wzajemności, szaleją za primadonną wystawianej w teatrzykach sztuki
Królowa Madagaskaru,
piękną Kamillą. Mazurkiewicz śpieszy im na
ratunek i sam wpada w jej sidła, stając się „żołnierzem Królowej”.
W 1958 r. reżyser Jerzy Zarzycki nakręcił komedię
Żołnierz królowej
Madagaskaru,
z Tadeuszem Fijewskim i Anną Łubieńską w rolach
głównych.
1
długości około 1600 i szerokości 500-600 km, oderwała
się 140-150 min lat temu od kontynentu afrykańskiego
2
,
przez co jej flora i fauna rozwijały się w izolacji, tworząc
odmiany endemiczne. Osobliwością tutejszej fauny są
pielgrzany (drzewo podróżnych), wachlarzowate palmy
ravenala, na których żerują bananowce, drzewiaste paprocie,
drzewa wężowe, olbrzymie kaktusy raquettes, baobaby
madagaskarskie o pniu w kształcie butli lub cygara i krzewy
filcowe. Wśród ograniczonej liczby przedstawicieli fauny
królują małpiatki madagaskarskie (lemury — palczak, indri,
maki, katta, wari), ponadto występują tu także tenreki,
iguany, kameleony, żółwie olbrzymie, świnie madagaskar­
skie, wiwery, krokodyle, nietoperze owocożeme, pchły
piaskowe i wielkie karaluchy cancrelats, których ulubionym
przysmakiem są... tkaniny ubraniowe; wszystkie płazy
i owady żyjące na wyspie są podobno niejadowite.
Cały obszar „Wielkiej Ziemi”, jak nazywają wyspę
tubylcy, jest niejednolity geograficznie, a jego położenie
na granicy strefy tropików i umiarkowanej wywołuje duże
rozpiętości temperatury, zwłaszcza w okresie maj-wrzesień.
Część wschodnia nawiedzana jest przez cyklony (najwięk­
szy z tego okresu w 1927 r.) i obfite deszcze (do 3500 mm
w ciągu roku), w części zachodniej natomiast występuje
pora sucha i deszczowa (od października do kwietnia).
Linia brzegowa jest słabo rozwinięta; niektórymi rzekami
można żeglować w głąb wyspy
3
. Dwie trzecie wyspy
(część północna i środkowa) zajmuje górzysty płaskowyż
(800-1500 m, z najwyższym szczytem Maromokotro
Wyraźnie jest to widoczne na mozambickim brzegu Afryki, między
miastami Mozambik i Inhambane (Republika Mozambiku).
3
Na 43 rzeki wyspy — 23 wpadają do Oceanu Indyjskiego (największe
Mangoro i Mananara), a pozostałe do Kanału Mozambickiego (największe
Sofia, Mahajamba, Betsiboka z Ikopą, Mahavavu, Manambau, Manambolo,
Mangoky i Onilahy). Żegluga śródlądowa ogranicza się w zasadzie do
pływania w estuariach rzek. Ponadto w rowach tektonicznych wyspy
występują dość liczne jeziora (największe Alaotra).
2
Zgłoś jeśli naruszono regulamin